Alma Adamkienė
Alma Adamkienė | |
---|---|
Litvaning birinchi xonimi | |
Mansab davri 1998-yil 26-fevral – 2003-yil 26-fevral | |
Prezident | Valdas Adamkus |
Oʻtmishdoshi | Julija Brazauskienė |
Vorisi | Laima Paksienė |
Mansab davri 2004-yil 12-iyul – 2009-yil 12-iyul | |
Oʻtmishdoshi | Laima Paksienė |
Vorisi | Diana Nausėdienė (2019) |
Shaxsiy maʼlumotlari | |
Tavalludi |
Alma Nutautaitė 10-fevral 1927-yil Shyaulyay, Litva |
Vafoti |
21-may 2023-yil (96 yoshda) Vilnyus, Litva |
Turmush oʻrtogʻi | Valdas Adamkus (m. 1951) |
Alma mater | Friedrich-Alexander universiteti, Erlangen-Nuremberg |
Alma Adamkienė (qizlik familiyasi Nutautaitė; 1927-yil 10-fevralda tugʻilgan – 2023-yil 21-may) – litvalik filolog va filantrop. Litvaning sobiq prezidenti Valdas Adamkusning rafiqasi boʻlgan va 1998–2003 hamda 2004–2009-yillarda mamlakatning Birinchi xonimi boʻlgan. Shuningdek, Adamkienė AQSh fuqaroligini ham olgan.
Yoshlik yillari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Adamkienė 1928-yil 10-fevralda Litvaning Shyaulyay shahrida dunyoga kelgan[1]. Uning otasi Stasys Nutautas tadbirkorlik bilan shugʻullangan, onasi Ona Soblyte-Nutautienė eriga turli tijorat ishlarida yordam bergan. 1944-yilda Sovet Armiyasi Litvaga qaytib kelganda Alma Nutautaitė oilasi bilan Gʻarbga qochib ketgan. Oʻrta maktabni Germaniyada tamomlagan, keyinroq Nyurnbergdagi Erlangen universitetida filologiya boʻyicha tahsil olgan[1].
Qoʻshma Shtatlardagi hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Alma Nutautaitė 1949-yilda Amerika Qoʻshma Shtatlarga emigratsiya qilgan. Dastlab poʻlat zavodida laborant boʻlib, keyinchalik sugʻurta kompaniyasida ishlagan. U, shuningdek, litvalik muhojirlar faoliyatini tashkil etgan va ularda faol ishtirok etgan. Nutautaitė 1951-yilda Valdas Adamkusga turmushga chiqqan va erining familiyasini olgan (Amerikada Alma Adamkus nomi bilan tanilgan)[2].
Birinchi xonim
[tahrir | manbasini tahrirlash]1997-yilda Litvada boʻlib oʻtgan prezidentlik saylovlarida Valdas Adamkus prezidentlik uchun saylovoldi tashviqotini olib borgan va gʻalaba qozongan. Adamkus prezident boʻlgandan soʻng Adamkiene Litvada bolalar farovonligiga qaratilgan turli ijtimoiy dasturlarda ishtirok etgan[3]. 1999-yilda „Alma Adamkienė xayriya va koʻmak fondi“ni tashkil etgan.
Alma Adamkienė fondi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1999-yil 17-martda bolalarga yordam ko‘rsatish maqsadida Alma Adamkienė xayriya fondi tashkil etilgan. 1999–2003-yillar oralig‘ida fond 2,5 million litdan ortiq mablag‘ va 2,3 million lit qiymatidagi moddiy boyliklarni to‘plagan hamda 35 ta qishloq maktablari, kam ta’minlangan oilalarning bolalari, Kaunas Tibbiyot universitetining bolalar klinikasi va Vilnyusdagi “Santariškės” bolalar shifoxonasiga taqsimlagan.
Shaxsiy hayoti va oʻlimi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Adamkienė farzand koʻrmagan. 2023-yil 21-mayda Vilnyusda 96 yoshida insultdan vafot etgan[4].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 „Alma Adamkiene, The First Lady“. Office of the President of Lithuania. Qaraldi: 2009-yil 13-aprel.
- ↑ „Behind the scenes. The nation's First Lady plays a vital role in her husband's career“. Office of the President of Lithuania. Qaraldi: 2009-yil 13-aprel.
- ↑ „Behind the scenes. The nation's First Lady plays a vital role in her husband's career“. Office of the President of Lithuania. Qaraldi: 2009-yil 13-aprel.
- ↑ „Lithuania's former first lady Alma Adamkienė passes away aged 96“ (en). Lithuanian National Radio and Television (2023-yil 21-may). Qaraldi: 2023-yil 21-may.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Alma Adamkienė xayriya va qoʻllab-quvvatlash fondi (Wayback Machine saytida 2006-06-18 sanasida arxivlangan)