Andezin

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Asosiy
Formulasi (Ca,Na)(Al,Si)4O8
Guruh Plagioklazlar
Fizik xususiyatlari
Rangi Oq, kulrang, yashil, sariq
Qirra rangi Oq
Qattiqlik 6-6,5
Sinishi nα = 1.543 – 1.554 nβ = 1.547 – 1.559 nγ = 1.552 – 1.562
Zichligi 2,7 g/sm³
singoniyasi Uchcurchakli
Andezin Vikiomborda

Andezin (inglizcha: andesine, nemischa: Andesin) — plagioklaz guruhiga mansub mineral[1].

Mineral 1841-yilda Kolumbiyaning Choko departamentidagi konda topilgan. Tosh nomi Janubiy Amerikadagi And togʻlaridan kelib chiqqan, bu togʻlardagi andezit lavalarining koʻplab topiladi.

Xususiyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

NaAlSi3 O8 (albit) — CaAl2 Si2 O8 (anortit) izomorf seriyasining aʼzosi, anortit molekulasining 30-50% ni oʻz ichiga oladi.

Rangi oq, kulrang, yorqinligi shishasimon, sinishi notekis. Andezin asosan granular agregatlar shaklida boʻladi va juda kamdan-kam hollarda ustunli kristallar hosil qiladi.

Qiyinchilik bilan eriydi. Kislotalarda erishi qiyin[2].

Kelib chiqishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Andezin koʻplab intruziv va effuziv jinslarda jins hosil qiluvchi mineral. Koʻpincha kvarts, kaliyli dala shpati, biotit, hornblend va magnetit bilan birgalikda uchraydi.

Topilgan joyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

And togʻlaridan tashqari, u koʻpincha Fransiya, Italiya, Germaniya, Yaponiya, Finlandiya, Chexiya, Rossiya, AQSh, Grenlandiya, Janubiy Afrika va Krivoy Rog temir rudasi havzalarida uchraydi.

Ishlatilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kislotalarga chidamli keramika mahsulotlarini ishlab chiqarish uchun ishlatiladi. Gematit parchalari qoʻshilganligi sababli miltillovchi, namunalar (baʼzan oltin tusli — „quyosh toshi“) yarim qimmatbaho toshlar sifatida ishlatiladi. Togʻ jinslarining metamorfizm sharoitlari va darajasini aniqlashda ilmiy tadqiqotlar uchun muhim ahamiyatga ega.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Klein, Cornelis, and Cornelius S. Hurlbut, Jr., Manual of Mineralogy, Wiley, 20th ed. 1985, p. 455 ISBN 0-471-80580-7
  2. Tables of Gemstone Identification By Roger Dedeyne, Ivo Quintens p.118