Ama (Aichi)

Ama
Ama; あま市
	Shahar
	; Bayroq ; Gerb
	35°12′1.6″N 136°46′59.6″E / 35.200444°N 136.783222°E G OKoordinatalari: 35°12′1.6″N 136°46′59.6″E / 35.200444°N 136.783222°E G O
Mamlakat	Yaponiya
Viloyat	[[Chūbu viloyati; Tōkai viloyati]]
Prefektura	Aichi
Hukumat
• -Mayor	Koji Murakami (since April 2010)
Maydon	27.49 km2 (10.61 mi²)
Rasmiy til(lar)i	yapon
Aholisi (2019-yil 1-oktyabr)	87 651
Zichligi	3200 kishi/km2
Vaqt mintaqasi	UTC+9:00
Telefon kodi	0568-28-0001
	Ama

Ama (yaponcha: あま市 Ama-shi^?) Yaponiyadagi Aichi prefekturasida joylashgan shahardir. 2019-yil 1-oktabr holatiga ko‘ra, shaharda 36997 ta xonadonda 87651 nafar aholi istiqomat qiladi^[1], aholi zichligi — har kvadrat kilometrga 3188 nafar kishidan toʻgʻri keladi. Shaharning umumiy maydoni 27,49 kvadrat kilometr (10,61 milya) ga teng^[2]. Ama Jahon sogʻliqni saqlash tashkilotining Sogʻlom shaharlar alyansi (AFHC) aʼzosi hisoblanadi^[3].

Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ama Aichi prefekturasining uzoq gʻarbiy qismida, Nobi tekisligining oʻrtasida joylashgan. Shahar dengiz sathida yoki undan pastda joylashgan^[2]. Ama Nagoya markazidan mashina yoki poezdda 15 daqiqa masofa uzoqlikda oʻrnashgan.

Iqlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shahar issiq va nam yoz hamda nisbatan yumshoq qish bilan tavsiflangan iqlimga ega (Köppen iqlim tasnifi Cfa). Amada oʻrtacha yillik harorat 15,7 °C ni tashkil etadi. Yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 1699 mm, sentyabr esa eng seryogʻin oy hisoblanadi. Avgustda eng yuqori harorat 28,0 °C atrofida, eng past harorati esa yanvarda, 4,4 °C atrofida boʻladi^[4].

Demografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra^[5], Ama aholisi soni soʻnggi 50 yil ichida tez sur’atlarda oʻsib bormoqda.

Aholining oʻsishi
Yil	Aholi	±%
1950	24,26	—
1960	25,229	+4.0%
1970	48,854	+93.6%
1980	70,19	+43.7%
1990	76,659	+9.2%
2000	82,321	+7.4%
2010	86,608	+5.2%

Qoʻshni munitsipalitetlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aichi prefekturasi

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kelib chiqishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ama sobiq Ovari viloyatining bir qismi boʻlgan va Jomon davridan buyon doimiy ravishda rivojlanib kelmoqda.

Qadimgi tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jimoku-ji ibodatxonasi Asuka davrida imperator Suiko tomonidan bunyod etilgan.

Oʻrta davrlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kamakura davridan boshlab, bu Kamakura Kaidoʻda shukuba hududi boʻlgan. Sengoku davrida u Daimyo Hachisuka Masakatsuning uyi boʻlib, uning urugʻi Hachitsuka qal’asida hukmronlik qilgan. Bu, shuningdek, Sengoku davrining yana bir sarkardasi Fukusima Masanori tugʻilgan hudud hisoblanadi.

Ilk zamonaviy davr[tahrir | manbasini tahrirlash]

Edo davrida u Ovari Domeni tarkibidagi Ovari Tokugava xoldinglarining bir qismini tashkil etgan. Edo davridan boshlab bu hudud Cloisonné ishlab chiqarish markazi sifatida tanilgan.

Keyingi zamonaviy davr[tahrir | manbasini tahrirlash]

Meidzi davrining boshida bu hudud zamonaviy munitsipalitetlar tizimini barpo etish bilan Aichi prefekturasi Ama tumaniga qarashli bir nechta qishloqlarga boʻlib yuborilgan.

Zamonaviy tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jimokuji 1933-yilda, Miva 1958-yilda va Shippo 1966-yilda shaharcha maqomiga koʻtarilgan. 2008-yilda uchta shahar va Ōharu shahri birlashish boʻyicha munozaralarni boshladi, ammo, Ōharu bilan kelishuvga erishib boʻlmadi, bu esa oʻsha yilning oxirida munozaralarni tugallanishiga sabab boʻldi. Qolgan uchta shahar 2009-yilda referendumdan o‘tgan va yangi Ama shahri sifatida 2010-yil 22-martda tashkil etilgan^[2].

Hukumat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ama toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer hamda 22 aʼzodan iborat bir palatali shahar qonun chiqaruvchi organi bilan mer-kengash boshqaruv shakli mavjud. Shahar Aichi prefekturasi assambleyasiga ikki aʼzoni qoʻshish huquqiga ega. Milliy siyosat nuqtai nazaridan, shahar Yaponiya Diet quyi palatasining 9-Aichi tumani tarkibiga kiradi.

Iqtisodiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Seramika muhandisligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Cloisonné (Ovari Cloisonné)

Savdo[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nagoya metropolisiga yaqinligi tufayli Ama yotoqxona shaharchaga aylanib qoldi va uning aholisi tez sur’atlarda oʻsa boshladi.

Taʼlim tizimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Amada shahar hukumati tomonidan boshqariladigan oʻn ikkita davlat boshlangʻich maktabi va beshta davlat oʻrta maktabi hamda Aichi prefekturasi taʼlim kengashi tomonidan boshqariladigan ikkita davlat yuqori maktabi faoliyat yuritadi.