André-Marie Ampère
| André-Marie Ampère | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi | 20-yanvar 1775[1][2][3][4][5][6][7] |
| Vafoti | 10-iyun 1836[8][5][7] |
| Fuqaroligi | Fransiya[9] |
| Onasi | Jeanne Antoinette de Sarcey |
| Imzo | |
 | |
André-Marie Ampère (1775.22.1, Lion −1836.10.6, Marsel) — fransuz olimi, elektrodinamika asoschilaridan biri, Parij fanlar akademiyasi aʼzosi (1814), Parijdagi Normal maktab professor (1824). 1820-yilda elektr toklarining oʻza-ro mexanik taʼsiri (Amper qonuni)nn kashf qilgan, tok taʼsirida magnit mi-lining ogʻish yoʻnalishini aniqlaydigan „Qalqovich qoidasi“ni (qarang Amper qoidasi) taʼriflab bergan, magnitlarning oʻzaro taʼsiri aylanma elektr to-klarining oʻzaro taʼsiridir degan (mod-dalarning magnit xossalarini tushunti-ruvchi) gipotezani taklif qilib, magne-tizmning dastlabki nazariyasini yarat-gan. Elektrodinamika haqidagi nazariyalari „Tajribadan keltirib chiqarilgan elektrodinamik hodisalar nazariyasi“ (1826-27) asarida tavsiflangan.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
 | Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
 | Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |