Andrea Ghez

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Andrea Mia Ghez (1965-yil 16-iyunda tug'ilgan) - amerikalik astronom va Kaliforniya universitetining fizika va astronomiya bo'limi professori, Los-Anjeles. Uning tadqiqotlari Somon yo'li galaktikasining markaziga qaratilgan. 2020-yilda u fizika boʻyicha Nobel mukofotining yarmini Reynxard Genzel bilan baham koʻrdi (ikkinchi yarmi Rojer Penrozga berildi)[1] fizika boʻyicha Nobel mukofotini olgan toʻrtinchi ayol boʻldi. Nobel mukofoti Ghez va Genzelga Somon yo'li galaktika markazidagi qora tuynuk hisoblangan ixcham o'ta massali ob'ektni kashf etgani uchun berildi[2][3].

Shaxsiy hayot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ghez RANDda geolog va tadqiqotchi olim Tom LaTourrette bilan turmush qurgan. Ularning ikki oʻgʻli bor[4]. Ghez Masters suzish klubida faol suzuvchi[5].

Mukofotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Astronomiya bo'yicha Enni J. Kannon mukofoti (1994)[6]
  • Packard Fellowship mukofoti (1996)[7]
  • Amerika Astronomiya Jamiyatining Astronomiya uchun Nyuton Leysi Pirs mukofoti (1998)
  • Amerika jismoniy jamiyati Mariya Goeppert-Mayer mukofoti (1999)[8]
  • Sackler mukofoti (2004)[9]
  • Oltin qalqon fakulteti akademik mukammallik mukofoti (2004)[10]
  • Mark Aaronson xotirasiga bag'ishlangan ma'ruza (2007)
  • MakArtur stipendiyasi (2008)[11]
  • Astronomiya bo'yicha Crafoord mukofoti (2012)[12]
  • Shvetsiya Qirollik Fanlar Akademiyasi (2012)[13]
  • Qirollik jamiyatining novvoylar medali (2015)[14]
  • Oksford universitetining faxriy fan doktori (2019)[15]
  • Amerika jismoniy jamiyati a'zoligi (2019)[16]
  • Fizika boʻyicha Nobel mukofoti (2020)[2]

Tanlangan nashrlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

ilmiy maqolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Ghez (1993). „The Multiplicity of T Tauri Stars in the Taurus-Auriga & Ophiuchus-Scorpius Star Forming Regions: A 2.2 micron Imaging Survey“ (PDF). Astronomical Journal. 106-jild. 2005–2023-bet. doi:10.1086/116782. 2 Mart 2021da asl nusxadan (PDF) arxivlandi. Qaraldi: 16 Ekim 2020. {{cite magazine}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (yordam); sana kiritilishi kerak boʻlgan parametrga berilgan qiymatni tekshirish lozim: |access-date= (yordam)CS1 maint: uses authors parameter ()
  • Ghez (1997). „High Spatial Resolution Imaging of Pre-Main Sequence Binary Stars: Resolving the Relationship Between Disks and Close Companions“. Astrophysical Journal. 490-jild, № 1. 353–367-bet. doi:10.1086/304856.{{cite magazine}}: CS1 maint: uses authors parameter ()
  • Ghez (1998). „High Proper Motions in the Vicinity of Sgr A*: Evidence for a Massive Central Black Hole“. Astrophysical Journal. 509-jild, № 2. 678–686-bet. doi:10.1086/306528.{{cite magazine}}: CS1 maint: uses authors parameter ()
  • Ghez (2000). „The Accelerations of Stars Orbiting the Milky Way's Central Black Hole“. Nature. 407-jild, № 6802. 349–351-bet. doi:10.1038/35030032. PMID 11014184.{{cite magazine}}: CS1 maint: uses authors parameter ()
  • Ghez (1 Ocak 2003). „The First Measurement of Spectral Lines in a Short-Period Star Bound to the Galaxy's Central Black Hole: A Paradox of Youth“. Astrophysical Journal Letters (İngilizce). 586-jild, № 2. L127-bet. doi:10.1086/374804. {{cite magazine}}: sana kiritilishi kerak boʻlgan parametrga berilgan qiymatni tekshirish lozim: |date= (yordam)CS1 maint: unrecognized language () CS1 maint: uses authors parameter ()
  • Ghez (1 Ocak 2008). „Measuring Distance and Properties of the Milky Way's Central Supermassive Black Hole with Stellar Orbits“. Astrophysical Journal (İngilizce). 689-jild, № 2. 1044–1062-bet. doi:10.1086/592738. {{cite magazine}}: sana kiritilishi kerak boʻlgan parametrga berilgan qiymatni tekshirish lozim: |date= (yordam)CS1 maint: unrecognized language () CS1 maint: uses authors parameter ()

Kitoblar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Fizika bo'yicha Nobel mukofoti sovrindorlari ro'yxati

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Facts on the Nobel Prize in Physics“. Nobel Foundation. 2 ekim 2018da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6 ekim 2020.
  2. ↑ 2,0 2,1 „Press release: The Nobel Prize in Physics 2020“. Nobel Foundation. 6 ekim 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6 ekim 2020.
  3. ↑ Overbye. „Nobel Prize in Physics Awarded to 3 Scientists for Work on Black Holes – The prize was awarded half to Roger Penrose for showing how black holes could form and half to Reinhard Genzel and Andrea Ghez for discovering a supermassive object at the Milky Way's center“. The New York Times (6 ekim 2020). 6 ekim 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6 ekim 2020.
  4. ↑ „UCLA astronomer Andrea Ghez named MacArthur Fellow“. UCLA (23 eylül 2008). 24 eylül 2008da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16 nisan 2011.
  5. ↑ „Poster Project, Biographies“. www.math.sunysb.edu. 27 eylül 2008da asl nusxadan arxivlangan.
  6. ↑ „Annie J. Cannon Award in Astronomy“. American Astronomical Society. 28 şubat 2008da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-mart.
  7. ↑ „Packard Fellows – Sorted by Award Year: 1996“. University of Virginia. 3 kasım 2007da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-mart.
  8. ↑ „Maria Goeppert Mayer Award“. www.aps.org. 5 şubat 2007da asl nusxadan arxivlangan.
  9. ↑ „Honors and Awards received by IGPP/UCLA Faculty and Research Staff“. UCLA. 4 şubat 2008da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-mart.
  10. ↑ „Astronomer Andrea Ghez awarded Gold Shield prize“. University of California, Santa Cruz. 9 temmuz 2008da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-mart.
  11. ↑ „UCLA astronomer Andrea Ghez named a 2008 MacArthur Fellow“. UCLA. 24 eylül 2008da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23 eylül 2008.
  12. ↑ „The Crafoord Prize in Mathematics 2012 and The Crafoord Prize in Astronomy 2012“. Crafoord Prize. 23 ocak 2012da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19 ocak 2012.
  13. ↑ „Newsroom“. 9 ekim 2018da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 ekim 2018.
  14. ↑ „Andrea Ghez to receive Royal Society's Bakerian Medal“. 23 temmuz 2015da asl nusxadan arxivlangan.
  15. ↑ „Honorary degree recipients for 2019 announced“. The University of Oxford. 26-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26 haziran 2019.
  16. ↑ „APS Fellow Archive“. 13 ekim 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24 eylül 2019. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Andrea_Ghez&oldid=3150057" dan olindi