Arthur Ashe

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Artur Robert Ashe, Jr. (1943-yil 10-iyul — 1993-yil 6-fevral) dunyodagi birinchi raqamli amerikalik tennischi edi. Faoliyati davomida uchta Grand Slam „Katta dubulgʻa“ chempionligini qoʻlga kiritgan Ashe bu koʻrsatkichi bilan amerikalik tennischilardan orasida eng yuqori natija koʻrsatganlardan biri boʻlgan.

Arthur Ashe
Mamlakat AQSH bayrogʻi AQSh
Tugʻilishi 10-iyul 1943-yil
Richmond, Virginia, U.S.
Vafoti 6-fevral 1993-yil(1993-02-06)
(49 yoshda)
New York City, New York, U.S.
Boʻyi 6 ft 1 in (1.85 m) sm
Professionallik 1969 (amateur tour from 1959)
Faoliyati tugashi 1980
Ishlatadigan qoʻli Right-handed (one-handed backhand)
Olgan jami pul mukofot(lar)i miqdori $$1,584,909 (ATP)
Int. Tennis HoF 1985 (aʼzolik sahifasi)
Yakkalik bahslar
Rekordi 699–228
Jami titullari 76[1] (44 open era titles listed by ATP)
Eng yuqori pozitsiyasi No. 1 (1975, Bud Collins)
No. 2 (May 10, 1976) by ATP
„Katta dubulgʻa“ turniri yakkalik bahslari natijalari
Australian Open W (1970)
French Open QF (1970, 1971)
Wimbledon W (1975)
US Open W (1968)
Boshqa turnirlar
Tour Finals F (1978)
WCT Finals W (1975)
Juftlik bahslari
Rekordi 315–173
Jami titullari 18 (14 Grand Prix and WCT titles)
Eng yuqori pozitsiyasi No. 15 (August 30, 1977)
„Katta dubulgʻa“ turniri juftlik bahslari natijalari
Australian Open W (1977)
French Open W (1971)
Wimbledon F (1971)
US Open F (1968)
Jamoa musobaqalari
Davis Cup W (1963, 1968, 1969, 1970)

Afro-amerikalik Ashe AQSh Devis Kubogi jamoasiga tanlangan birinchi qora tanli sportchi edi. Ashe Wimbledon, US Open va Australian Open turnirlarini yutgan yagona qora tanli edi. U oʻz faoliyatini 1980-yilda yakunlagan. 1968-yilda Garri Xopman tomonidan dunyoda birinchi raqamli tennis oʻyinchisi deb eʼlon qilingan, u 1975-yilda The Daily Telegraph va World Tennis Magazineʼdan Lens Tingay tomonidan birinchi mukofot bilan taqdirlangan. ATP turniri reytingiga koʻra, u 1976-yil may oyida ikkinchi oʻrin bilan oʻzining eng yaxshi darajasiga erishdi.

Ashe 1980-yillarning boshlarida bypass operatsiyasi paytida berilgan qondan OIV yuqtirgan . 1992-yil aprel oyida oʻzining kasalligi haqida jamoatchilikka eʼlon qilib, sportchi OIV va OITS haqida jamoatchilikni xabardor qilishni boshladi. OITSni yengish uchun Artur Ashe uyushmasi va Artur Ashe jamoat salomatligi institutiga asos solgan tennischi 1993-yil 6-fevralda OITS bilan bogʻliq pnevmoniyadan vafot etdi.

Ashe 1993-yil 20-iyun kuni AQSh prezidenti Bill Klinton tomonidan vafotidan soʻng Prezidentning Ozodlik medali bilan taqdirlangan .

Sport faoliyatining ilk yillari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ashe, Artur Ashe Sr. va Matti Kordell Kanningem Ashe Virjiniya shtatining Richmond shahrida tugʻilgan. Uning oʻzidan besh yosh kichik Jonni ismli ukasi bor edi.[2] Ashening onasi Matti 1950-yil mart oyida 27 yoshida homiladorlikning toksik taʼsiridan vafot etdi (hozirda preeklampsi deb ataladi).[3] Ashe va uning akasi taʼmirlash ishlari bilan shugʻullangan otasi qoʻlida tarbiyalangan.[2]

Ashening hukmron otasi oʻgʻlining tanasi zaif, deb bahona qilib, oʻsha paytda qora tanli bolalar orasida juda mashhur boʻlgan futbol oʻynashni taqiqlagan edi. Ashe oilasining uyi Richmondning eng yirik qora tanli oʻyin maydonchasi boʻlgan Brukfild oʻyin maydonchasiga yaqin joyda joylashgan edi. Bu hududda tennis korti bilan oʻynashni boshlagan Ashe boshqa bir yosh futbolchi Ron Charitydan bir nechta asosiy zarbalarni oʻrgandi.[4]

Ashe tennis boʻyicha oʻqishni Meggi L. Uoker oʻrta maktabida davom ettirdi. Sportchiga Robert Valter Jonson murabbiylik qilgan. Oq tanli oʻsmirlar bilan oʻynash uchun Richmonddan uzoq safarlaridan charchagan Ashe Sent-Peterburgga koʻchib oʻtadi. U Sent-Luislik tennischining taklifini qabul qilib, shu yerga koʻchib oʻtdi; U Sumner oʻrta maktabiga borishni boshladi.

Yosh Ashe oʻz oʻyini bilan Sports Illustrated eʼtiborini jalb qila oldi.[5] 1963-yilda Los-Anjelesdagi Kaliforniya universiteti (UCLA) tennis stipendiyasi bilan taqdirlandi. UCLAda zahiradagi ofitserlarni tayyorlash korpusi (ROTC) qoshida oʻqigan; bu pullik oʻqish evaziga haqiqiy harbiy xizmatni oʻtashini talab qildi. U 1966-yilgi turnirdan keyin Qoʻshma Shtatlar armiyasiga qoʻshildi. Vashingtonda asosiy tayyorgarlikni tugatgandan soʻng, u leytenant boʻldi. Vest -Poyntdagi AQSh Harbiy Akademiyasiga tayinlangan Ashe u yerda maʼlumotlarni qayta ishlash boʻlimida ishlagan. U Harbiy Akademiyada oʻqigan vaqtida akademiyaning tennis dasturini boshqargan. Ashe 1969-yilda xizmat vazifasini bajarib, armiyani tark etdi.[6]

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ashe 1963-yilda AQSh Devis Kubogi jamoasiga tanlangan birinchi qora tanli futbolchi boʻldi. 1965-yilda National Collegiate Athletic Association (NCAA) yakkalik chempionatida gʻolib chiqqan sportchi, shuningdek, UCLA ning jamoa sifatida eng yuqori pogʻonasidagi mavqeiga ega edi.

Artur Ashe, 1975 ABN Jahon tennis turniri, Rotterdam

1968-yilda Ashe Devis Kubogi jamoadoshi Bob Lutsga qarshi havaskorlar chempionatida gʻolib chiqdi va oʻsha yili ochiq davrda birinchi AQSh ochiq chempionatida gʻolib chiqdi va bu muvaffaqiyatga erishgan birinchi qora tanli erkak sportchiga aylandi. Ashe akasi Jonni uning oʻrniga qoʻshimcha vazifani bajarishga rozi boʻlganida, u chempionatga qoʻshilishi uchun Vetnam urushida qatnashishi shart emas edi.[7] AQSh Devis kubogi jamoasining gʻalabasida sportchining ham ulushi bor. Ashe oʻsha yili havaskorlar va ochiq mamlakat chempionatlarida gʻolib chiqqan yagona tennischiga aylandi.[8] Amerikalik tennischi 1970-yil yanvar oyida Avstraliya Ochiq chempionatining yakkalik bahslarida gʻolib boʻlganida faoliyatidagi ikkinchi „Katta dubulgʻa“ gʻalabasini qoʻlga kiritdi. Sentyabr oyida u Lamar Xant asos solgan tennis boʻyicha Jahon chempionati bilan besh yillik shartnoma imzolab, professional futbolchiga aylandi.[9] Tennisning tobora ommalashib borayotganini inobatga olgan holda, tennischilar yetarlicha maosh olmayotganini his qilgan Ashe 1972-yilda ATP (ATP) tashkil etilishini qoʻllab-quvvatladi. Oʻsha yili Janubiy Afrika maʼmuriyati tomonidan viza arizasi rad etilgan futbolchi shu sababdan Janubiy Afrika Ochiq chempionatida ishtirok eta olmadi. Ashe oʻz bayonotlarida bu holatni Janubiy Afrikaning aparteid siyosatining koʻrsatkichi sifatida baholadi va Janubiy Afrikani professional tennis musobaqalaridan chetlashtirishga chaqirdi.

Ashe 1975-yilgi Uimbldon finalida Jimmi Konnorsni magʻlub etib gʻalaba qozondi. Oʻsha yili u WCT finalida mavsum yakunida gʻolib chiqdi. Faoliyatini yana bir necha yil davom ettirgan sportchi 1979-yilda yurak jarrohligi tufayli toʻxtatilgan tennis sarguzashtini 1980-yilda yakunladi.

Ashe hozirda Uimbldon, US Open va Australian Open musobaqalarida chempion boʻlgan yagona qora tanli tennischi hisoblanadi. Sportchi, shuningdek, 1983-yilda Fransiya Ochiq chempionatida gʻolib chiqqan fransuz Yannik Noah bilan birga „Katta dubulgʻa“ chempionligini qoʻlga kiritgan ikkita qora tanli afro-amerikaliklardan biridir.

1940-yillarda dunyoning birinchi raqami boʻlgan Jek Kramer 1979-yilgi avtobiografiyasida Esheni barcha davrlarning 21 ta eng buyuk aktyorlaridan biri deb taʼriflagan.

Sportni toʻxtatgandan keyin[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oʻzining faol faoliyatini yakunlab, Ashe koʻplab turli ishlarni amalga oshirdi, jumladan Time jurnali uchun yozish, ABC Sports sharhlovchisi, Yulduzlar tennis ligasi asoschisi va AQSh Devis Kubogi jamoasi sardori. 1985-yilda Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga saylangan.[10]

Artur Ashe 1988-yilda "Shon-sharaf sari qiyin yoʻl: afro-amerikalik sportchining tarixi" nomli uch jildlik kitobini nashr etdi.[11] U ushbu kitob uchun bir guruh tadqiqotchilar bilan taxminan olti yil ishlagan.[12]

Ashe faol huquq himoyachisi boʻlgan. Sportchi Janubiy Afrikadagi aparteid siyosatining oʻzgarishini oʻrganish uchun mamlakatga tashrif buyurgan 31 nafar mashhur afro-amerikalik delegatsiya tarkibida ishtirok etdi. U 1985-yil 11-yanvarda AQShning Janubiy Afrikadagi elchixonasi oldidagi aparteidga qarshi namoyish paytida hibsga olingan. 1992-yil 9-sentyabrda u Oq uy oldida gaitilik muhojirlarning norozilik namoyishida xuddi shunday vaziyatga duch keldi.

Shaxsiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

1977-yil 20-fevralda Ashe 1976-yil oktabr oyida xayriya tadbirida tanishgan fotograf Jan Mutoussamiga uylandi. Er-xotinning toʻyi Nyu-Yorkda AQShning Birlashgan Millatlar Tashkilotidagi doimiy vakili Endryu Yang tomonidan oʻtkazildi.[13]

Ashe juftligi 1986-yil dekabr oyida qiz farzand asrab olishdi. Er-xotin qiziga Janna kasbi sharafiga Kamera deb ism qoʻyishdi.[14]

Sogʻligʻi bilan muammolar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yurak xurujidan keyin yurak salomatligi kampaniyasiga qoʻshilgan Ashe.

Ashe 1979-yilda yurak xurujiga uchradi. Bu holat uning mustahkam tana tuzilishiga ega sportchi ekanligi sababli jamoatchilikda sarosimaga sabab boʻldi. Ashening kasalligi yurak kasalliklarining irsiy tomoniga qiziqish uygʻotdi. 1979-yil 13-dekabrda amerikalik tennischi Dr. Jon Xatchinson tomonidan chetlab oʻtildi .[15] Operatsiyadan bir necha oy oʻtgach, Ashe faol sportga qaytishi mumkin edi. Biroq oilasi bilan Qohiraga safari chogʻida yugurish paytida koʻkrak qafasidagi ogʻriqlarni his qilgan. Yugurishni toʻxtatgan sportchini yaqin doʻsti Duglas Shtayn hamrohligida shifokor koʻrikdan oʻtkazdi. Steyn Ashe Nyu-Yorkka qaytishini va operatsiyani oʻtkazgan oʻz kardiologining nazorati ostida qolishini talab qildi.[15] Sportchi 1983-yilda birinchi operatsiyadagi asoratlarni bartaraf etish uchun ikkinchi marta pichoq ostiga tushgan.

1988-yil sentyabr oyida Ashe oʻng qoʻlida uyqusizlikni his qilib, kasalxonaga yotqizildi. Diagnostik miya jarrohlik amaliyotini oʻtkazgan va koʻplab tekshiruvlardan oʻtgan sportchiga OIV bilan kasallangan odamlarda tez-tez uchraydigan parazitar kasallik boʻlgan toksoplazmoz tashxisi qoʻyilgan. Keyingi test sportchida haqiqatan ham OIV infeksiyasi borligini koʻrsatdi. Ashe va shifokorlar virus manbai sportchining ikkinchi yurak operatsiyasi paytida berilgan qon ekanligiga kelishib oldilar.[16][17] Ikki yoshli qizini hisobga olgan holda, Ashe er-xotin kasallikni sir saqlashga qaror qilishdi.

1992-yilga kelib ' Ashening USA Todaydagi doʻsti sportchining kasalligi haqida eshitdi va uni tasdiqlash uchun qoʻngʻiroq qildi. Ashe 1992-yil 8-aprelda OIV bilan kasallanganligini jamoatchilikka eʼlon qildi va USA Today gazetasi yangilikni nashr etishni rejalashtirmoqda. USA Todayni kasalligini oshkor qilishga majburlaganlikda ayblab ' sportchi endi yolgʻon gapirishga hojat qolmaganidan koʻngli qolganini aytdi. Ashening bayonotidan soʻng, yuzlab odamlar gazetaga xat yozib, xabarni chop etish qaroriga munosabat bildirishdi.[18]

Uning kasalligi haqida eshitgan Ashe OITSni aniqlash, jinsiy taʼlim va xavfsiz jinsiy aloqa ustida ishlay boshladi. Oʻzining kasalligi haqidagi savollarga javob berib, u faqat gomoseksuallar yoki giyohvandlar OITSni yuqtirish xavfi bor degan notoʻgʻri fikrlarni yoʻq qilishga harakat qildi.[16]

Tez orada Ashe OITSni yengish uchun Artur Ashe uyushmasiga asos soldi. Oʻlimidan ikki oy oldin sogʻliqni saqlashning etarli darajada yoʻqligi muammolarini hal qilish uchun Artur Ashe sogʻliqni saqlash institutiga asos solgan tennischi Sports Illustrated jurnali tomonidan yilning eng yaxshi sportchisi deb topildi. Umrining soʻnggi qismida koʻp vaqtini "Inoyat kunlari " kitobida oʻz xotiralarini yozishga sarflagan sportchi oʻlimidan bir hafta oldin qoralama matnni tugatishga muvaffaq boʻldi.

Oʻlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ashe 1993-yil 6-fevralda Nyu-York kasalxonasida OITS bilan bogʻliq pnevmoniyadan vafot etdi. Uning dafn marosimi 10-fevral kuni Richmonddagi Artur Ashe atletik markazida boʻlib oʻtdi.[17] 1979-yilda Ashening toʻyiga raislik qilgan Endryu Yang ham uning dafn marosimini boshqargan. Marosimda 6000 dan ortiq kishi qatnashdi.[19] Ashe 1950-yilda vafot etgan va Richmonddagi Vudlend qabristoniga dafn etilgan onasi Mattining yoniga dafn qilishni xohladi.[20]

Karyera statistikasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Grand Slam (Katta dubulgʻa) boʻyicha yakkalik turnirlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Turnuva 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 19771 1978 1979 Kariyet ŞO Kariyer G-M
Avustralya Açık A A A A A A A F F A A Ş F A A A A A ÇF A YF A 1 / 6 26-5
Fransa Açık A A A A A A A A A A 4T ÇF ÇF A 4T 4T A 4T A 4T 3T 0 / 8 25-8
Wimbledon A A A A 3T 4T 4T A A YF YF 4T 3T A A 3T Ş 4T A 1T 1T 1 / 12 35-11
ABD Açık 1T 2T 2T 2T 3T 4T YF 3T A Ş YF ÇF YF F 3T ÇF 4T 2T A 4T A 1 / 18 53-17
Win-Loss 0-1 1-1 1-1 1-1 4-2 6-2 8-2 7-2 5-1 11-1 13-3 15-3 15-4 6-1 5-2 9-3 10-1 7-3 3-1 10-4 2-2 - 139-41
SR 0 / 1 0 / 1 0 / 1 0 / 1 0 / 2 0 / 2 0 / 2 0 / 2 0 / 1 1 / 2 0 / 3 1 / 4 0 / 4 0 / 1 0 / 2 0 / 3 1 / 2 0 / 3 0 / 1 0 / 4 0 / 2 3 / 44 -

1- Avstraliya ochiq chempionati 1977-yilda ikki marta, yanvar va dekabrda oʻtkazilgan.A = Turnirda qatnashmaganAO = Oʻyinchi chempionatlarining u ishtirok etgan turnirlar soniga nisbati

Grand Slam (Katta dubulgʻa) finallari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yakkaliklar turnirlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Natija Yil Turnir Qoplama Finaldagi raqibi Hisob
Magʻlubiyat 1966-yil Avstraliya chempionati Maysa Roy Emerson 4-6, 8-6, 2-6, 3-6
Magʻlubiyat 1967-yil Avstraliya chempionati Maysa Roy Emerson 4-6, 1-6, 4-6
Gʻalaba 1968-yil US Open Maysa Tom Okker 14-12, 5-7, 6-3, 3-6, 6-3
Gʻalaba 1970-yil Avstraliya ochiq chempionati Maysa Dik Crealy 6-4, 9-7, 6-2
Magʻlubiyat 1971-yil Avstraliya ochiq chempionati Maysa Ken Rouzoll 1-6, 5-7, 3-6
Magʻlubiyat 1972-yil US Open Maysa Ilie Nastase 6-3, 3-6, 7-6(5-1), 4-6, 3-6
Gʻalaba 1975-yil Wimbledon chempionati Maysa Jimmi Konnors 6-1, 6-1, 5-7, 6-4

Juftliklar turnirlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Natija Yil Turnir Qoplama Finaldagi raqibi Hisob Hisob
Magʻlubiyat 1968-yil AQSH Ochiq Chempionati Maysa Andres Gimeno Bob Lutz



Sten Smit 		11-9, 6-1, 7-5
Magʻlubiyat 1970-yil Fransiya ochiq chempionati Tuproq Charli Pasarell Ilie Nastase



Ion Ţiriac 		6-2, 6-4, 6-3
Gʻalaba 1971-yil Fransiya ochiq chempionati Tuproq Marty Rissen Tom Gorman



Sten Smit 		6-8, 4-6, 6-3, 6-4, 11-9
Magʻlubiyat 1971-yil Wimbledon ochiq chempionati Maysa Dennis Ralston Roy Emerson



Rod Laver 		4-6, 9-7, 6-8, 6-4, 6-4
Gʻalaba 1977-yil (yanvar) Avstraliya ochiq chempionati Maysa Toni Roche Charli Pasarell



Erik Van Dillen 		6-4, 6-4

Grand Slam, Gran-pri va WCT Turnirlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Artur Ashe stadioni, 2007 AQSh ochiq
Artur Ashe talabalar salomatligi markazi, UCLA kampusi

Yakkaliklar oʻyinlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

No. Sana Turnir Qoplama Raqibi Hisob
1. Iyul, 1961 Eastern Clay Court Championships, Hackensack Tuproq Qoʻshma Shtatlar Robert M. Baker 6-3, 2-6, 6-3, 4-6, 6-4
2. Avgust,1961 American Tennis Association Championships, Hampton ? Qoʻshma Shtatlar Wilbur H. Jenkins 6-1, 6-1, 6-3
3. Aprel,1962 Ojai Tennis Tournament, Ojai Hard (qattiq) Qoʻshma Shtatlar David R. Reed 6-3, 6-2
4. Yanvar, 1962 Detroit Invitational, Detroit ? Qoʻshma Shtatlar William (Bill) H.Wright 6-2, 6-2
5. Avgust,1962 American Tennis Association Championships, Wilberforce ? Qoʻshma Shtatlar Wilbur H. Jenkins 6-1, 6-2, 6-0[21]
6. Sentabr, 1963 Pacific South West Championships, Los Angeles Hard (qattiq) Qoʻshma Shtatlar Whitney Reed 2-6, 9-7, 6-2
7. Dekabr, 1963 U.S. Hard Court Championships Hard (qattiq) Qoʻshma Shtatlar Allen Fox 6-3, 12-10
8. Avgust, 1964 Eastern Grass Court Championships, New Jersey Maysa Qoʻshma Shtatlar Clark Graebner 4-6, 8-6, 6-4, 6-3[22]
9. Sentabr, 1964 Perth Amboy Invitational, Australia ? Qoʻshma Shtatlar Gene Scott 6-3, 8-6, 6-2[23]
10. Sentabr, 1965 Colonial National Invitational, Texas ? Avstraliya Fred Stolle 6-3, 6-4[24]
11. Noyabr, 1965 Queensland Lawn Tennis Championship, Australia Maysa Avstraliya Roy Emerson 3-6, 6-2, 6-3, 3-6, 6-1[25]
12. Dekabr, 1965 South Australian Championships Maysa Avstraliya Roy Emerson 7-9, 7-5, 6-0, 6-4[26]
13. Yanvar, 1966 West Australian Championships, Perth ? Qoʻshma Shtatlar Cliff Richey 3-6, 6-2, 6-3, 6-4[27]
14. Yanvar, 1966 Tasmanian Championships, Australia ? Avstraliya John Newcombe 6-4, 6-4, 12-10[28]
15. Mart, 1966 Thunderbird Invitational, Phoenix ? Qoʻshma Shtatlar Jim Osborne 3-6, 6-3, 6-2[29]
16. Aprel, 1966 Caribe Hilton Invitational, Puerto Rico ? Qoʻshma Shtatlar Cliff Richey 6-3, 6-4, 6-3[30]
17. Aprel, 1966 Dallas Invitational, Texas ? Qoʻshma Shtatlar Charles Pasarell 7-9, 6-4, 6-4[31]
18. Fevral, 1967 Philadelphia International, USA ? Qoʻshma Shtatlar Charles Pasarell 7-5, 9-7, 6-3[32]
19. Fevral, 1967 Concord International Indoor, Kiamesha Lake Hard (qattiq) Braziliya Thomaz Koch 6-3, 2-6, 6-2[33]
20. Fevral, 1967 Western Indoor Championship ? Qoʻshma Shtatlar Clark Graebner 3-6, 6-3, 6-3[34]
21. Aprel, 1967 Long Island Invitational ? round-robin [35]
22. Iyul, 1967 National Clay Court Championship, USA Tuproq Qoʻshma Shtatlar Marty Riessen 4-6, 6-3, 6-1, 7-5[36]
23. 1967 Long Island Masters, New York ? Qoʻshma Shtatlar Ronald Holmberg 31-27[37]
24. Yanvar, 1968 Caribe Hilton Invitational, Puerto Rico ? Qoʻshma Shtatlar Ronald Holmberg 6-4, 6-4[38]
25. Fevral, 1968 *Fidelity Bankers Invitational, Richmond ? Qoʻshma Shtatlar Chuck McKinley 6-2, 6-1[39]
26. Fevral, 1968 Concord International Indoor, Kiamesha Lake Hard (qattiq) Qoʻshma Shtatlar Jan Leschly 6-3, 15-13[40]
27. Mart, 1968 *Garden Challenge Trophy, New York ? Avstraliya Roy Emerson 6-4, 6-4, 7-5[41]
28. Aprel, 1968 *Charlotte Invitation, Charlotte ? Qoʻshma Shtatlar Ronald Holmberg 6-2, 6-4[42]
↓  Open Era  ↓
29. Iyun, 1968 West of England Championships, Bristol Maysa Qoʻshma Shtatlar Clark Graebner 6-4, 6-3[43]
30. Iyul, 1968 *Pennsylvania Lawn Tennis Championship, Haverford Maysa Qoʻshma Shtatlar Marty Riessen 6-2, 6-3, 6-3[44]
31. Avgust, 1968 *U.S. Amateur Championships, Boston Maysa Qoʻshma Shtatlar Bob Lutz 4-6, 6-3, 8-10, 6-0, 6-4
32. Sentabr, 1968 *US Open, New York Maysa Niderlandiya Tom Okker 14-12, 5-7, 6-3, 3-6, 6-3[45]
33. Sentabr, 1968 Las Vegas Invitational ? Qoʻshma Shtatlar Clark Graebner 9-7, 6-3[46]
34. Dekabr, 1968 *Queensland Championships, Brisbane, Australia Maysa Qoʻshma Shtatlar Stan Smith 6-4, 1-6, 9-7, 4-6, 7-5[47]
35. Fevral, 1969 Balboa Bay Club Invitational ? Qoʻshma Shtatlar Charles Pasarell shared title, rain[48]
36. Aprel, 1969 *Caribe Hilton International, San Juan, Puerto Rico ? Qoʻshma Shtatlar Charles Pasarell 5-7, 5-7, 6-0, 6-4, 6-3[49]
37. Yanvar, 1970 *Australian Open, Melbourne Maysa Avstraliya Dick Crealy 6-4, 9-7, 6-2
38. Fevral, 1970 *Richmond WCT, Richmond Gilam Qoʻshma Shtatlar Stan Smith 6-2, 13-11[50]
39. Mart, 1970 *Jacksonville Open, Florida ? Yangi Zelandiya Brian Fairlie 6-3, 4-6, 6-3[51]
40. Aprel, 1970 *Caribe Kilton International, San Juan, Puerto Rico Hard (qattiq) Qoʻshma Shtatlar Cliff Richey 6-4, 6-3, 1-6, 6-3[52]
41. Aprel, 1970 Bacardi Invitational, Bermuda ? Yugoslaviya Zeljko Franulovic 8-6, 7-5[53]
42. May 1970 *Glenwood Manor Invitational, Kansas City ? Qoʻshma Shtatlar Clark Graebner 7-6, 6-1[54]
43. May 1970 *Central California Championships, Sacramento ? Qoʻshma Shtatlar Barry MacKay 6-4, 6-2, 3-6, 10-8[55]
44. Iyun, 1970 John Player tournament ? round-robin [56]
45. Sentabr, 1970 Seattle Tennis Invitational ? Qoʻshma Shtatlar Tom Gorman 6-3, 6-4[57]
46. Sentabr, 1970 *Berkeley, California Hard (qattiq) Qoʻshma Shtatlar Cliff Richey 6-4, 6-2, 6-4
47. Oktabr, 1970 *Denver Invitational, Denver, USA ? Qoʻshma Shtatlar Charlie Pasarell 6-2, 5-6, 6-3[58]
48. Noyabr, 1970 *Paris, France Maysa Qoʻshma Shtatlar Marty Riessen 7-6, 6-4, 6-3
49. Aprel,

1971

*Charlotte, USA Hard (qattiq) Qoʻshma Shtatlar Stan Smith 6-3, 6-3
50. Noyabr, 1971 *Stockholm WCT, Sweden Hard (qattiq) Chexiya Jan Kodeš 6-1, 3-6, 6-2, 1-6, 6-4
51. Iyul, 1972 *Louisville WCT Tuproq Birlashgan Qirollik Mark Cox 6-4, 6-4
52. Sentabr 1972 *Montreal WCT Gilam Avstraliya Roy Emerson 7-5, 4-6, 6-2, 6-3
53. Noyabr, 1972 *Rotterdam WCT Gilam Niderlandiya Tom Okker 3-6, 6-2, 6-1
54. Noyabr, 1972 *Rome WCT Winter Finals Gilam Qoʻshma Shtatlar Bob Lutz 6-2, 3-6, 6-3, 3-6, 7-6
55. Fevral, 1973 *Chicago WCT Gilam Birlashgan Qirollik Roger Taylor 3-6, 7-6(11-9), 7-6(7-2)
56. Iyul, 1973 *Washington Tuproq Niderlandiya Tom Okker 6-4, 6-2
57. Fevral, 1974 *Bologna WCT Gilam Birlashgan Qirollik Mark Cox 6-4, 7-5
58. Mart, 1974 *Barcelona WCT Gilam Shvetsiya Björn Borg 6-4, 3-6, 6-3
59. Noyabr, 1974 *Stockholm Open Hard (qattiq) Niderlandiya Tom Okker 6-2, 6-2
60. Fevral, 1975 *Barcelona WCT Gilam Shvetsiya Björn Borg 7-6, 6-3
61. Fevral, 1975 *Rotterdam WCT Gilam Niderlandiya Tom Okker 3-6, 6-2, 6-4
62. Mart, 1975 *Munich WCT Gilam Shvetsiya Björn Borg 6-4, 7-6
63. Aprel, 1975 *Stockholm WCT Gilam Niderlandiya Tom Okker 6-4, 6-2
64. May 1975 *Dallas WCT Finals Gilam Shvetsiya Björn Borg 3-6, 6-4, 6-4, 6-0
65. Iyun, 1975 Kent Championships Grass Qoʻshma Shtatlar Roscoe Tanner 7-5, 6-4[59]
66. Iyun, 1975 *Wimbledon Grass Qoʻshma Shtatlar Jimmy Connors 6-1, 6-1, 5-7, 6-4
67. Sentabr, 1975 *Los Angeles Carpet Qoʻshma Shtatlar Roscoe Tanner 3-6, 7-5, 6-3
68. Sentabr, 1975 *San Francisco Carpet Argentina Guillermo Vilas 6-0, 7-6(7-4)
69. Yanvar, 1976 *Columbus WCT Carpet (i) Andoza:Country data RHO Andrew Pattison 3-6, 6-3, 7-6(7-4)
70. Yanvar, 1976 *Indianapolis WCT Carpet (i) Qoʻshma Shtatlar Vitas Gerulaitis 6-2, 6-7, 6-4
71. Fevral 1976 *Richmond WCT Carpet (i) Qoʻshma Shtatlar Brian Gottfried 6-2, 6-4
72. Fevral 1976 *Rome WCT Tuproq Qoʻshma Shtatlar Bob Lutz 6-2, 0-6, 6-3
73. Fevral 1976 *Rotterdam WCT Carpet (i) Qoʻshma Shtatlar Bob Lutz 6-3, 6-3
74. Aprel 1978 *San Jose Carpet Janubiy Afrika Bernard Mitton 6-7, 6-1, 6-2
75. Avgust 1978 *Columbus Tuproq Qoʻshma Shtatlar Bob Lutz 6-3, 6-4
76. Sentabr, 1978 *Los Angeles Carpet Qoʻshma Shtatlar Brian Gottfried 6-2, 6-4

Ashe haqida maqolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manba[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Arthur Ashe: Career match record
  2. ↑ 2,0 2,1 „The Eternal Example“. sportsillustrated.cnn.com (21 aralık 1992). 29 martda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 3 aralık 2012.
  3. ↑ Days of Grace. Random House Digital, Inc., 1994 — 58 bet. ISBN 0-345-38681-7. 
  4. ↑ „The Eternal Example“. sportsillustrated.cnn.com (21 aralık 1992). 29 martda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 3 aralık 2012.
  5. ↑ „Arthur Ashe picture“. 24 eylül 2013da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 8 ekim 2013.
  6. ↑ Arthur Ashe: A Biography. Greenwood Publishing Group, 2005 — 22-23 bet. ISBN 0-313-33299-1. 
  7. ↑ „Arşivlenmiş kopya“. 30 eylül 2013da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 8 ekim 2013.
  8. ↑ „Arthur Robert Ashe, Jr.“. TennisFame.com. 14 haziran 2009da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 9 eylül 2009.
  9. ↑ „Ashe signs 5-year professional contract“. The Telegraph-Herald (16 eylül 1970). Qaraldi: 8 ekim 2013.
  10. ↑ „Arthur Ashe Biography“. CMG WorldWide. 10 ocak 2015da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 9 eylül 2009.
  11. ↑ „Views of Sport; Taking the Hard Road with Black Athletes“. The New York Times (13 kasım 1988). Qaraldi: 27 mayıs 2012.
  12. ↑ „Their Hard Road to Glory“. Parade (12-mart 1989-yil), s. 12. Qaraldi: 27 mayıs 2012.
  13. ↑ „My Introduction To Sex, Love and Marriage“. Johnson Publishing Company. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam)
  14. ↑ Arthur Ashe: A Biography. Greenwood Publishing Group, 2005 — 66 bet. ISBN 0-313-33299-1. 
  15. ↑ 15,0 15,1 Days of Grace: A Memoir. New York: Alfred A. Knopf, 1993 — 35 bet. ISBN 0-679-42396-6. 
  16. ↑ 16,0 16,1 HIV/Aids in Sport: Impact, Issues, and Challenges. Human Kinetics, 1999 — 58 bet. ISBN 0-880-11749-4. 
  17. ↑ 17,0 17,1 „Arthur Ashe, Tennis Star, Is Dead at 49“. nytimes.com (8 şubat 1993). 30 haziran 2015da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 4 aralık 2012.
  18. ↑ HIV/Aids in Sport: Impact, Issues, and Challenges. Human Kinetics, 1999 — 59 bet. ISBN 0-880-11749-4. 
  19. ↑ „Friends and Fans Say Farewell to Arthur Ashe“. Johnson Publishing Company. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam)
  20. ↑ „Richmond still searching for way to honor Ashe“. The Free Lance-Star (4 şubat 1995), s. B1. Qaraldi: 4 aralık 2012.
  21. ↑ Arthur Ashe Jr wins ATA singles crown. Alabama Tribune (31-avgust 1962-yil), s. 7.
  22. ↑ Ashe wins his 1st major net tourney. The Boston Globe (3-avgust 1964-yil), s. 13.
  23. ↑ Tennis title won by Ashe. The Courier News (14-sentyabr 1964-yil), s. 24.
  24. ↑ Ashe topples Stolle. The Orlando Sentinel (20-sentyabr 1965-yil), s. 28.
  25. ↑ Cannonball service, Ashe upsets Emerson. Fresno Bee (8-noyabr 1965-yil), s. 20.
  26. ↑ Yanks' Ashe tops Emerson. Southern Illinoisan (12-dekabr 1965-yil), s. 13.
  27. ↑ Ashe downs Richey. Democrat and Chronicle (10-yanvar 1966-yil), s. 31.
  28. ↑ Ashe outguns Newcombe. Asbury Park Press (17-yanvar 1966-yil), s. 19.
  29. ↑ Ashe wins Phoenix net title. Arizona Daily Star (21-mart 1966-yil), s. 14.
  30. ↑ Ashe stuns Richey in Caribe. Dayton Journal Herald (4-aprel 1966-yil), s. 18.
  31. ↑ Ashe beats Pasarell in Dallas. Passiac Herald News (25-aprel 1966-yil), s. 26.
  32. ↑ Ashe sweeps Pasarell in Phila. net final. The Philadelphia Inquirer (13-fevral 1967-yil), s. 22.
  33. ↑ Ashe defeats Koch in final. New York Daily News. 23 February 1967, s. 417.
  34. ↑ Western net meet won by Arthur Ashe. Indianapolis Star (27-fevral 1967-yil), s. 30.
  35. ↑ Ashe takes indoor title. The Indianapolis News (3-aprel 1967-yil), s. 29.
  36. ↑ Ashe whips Riessen in title dual. St. Joseph Gazette (24-iyul 1967-yil), s. 9.
  37. ↑ „Ashe beats Holmberg at Long Island Masters“ 51. Johnson Publishing Company (4-yanvar 1968-yil). Qaraldi: 30-oktyabr 2019-yil.
  38. ↑ Ashe beats Holmberg in Puerto Rico. Los Angeles Times (15-yanvar 1968-yil), s. 41.
  39. ↑ Ashe whips McKinley. The South Bend Tribune (5-fevral 1968-yil), s. 17.
  40. ↑ Ashe stops Leschly, keeps Concord title. Pensacola News Journal (29-fevral 1968-yil), s. 36.
  41. ↑ Ashe tops Emerson in tennis. Allentown Morning Call (31-mart 1968-yil), s. 44.
  42. ↑ Ashe crushes Holmberg for Charlotte title. The Boston Globe (22-aprel 1968-yil), s. 27.
  43. ↑ Ashe tops Graebner. Waterloo The Courier (17-iyun 1968-yil), s. 11.
  44. ↑ Arthur Ashe rips Riessen in net final. Springfield Leader and Press (29-iyul 1968-yil), s. 20.
  45. ↑ „Ashe Wins U.S. Open Singles Title“, Pittsburgh Post-Gazette, September 10, 1968, p. 27.
  46. ↑ Ashe trounces Graebner in Vegas net final. The Fresno Bee (14-sentyabr 1968-yil), s. 16.
  47. ↑ Takes 5 sets, but Ashe defeats Smith. Harlington Valley Morning Star (16-dekabr 1968-yil), s. 11.
  48. ↑ Net final postponed. Los Angeles Times (24-fevral 1969-yil), s. 38.
  49. ↑ Ashe beats Pasarell for Caribe title. Oakland Tribune (7-aprel 1969-yil), s. 46.
  50. ↑ Ashe downs Stan Smith. The Des Moines Register (16-fevral 1970-yil), s. 21.
  51. ↑ Ashe conquers Fairlie. Los Angeles Times (30-mart 1970-yil), s. 44.
  52. ↑ Ashe outlasts Richey. Hartford Courant (6-aprel 1970-yil), s. 24.
  53. ↑ Ashe wins tourney in Bermuda. Tampa Bay Times (13-aprel 1970-yil), s. 34.
  54. ↑ Ashe defeats Graebner. Wisconsin Rapids Daily Tribune (4-may 1970-yil), s. 10.
  55. ↑ Ashe nips MacKay. Dayton Daily News, s. 9.
  56. ↑ Round robin net crown to Ashe. Des Moines Register (14-iyun 1970-yil), s. 31.
  57. ↑ Ashe Wins in Seattle. Spokane Spokesman-Review (22-sentyabr 1970-yil), s. 15.
  58. ↑ Ashe tops Pasarell for Denver crown. Springfield Leader and Press (12-oktyabr 1970-yil), s. 15.
  59. ↑ Arthur Ashe tops Tanner. The Post Crescent (15-iyun 1975-yil), s. 40.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Arthur_Ashe&oldid=3561038" dan olindi