Anglo-Zulu urushi
Anglo-Zulu urushi 1879-yilda Britaniya imperiyasi va Zulu qirolligi o'rtasida bo'lib o'tgan. 1867-yilda Kanadada federatsiya tuzish to'g'risidagi Britaniyaning Shimoliy Amerika qonuni qabul qilingandan so'ng, lord Karnarvon shunga o'xshash siyosiy harakatlar harbiy kampaniyalar bilan birgalikda Afrika qirolliklari, qabila hududlari va Janubiy Afrikadagi Bur respublikalari bilan muvaffaqiyatli bo'lishi mumkin deb o'yladi. 1874-yilda ser Bartle Frere bunday rejalarni amalga oshirish uchun Britaniya imperiyasining Oliy komissari sifatida Janubiy Afrikaga yuborildi. To'siqlar orasida Janubiy Afrika Respublikasining qurolli mustaqil davlatlari va Zululand Qirolligi ham bor edi [1].
Frere o'z tashabbusi bilan 1878-yil 11-dekabrda Zulu qiroli Cetshwayoga provokatsion ultimatum yubordi va u rad etilgandan so'ng lord Chelmsfordni Zululandni bosib olishga yubordi [2] [3] [4] [lower-alpha 1]. Urush bir qancha qonli janglar, jumladan Isandlvana jangida Zulularning gʻalabasi, soʻngra kichik Britaniya kuchlari tomonidan Rorke Drift himoyasi bilan ajralib turadi. katta Zulu kuchlarining hujumidan. Inglizlar oxir-oqibat urushda g'alaba qozonib, mintaqadagi Zulu hukmronligini tugatdi.
Fon[tahrir | manbasini tahrirlash]
Britaniya imperiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
1850-yillarga kelib, Britaniya imperiyasining janubiy Afrikada turli xil Bur aholi punktlari, Zulus va Basotho kabi mahalliy Afrika qirolliklari va ko'plab mahalliy qabila hududlari va shtatlari bilan chegaradosh mustamlakalari bor edi. Bu guruhlar bilan har xil aloqalar ekspansionistik siyosatga amal qilgan. Keyp mustamlakasi 1814-yilgi Angliya-Gollandiya shartnomasiga koʻra Niderlandiyaning Keyptaun mustamlakasi Buyuk Britaniyaga doimiy ravishda berilganidan soʻng tashkil topdi va uning hududi 19-asrda ancha kengaydi. Afrikaning janubi-sharqiy qismida joylashgan Natal 1843-yil 4-mayda Britaniya hukumati Nataliya Bur Respublikasini qoʻshib olgandan keyin Britaniya mustamlakasi deb eʼlon qilindi. Uch o'g'li (Mexlokazulu kaSihayo boshchiligidagi) va Zulu inkosi Sihayoning ukasi Natalga reyd uyushtirib, Britaniya himoyasi ostida bo'lgan ikki ayolni o'ldirishganida, masala avjiga chiqdi.
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Bambata qo'zg'oloni
- Natal koloniyasi
- Birinchi Boer urushi
- Janubiy Afrikaning harbiy tarixi
- Shaka Zulu
- Afrika uchun kurash
- Zululand qirolligi
Iqtiboslar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Knight (1992, 2002), p. 8.
- ↑ Spiers 2006.
- ↑ Colenso 1880.
- ↑ Morris 1998.
<ref> tag with name "rorkesdriftvc" defined in <references> is not used in prior text.
Manba xatosi: <ref> tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/> tag was found