Arun Jaitley

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Shaxsiy maʼlumotlari
Siyosiy partiyasi Bharatiya Janata Party
Mukofotlari Padma Vibhushan (2020) (posthumously)
Vebsayti arunjaitley.com

Arun Jaytli (28-dekabr 1952-yil tug'ilgan, 2019-yil 24-avgustda esa vafot etgan) hind siyosatchisi va advokati bo'lgan edi. Bharatiya Janata partiyasi a'zosi Jaytli 2014-yildan 2019-yilgacha Hindiston hukumatining moliya va korporativ ishlar vaziri lavozimida ishlagan. Jaitli ilgari Vajpayi hukumati va Narendra Modi hukumatida moliya, mudofaa, korporativ ishlar, savdo va sanoat, huquq va adolat kabinetlari portfelini egallagan.

2009-yildan 2014-yilgacha u Rajya Sabhada muxolifat rahbari bo'lib ishlagan. U Hindiston Oliy sudining katta advokati edi. U mamlakatni yagona GST rejimiga olib kelgan tovarlar va xizmatlar solig'ining joriy etilishini, demonetizatsiyani, temir yo'l byudjetini umumiy byudjet bilan birlashtirishni va to'lovga layoqatsizlik va bankrotlik to'g'risidagi kodeksni joriy qilishni nazorat qildi[1][2][3]. Jaytli sog'lig'i sababli 2019-yilda ikkinchi Modi kabinetiga qo'shilmaslikka qaror qildi[4][5].

Yoshlik hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Arun Jaytli 1952-yil 28-dekabrda Dehlida panjoblik hindu brahmanlari oilasida tugʻilgan[6][7]. Uning otasi Maxaraj Kishen Jaytli advokat, onasi Ratan Prabha Jaytli uy bekasi edi[6]. U 1957-1969-yillarda Dehlidagi Sent-Ksavyer oʻrta maktabida oʻqigan[8]. U 1973-yilda Dehli universiteti Shri Ram savdo kollejini savdo sohasida imtiyozli diplom bilan tamomlagan. U LL ni topshirdi. 1977-yilda Dehli universitetining huquq fakultetida B. darajasi[9][10][11].

Jaitli yetmishinchi yillarda Dehli universiteti kampusida Axil Bharatiya Vidyarthi Parishad (ABVP) talaba rahbari boʻlgan va 1974-yilda Dehli universiteti talabalar ittifoqi prezidenti lavozimiga koʻtarilgan. Ichki favqulodda holat e'lon qilingan davrda (1975-77) asosiy huquqlar to'xtatilganda, u 19 oy muddatga ehtiyot chorasi sifatida hibsda edi[12]. U 1973-yilda Raj Narain va Jayaprakash Narayan tomonidan boshlangan korruptsiyaga qarshi harakatning taniqli rahbari edi. U Jai Prakash Narayan tomonidan tayinlangan Talabalar va yoshlar tashkiloti milliy qo'mitasining chaqiruvchisi edi[13]. U fuqarolik huquqlari harakatida ham faol bo'lgan va Satish Ja va Smitu Kothari bilan birga PUCL Bulletinni topishga yordam bergan[10][14]. Qamoqdan ozod bo'lgach, u Jan Sanghga qo'shildi.

1997-yilda Kongress mag'lubiyatga uchragan bir paytda Loktantrik Yuva Morcha chaqiruvchisi bo'lgan Jaitli Dehli ABVP prezidenti va ABVPning Butun Hindiston bo'yicha kotibi etib tayinlandi. Keyin u BJP yoshlar qanotining prezidenti va 1980-yilda partiyaga qo'shilganidan ko'p o'tmay Dehli bo'limining kotibi etib tayinlanadi[15].

Yuridik martabasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jaitli Gujarat milliy yuridik universitetida sobiq Oliy sud sudyasi KS Panicker Radhakrishnan bilan.

1977-yildan beri Jaitli Hindiston Oliy sudida va Hindistonning bir qancha Oliy sudlarida huquqshunoslik bilan shug'ullangan[16].1990-yil yanvar oyida u Dehli Oliy sudi tomonidan katta advokat etib tayinlandi[17][18]. U Hindiston Oliy sudining katta advokati edi[19][20].

U 1989-yilda VP Singx hukumati tomonidan qo'shimcha bosh advokat etib tayinlangan va Bofors mojarosini tergov qilish uchun hujjatlarni rasmiylashtirgan[14][15]. Uning mijozlari Janata Daldan Sharad Yadavdan tortib Hindiston Milliy Kongressi vakili Madhavrao Ssindiyagacha, Bharatiya Janata partiyasidan (BJP) LK Advaniga qadar siyosiy spektrni qamrab oladi. U tomonidan yuridik va dolzarb masalalar bo'yicha bir nechta nashrlar yozilgan[16]. Hindiston-Britaniya yuridik forumi oldidan Hindistonda korruptsiya va jinoyatchilik to'g'risidagi qonun bo'yicha maqola taqdim etdi[16].U 1998-yil iyun oyida Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi sessiyasida Hindiston hukumatining delegati etib tayinlandi, u Giyohvand moddalar va pul yuvish bilan bog'liq qonunlar to'g'risidagi deklaratsiyani tasdiqladi[17][16].

Jaitli, shuningdek, PepsiCo kabi yirik transmilliy korporatsiyalar nomidan Coca-Colaga qarshi va Hindistondagi boshqa turli holatlarda paydo bo'lgan[21][22]. Huquq, adliya va kompaniya ishlari vaziri bo'lganidan so'ng, Jeytli 2002-yilda Hindiston Oliy sudi Manali-Rohtang yo'li bo'ylab ekologik jihatdan nozik qoyalarga reklama chizganligi uchun 8 kompaniyani ogohlantirgan va qattiq jarimaga tortgan ishda Pepsi vakili bo'lgan. Himoloylar. "Kompaniyalarga atrof-muhitni vandalizmga yo'l qo'yganliklari uchun nega ularga namunali zarar undirilmasligi haqida ko'rsatma berilgan"[23]. 2004-yilda Jaitli Coca-Cola nomidan Rajasthan Oliy sudida ish olib borgan edi[24].

Siyosiy martabasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jaytli 1991-yildan beri Bharatiya Janata partiyasining milliy ijroiya organi a'zosi edi[25]. U 1999-yilgi umumiy saylovdan oldingi davrda BJPning matbuot kotibi bo'ldi.

Ittifoq axborot va radioeshittirish vaziri (1999–2000- yillarda)[tahrir | manbasini tahrirlash]

1999-yil 13-oktabrda Milliy demokratik alyans boshchiligidagi BJPning Vajpayi hukumati hokimiyatga kelganidan so'ng, u Axborot va radioeshittirish bo'yicha davlat vaziri etib tayinlandi (mustaqil mas'ul)[16]. Bundan tashqari, u investitsiyalar bo'yicha davlat vaziri (mustaqil mas'ul) etib tayinlandi. Investitsiyalar bo'yicha vazirlik birinchi marta Jahon Savdo Tashkiloti rejimida investitsiyalarni qisqartirish siyosatiga muvofiq tashkil etilgan[16]. 2000-yil 23-iyulda Ram Jethmalani Ittifoq Mahkamasining Qonun, Adliya va Kompaniyalar ishlari vaziri lavozimidan iste'foga chiqqanidan so'ng, u qo'shimcha mas'uliyat sifatida o'z vazirligini qabul qildi[16].

Ittifoqning huquq va adliya vaziri (2000–2004-yillar)[tahrir | manbasini tahrirlash]

2000-yil noyabr oyida u Huquq, Adliya va Kompaniya ishlari va dengizchilik vazirligi bo'yicha Vazirlar Mahkamasi vaziri etib tayinlandi. Yuzaki transport vazirligi ikkiga bo'lingan va u birinchi kemachilik vaziri etib tayinlangan. U 2001-yil 1-sentabrdan eʼtiboran dengiz tashish vaziri lavozimidan va 2002-yil 1-iyulda Ittifoqning huquq, adliya va kompaniya ishlari vaziri lavozimidan ozod etildi[16]. Keyin u BJP Bosh kotibi va uning milliy vakili sifatida ishlagan[16]. U bu lavozimda 2003-yilning yanvarigacha ishlagan edi U 2003-yil 29-yanvarda Savdo-sanoat va huquq va adliya vaziri sifatida Ittifoq Vazirlar Mahkamasi tarkibiga kirdi[15]. 2004-yil may oyida Milliy Demokratik Alyans mag'lubiyatga uchragach, Jaytli o'zining yuridik karerasiga qaytdi va Oliy sudda ishladi[26].

U 2009-yil 3-iyunda L.K.Advani tomonidan Rajya Sabhada muxolifat yetakchisi etib saylangan. 2009-yil 16-iyunda u o'z partiyasining "Bir kishi bir post" tamoyiliga ko'ra, BJP Bosh kotibi lavozimidan iste'foga chiqdi. Shuningdek, u partiya Markaziy saylov komissiyasi a’zosi edi[27]. Rajya Sabhadagi muxolifat yetakchisi sifatida u Rajya Sabhada ayollar rezervi toʻgʻrisidagi qonun loyihasi boʻyicha munozaralarda qatnashgan va shuningdek, 2011-yilda Yan Lokpal qonun loyihasi uchun Hindistonning korruptsiyaga qarshi harakatida Anna Xazarni qoʻllab-quvvatlagan[15]. U 2002-yilda Hindiston Konstitutsiyasiga sakson to'rtinchi tuzatishni muvaffaqiyatli kiritdi, parlamentdagi o'rinlarni 2026-yilgacha muzlatib qo'ydi va 2004-yilda Hindiston Konstitutsiyasiga to'qson birinchi o'zgartirish kiritilib, defoltlarni jazoladi[28][29] Biroq, 1980-yildan beri partiyada bo'lib, u 2014-yilgacha hech qachon to'g'ridan-to'g'ri saylovlarda qatnashmagan. U 2014-yilgi umumiy saylovlar uchun Lok Sabhadagi Amritsar o'rindig'iga (Navjot Singx Sidxu o'rniga) BJP nomzodi edi, ammo Hindiston Milliy Kongressi nomzodi Amarinder Singxga yutqazdi. U Gujaratdan Rajya Sabha a'zosi etib saylangan. U 2018-yil mart oyida Uttar-Pradeshdan Rajya Sabxaga qayta saylangan[30]

2012-yil 26-avgustda u (Parlament tashqarisida) "Parlamentdagi to'siq mamlakatga katta foyda keltiradigan holatlar mavjud" dedi. Ushbu bayonot Hindistonning zamonaviy siyosatida parlament tomonidan to'sqinlik qilishga qonuniylik bergan deb hisoblangan. 2014-yilda hukumatni shakllantirgandan so'ng, BJP hukumati parlamentda bir necha bor uzilishlar va to'siqlarga duch keldi va muxolifat bu bayonotni ushbu qavat strategiyasini qonuniylashtiruvchi deb atagan[31][32] .

Ittifoq moliya vaziri (2014–2019)[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jaytli 2014-yil 27-mayda Nyu-Dehlida Ittifoq moliya vaziri lavozimini egalladi

2014-yil 26-mayda Jaytli yangi saylangan Bosh vazir Narendra Modi tomonidan o'z kabinetida Moliya vaziri, Korporativ ishlar vaziri va Mudofaa vaziri etib saylandi[33][34]. Tahlilchilar Jaytlining mudofaaga “part-time” e’tibor qaratishini avvalgi hukumat siyosatining oddiy davomi sifatida tilga olishdi[35]. AQSh elchixonasi mas’ul xodimi Robert Bleykning WikiLeaks xabariga koʻra, Hindutva masalasi boʻyicha bosilganida, Jeytli hind millatchiligi BJP uchun “har doim suhbat nuqtasi boʻlib qoladi”, deb ta’kidlagan va buni oʻz hukumatiga yozgan. opportunistik masa[36]. Keyinchalik Jaytli aniqlik kiritdi: "Oportunistik so'zni millatchilik yoki hind millatchiligiga nisbatan qo'llash mening nuqtai nazarim ham, mening tilim ham emas. Bu diplomatning o'z qo'llanishi bo'lishi mumkin"[37].

2015-yilda Bixar qonunchilik assambleyasiga saylovlar chogʻida Arun Jaytli Bosh vazir Narendra Modining din asosidagi rezervlash gʻoyasi xavf tugʻdirishi va musulmon dalitlari va nasroniy dalitlariga shart qoʻyishga qarshi ekanligi haqidagi bayonotlariga qoʻshildi, chunki bu demografiyaga ta’sir qilishi mumkin[38][39]. Osiyo taraqqiyot banki Boshqaruvchilar kengashi aʼzosi sifatida ham faoliyat yuritgan[40]. 2015-yil noyabr oyida Jeytli nikoh va ajralishni tartibga soluvchi shaxsiy qonunlar asosiy huquqlarga bo'ysunishi kerakligini aytdi, chunki konstitutsiya bilan kafolatlangan huquqlar eng yuqori hisoblanadi[41]. U 2016 -yil sentabr oyida daromad deklaratsiyasi sxemasini e'lon qildi[42].

Hindiston moliya vaziri boʻlgan davrda hukumat 2016-yil 9-noyabrdan boshlab korruptsiya, qora pul, soxta valyuta va terrorizmga chek qoʻyish niyatida 500 ₹ va 1000 ₹ valyuta kupyuralarini demonetatsiya qildi[43]. U mamlakatni yagona GST rejimiga olib kelgan tovarlar va xizmatlar solig'i (GST) joriy etilishini nazorat qildi. 2017-yil 20-iyun kuni u moliya vaziri sifatida oʻzi nazorat qilgan GSTni joriy etish jarayoni ketayotganini yana bir bor tasdiqladi[44].

Out Leadership Arun Jaytleyni LGBT + masalalari bo'yicha ochiq gapiradigan ekspert va yetakchilardan biri sifatida tavsiya qildi[45].

2019-yil 29-may kuni Arun Jaytli Bosh vazir Modiga yoʻllagan maktubida uning sogʻligʻini yangi hukumatni shakllantirishda faol ishtirok etmayotgani, Bosh vazir Modining ikkinchi muddatida vazirlik rolini amalda pasaytirgani sabab qilib koʻrsatdi[46].

Shaxsiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Arun Jaytli 1982-yil 24-mayda Jammu va Kashmirning sobiq moliya vaziri Girdxari Lal Dograning qizi Sangitaga turmushga chiqdi. Ularning ikki farzandi bor: Rohan va Sonali; ikkinchisi Jaiyesh Baxshiga uylandi[47][16][48][49]. Uning ikkala farzandi ham advokat. Uning ikkita ukasi bor edi[50].

Kasalliklari va vafoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jaytli sog'lig'i bilan bog'liq bir qator muammolarga duch keldi va uning sog'lig'i yomonlashishiga va 2019-yilda o'limiga olib keladigan ko'plab operatsiyalarni o'tkazdi. 2005-yilda u yuqori qon bosimi tashxisi qo'yilgach, koronar arteriyani aylanib o'tish operatsiyasini o'tkazdi[51]. 2014-yilda u 117 kilogram (258 lb), uning vaznini kamaytirishga qaratilgan oshqozonni aylanib o'tish operatsiyasi o'tkazildi. Shifokorlar Jeytli o'sha paytda "qariyb yigirma yil davomida qandli diabet bilan og'rigan" va ushbu protsedura "nazoratsiz diabet" bilan og'rigan bemorlar uchun eng yaxshi variant ekanligini tasdiqlashdi[52]. 2018-yilning may oyida u buyrak koʻchirib oʻtkazish operatsiyasini oʻtkazdi[53].

2019-yil fevral oyida ommaviy axborot vositalari Jeytliga yumshoq to'qimalar sarkomasining kam uchraydigan shakli tashxisi qo'yilgani va u "muntazam tibbiy ko'rik" deb atalgan bo'lsa-da, AQShda davolanayotgani haqida xabar berdi[54]. 9-avgust kuni u "nafas qisilishi"dan shikoyat qilgani uchun Nyu-Dehlidagi Butun Hindiston Tibbiyot fanlari institutiga (AIIMS) qabul qilindi[55][56]. 17-avgust kuni u hayotni qo'llab-quvvatlash xizmatida ekanligi ma'lum bo'ldi[57].

23-avgustga kelib uning sog'lig'i yomonlashdi[58]. Jaitli 12:07 da vafot etdi pm (IST) ertasi kuni 66 yoshda[59][60]. U 25-avgust kuni Nigam Bodx Ghatda kuydirilgan [61]. Hindiston kriket jamoasi Jaytlining o'limiga hamdardlik bildirish uchun Vest-Hind orollari bilan bo'lib o'tgan sinov o'yinida bir kun davomida qo'llariga qora tasma taqib yurishdi[62].

Munozalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  2019-yil yanvar oyida Jaitli Markaziy Tergov Byurosini ICICI Bank - Videocon firibgarligi ishida tergov sarguzashtlarida ayblaganida bahs-munozaralarga sabab bo'ldi[63]. Markaziy Tergov byurosi Chanda Kochhar va uning eri Dipak Kochharni moliyaviy firibgarlikda foyda oluvchilar sifatida ko'rsatgan, bunda Videocon promouteri Venugopal Dhoot ICICI bankidan olingan kreditning bir qismini Kochharning biznes korxonasiga aldab o'tkazgan[64]. Jaytlining ta'kidlashicha, korruptsiyaga uchragan bank amaldorlari nomini aytish tergovga yordam bermaydi[65].

Ilgari 2012-yil sentabr oyida Jaitli CBIni Gujaratdagi siyosiy rahbarlar bilan bog'liq korruptsiya ishlari haqida ogohlantirgan edi[66].

Meros[tahrir | manbasini tahrirlash]

2019-yil 12-sentabr kuni Dehlidagi Feroz Shoh Kotla stadioni Javoharlal Neru stadionida Jaitli xotirasiga bagʻishlab oʻtkazilgan tadbirda Arun Jaitli stadioni deb oʻzgartirildi. Stadionga uning nomini berish qarori u bir vaqtlar DDCA prezidenti, shuningdek, BCCI vitse-prezidenti bo'lganligi sababli keldi[67][68].

2020-yil 28-dekabrda Ichki ishlar vaziri Amit Shoh Arun Jaytli stadionida Arun Jaytli haykalini ochdi[69].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Arun Jaitley: An unforgettable stint as India's Finance Minister“. Business Line (24-avgust 2019-yil). Qaraldi: 24-avgust 2019-yil.
  2. „Arun Jaitley, the man who brought India under one-tax regime“. India Today (24-avgust 2019-yil). Qaraldi: 24-avgust 2019-yil.
  3. „Career timeline of Arun Jaitley, PM Modi's go-to man in New Delhi“. Business Standard (24-avgust 2019-yil). Qaraldi: 24-avgust 2019-yil.
  4. „Arun Jaitley opts out of new government for health reasons“. The Economic Times (30-may 2019-yil). Qaraldi: 30-may 2019-yil.
  5. „Arun Jaitley writes letter to PM Modi, opts out of new Cabinet citing health reasons“. The Times of India (29-may 2019-yil). Qaraldi: 30-may 2019-yil.
  6. 6,0 6,1 Goyal, Shikha. „Arun Jaitley: Biography and Political Journey“. Jagran (16-avgust 2019-yil). Qaraldi: 20-avgust 2019-yil.
  7. PTI. „Arun Jaitley, the eyes and ears of Modi“ (en). The Indian Express (26-may 2014-yil). Qaraldi: 1-mart 2022-yil.
  8. „My memorable School days at St. Xaviers“. Arun Jaitley. 12-fevral 2013-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 17-fevral 2013-yil.
  9. „Member Profile: Arun Jeitley“. Rajya Sabha. Qaraldi: 17-fevral 2013-yil.
  10. 10,0 10,1 „Shri Arun Jaitley, Honb'le Minister of Law, Justice and Company Affairs, Shipping, Bharatiya Janata Party“. Press Information Bureau, Government of India (1999). 24-iyul 2009-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 24-oktabr 2008-yil.
  11. Layak, Suman. „Cabinet reshuffle: Modi government's got talent but is it being fully utilised?“. The Economic Times (10-iyul 2016-yil). Qaraldi: 18-mart 2022-yil.
  12. „Cometh The Hour...“. Outlook. Qaraldi: 3-iyun 2014-yil.
  13. Singh. „Mr. Arun Jaitley vs Network Solutions Private Limited“. Delhi High Court. Qaraldi: 6-may 2013-yil.
  14. 14,0 14,1 „Sorry“. The Indian Express. Qaraldi: 25-oktabr 2012-yil.
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 Khandelwal, Avani. „Who is Arun Jaitley: The rise of India's newest finance minister“. Daily News and Analysis (10-iyul 2014-yil). Qaraldi: 6-sentabr 2014-yil.
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 16,5 16,6 16,7 16,8 16,9 „Arun Jaitley – A Profile“. PIB Press Releases. Press Information Bureau (30-yanvar 2003-yil). 6-yanvar 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 25-oktabr 2012-yil. .
  17. 17,0 17,1 „Hall of Fame – Top 50“. J. Sagar Associates. 2-dekabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 5-may 2013-yil. (PDF).
  18. „List of Senior Advocates designated by Delhi High Court upto August, 2014“. Delhi High Court. Qaraldi: 6-sentabr 2014-yil.
  19. Khandelwal. „Who is Arun Jaitley: The rise of India's newest finance minister“ (10-iyul 2014-yil). Qaraldi: 3-fevral 2016-yil.
  20. „Arun Jaitley, the eyes and ears of Modi“ (26-may 2014-yil). Qaraldi: 3-fevral 2016-yil.
  21. Walsh, Sharon. „TAKING THE 'COLA WARS' INTO COURT“. Washington Post (31-may 1998-yil). Qaraldi: 23-yanvar 2021-yil.
  22. „SC stays contempt proceedings against Coke, Pepsi“. The Economic Times (7-fevral 2006-yil). Qaraldi: 23-yanvar 2021-yil.
  23. „SC imposes Rs 1 cr cost on firms for defacing rocks“. The Times of India.
  24. „Court blow to cola giants“. The Telegraph1 (5-noyabr 2004-yil).
  25. „Rajya Sabha Members Homepage – Arun Jaitley“. Rajya Sabha. Qaraldi: 5-may 2013-yil.
  26. „Arun Jaitley from the eyes of a legal practitioner [Column“]. Bar & Bench (24-avgust 2019-yil). Qaraldi: 24-avgust 2019-yil.
  27. „Central Election Committee“. BJP. 20-fevral 2011-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6-may 2013-yil.
  28. „The Constitution (Eighty Fourth Amendment) Act, 2002“. indiacode.nic.in. 20-sentabr 2005-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 24-iyul 2022-yil.
  29. „The Constitution (Ninety-First Amendment) Act, 2003“. 17-may 2005-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 24-iyul 2022-yil.
  30. „RS polls: BJP trumps opposition, makes it nine out of ten seats in UP“, The Times of India, 24 March 2018
  31. Manoj C G. „View from the Earlier Side: When Jaitley saw 'benefits to the country' in obstructing Parliament“. The Indian Express (27-iyul 2015-yil).
  32. „'Disrupting Parliament is important': BJP's words from opposition days come back to haunt it“. Scroll.in (24-dekabr 2014-yil).
  33. „Narendra Modi government: Full list of portfolios and ministers“. The Indian Express (27-may 2014-yil).
  34. „Corporate Affairs Ministry to be 'clubbed' with Finance Ministry“. The Economic Times (27-may 2014-yil).
  35. Raghuvanshi, Vivek. „Analysts: New Modi Government Lacks Clear Defense Policy“. Defense News (7-sentabr 2014-yil). Qaraldi: 7-sentabr 2014-yil.
  36. „WikiLeaks cable on Arun Jaitley's 'opportunistic' remark“. NDTV (26-mart 2011-yil). Qaraldi: 3-fevral 2016-yil.
  37. „Arun Jaitley denies remark in WikiLeaks cable“. NDTV (26-mart 2011-yil). Qaraldi: 3-fevral 2016-yil.
  38. Chaturvedi, Rakesh Mohan. „Bihar polls: Grand Alliance's idea of reservations on the basis of religion is fraught with danger, says FM Arun Jaitley“. The Economic Times (30-oktabr 2015-yil).
  39. Chaturvedi, Rakesh Mohan. „All those who are involved in the traditional caste psyche will suffer a big setback: FM Arun Jaitley“. The Economic Times (30-oktabr 2015-yil).
  40. „Arun Jaitley appointed to Board of Governors of Asian Development Bank“. Biharprabha News. Indo-Asian News Service. Qaraldi: 2-iyun 2014-yil.
  41. Choudhary, Amit Anand. „Personal law should be subject to fundamental rights: Jaitley | India News - Times of India“ (en). The Times of India (29-noyabr 2015-yil). Qaraldi: 19-yanvar 2021-yil.
  42. Khan, Nakshab. „IDS 'Major Success' Compared to VDIS, Says Arun Jaitley“. News 18 (18-noyabr 2016-yil). Qaraldi: 19-yanvar 2021-yil.
  43. „Rs 500, Rs 1000 currency notes stand abolished from midnight: PM Modi“ (en). The Indian Express (10-noyabr 2016-yil). Qaraldi: 19-yanvar 2021-yil.
  44. „Will be switching to GST regulation from June 30 midnight: FM Arun Jaitley“. The Economic Times (20-iyun 2017-yil). Qaraldi: 20-iyun 2017-yil.
  45. „CEO Brief: India“. Out Leadership (8-iyun 2017-yil). 3-sentabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 3-sentabr 2017-yil.
  46. „Arun Jaitley calls it a day“. theindependent.in (20-iyun 2017-yil). Qaraldi: 29-may 2019-yil.
  47. Chatterjee, Ashok. „Knot for everybody's eyes“. The Times of India (24-aprel 2004-yil). Qaraldi: 25-oktabr 2012-yil.
  48. „Profiles of Rajya Sabha Members (needs selection)“. Rajya Sabha. Qaraldi: 6-sentabr 2014-yil.
  49. „Arun Jaitley's daughter Sonali gets married“. The Indian Express (8-dekabr 2015-yil). 23-yanvar 2019-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 23-yanvar 2019-yil.
  50. „An eyewitness to history: We were a Partition family, says Arun Jaitley“. Hindustan Times (28-may 2016-yil). Qaraldi: 28-may 2016-yil.
  51. „Jaitley undergoes bypass surgery, stable“. Rediff.com (11-iyul 2005-yil). Qaraldi: 26-avgust 2019-yil.
  52. Jha, Durgesh Nandan. „Arun Jaitley undergoes weight loss surgery“. The Times of India (3-sentabr 2014-yil). Qaraldi: 26-avgust 2019-yil.
  53. „Arun Jaitley stable after kidney transplant at AIIMS“. The Economic Times. Press Trust of India (14-may 2018-yil). Qaraldi: 26-avgust 2019-yil.
  54. Kohli, Namita. „The veiled tumour“. The Week (2-fevral 2019-yil). Qaraldi: 26-avgust 2019-yil.
  55. „Arun Jaitley Passes Away due to health reasons“. News Nation (24-avgust 2019-yil). Qaraldi: 24-avgust 2019-yil.
  56. „President Ram Nath Kovind visits AIIMS to inquire about Arun Jaitley's health“. The Times of India (16-avgust 2019-yil). Qaraldi: 16-avgust 2019-yil.
  57. Perappdan, Bindu Shajan. „Arun Jaitley put on life support, say AIIMS sources“. The Hindu (17-avgust 2019-yil). Qaraldi: 18-avgust 2019-yil.
  58. „Arun Jaitley's health deteriorates, say AIIMS sources“. The Hindu (24-avgust 2019-yil).
  59. „Arun Jaitley passes away at 66“. India Today. Qaraldi: 24-avgust 2019-yil.
  60. „Arun Jaitley Passes Away due to health reasons“. News Nation (24-avgust 2019-yil). Qaraldi: 24-avgust 2019-yil.
  61. „Arun Jaitley to be cremated at Nigambodh Ghat today“. India Today (25-avgust 2019-yil). Qaraldi: 25-avgust 2019-yil.
  62. „India vs West Indies: Virat Kohli's men to wear black armbands to condole Arun Jaitley's death“. India Today (24-avgust 2019-yil). Qaraldi: 1-sentabr 2019-yil.
  63. „Arun Jaitley Targets CBI over Kochhar Probe“. The Economic Times. Qaraldi: 27-yanvar 2019-yil.
  64. „Who is Who named by CBI in Chanda Kochhar Case“. The Indian Express. Qaraldi: 27-yanvar 2019-yil.
  65. „Arun Jaitely Targets CBI over Chanda Kochhar Case“. The Times of India. Qaraldi: 4-oktabr 2018-yil.
  66. „Jaitely Warns CBI over Gujarat Leaders“. The Times of India. Qaraldi: 27-yanvar 2019-yil.
  67. „Delhi's Iconic Feroz Shah Kotla to be Renamed as Arun Jaitley Stadium“. News18 (27-avgust 2019-yil). Qaraldi: 27-avgust 2019-yil.
  68. „Feroz Shah Kotla Stadium renamed after Arun Jaitley, pavilion stand unveiled as Virat Kohli stand“ (en). India Today (12-sentabr 2019-yil). Qaraldi: 28-dekabr 2020-yil.
  69. „Home Minister Amit Shah unveils Arun Jaitley's statue at DDCA premises | Cricket News - Times of India“ (en). The Times of India (28-dekabr 2020-yil). Qaraldi: 28-dekabr 2020-yil.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Andoza:Cabinet of Narendra Modi