Alga (futbol klubi)

	Alga (futbol klubi)
Asos solingan	1947
Prezidenti	Aziz Surakmatov
Musobaqasi
2023	4-oʻrin
Asosiy libosi	Ikkinchi libosi

„Alga“ — Qirgʻizistonning Bishkeklik futbol klubi. 1947 yilda tashkil etilgan.

Sovet davrida „Alga“ futbol klubi Qirgʻizistonning eng mashhur va eng kuchli klubi boʻlib, u doimiy ravishda SSSR chempionatida qatnashib, jami 27 mavsumni Birinchi ligada va 16 mavsumni Ikkinchi ligada oʻtkazgan. „Alga“ Qirgʻizistonning ikkinchi ligada turnirda gʻolib chiqqan va Birinchi ligada bir mavsumdan ortiq oʻynagan yagona klubdir (Birinchi ligada bir marta oʻynagan ikkinchi klub "Dinamo Frunze" edi).

Klub nomlari tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1947-1949 — Zenit
1950-1952-yillar — „Mehnat zahiralari“
1953-1954-yillar — Iskra
1955-1960 — Spartak
1961-1992, 1994-1995 va 2010-yildan — Alga
1993-yil — Alga — RIIF
1996-1997-yillar — „Alga“ — havo mudofaasi
1998-yil — 2004-yil may — SKA-PVO
2004-yil — SKA-Shoro
2005-yil — Shoro — SKA
2007-yil avgustgacha — „Aviator“ -AAL

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

SSSR[tahrir | manbasini tahrirlash]

1947-yilda Frunze shahrida „Zenit“ nomli hunarmandlardan tashkil opgan futbol jamoasi tuzildi. 1950-yillarda klub „Mehnat zahiralari“, „Iskra“, „Spartak“ deb nomlangan va ittifoq chempionatining „B“ toifasida (saviyasiga koʻra uchinchi divizion) oʻynagan.

Oʻzining birinchi yilida jamoa SSSR chempionatining ikkinchi darajali ligasida debyut qildi va Oʻrta Osiyo zonasida 8-oʻrinni egalladi.

1948-yilgi Oliy liga turniri barcha ittifoq respublikalari va RSFSR va Ukrainaning yirik sanoat markazlari jamoalari oʻrtasidagi musobaqa sifatida oʻylangan va „Alga“ (oʻsha paytda hali ham „Zenit“) Oliy liga ishtirokchilari qatoriga kiritilgan. 1948-yil 2-mayda 2 ta kichik guruh (zonalar)da 30 ta jamoaning oʻyinlari boshlandi. Biroq, oʻyinlar taqvimi yoʻq edi va keyingi oʻyinlar tizimi umuman eʼlon qilinmadi. Boshqa maʼlumotlarga koʻra, jamoalar bir turda „har biri bilan“ tizimi boʻyicha oʻyin oʻtkazishi rejalashtirilgan edi. 2-maydan 14-maygacha boʻlgan davrda 30 ta oʻyin boʻlib oʻtdi, ulardan 22 tasi qur’a tashlash tizimi oʻzgargani sababli bekor qilindi. 30 ta o‘yindan so‘ng 14 ta jamoa chempionatni davom ettirdi, qolgan 16ta jamoa, shu jumladan „Alga“ ham quyi ligaga yo‘llanma oldi . Oʻsha paytdan boshlab 1973 yilgacha, shu jumladan, „Alga“ SSSR chempionatining ikkinchi darajali ligasida oʻynadi.

1961-yilda jamoa „Alga“ deb oʻzgartirildi. Bir yil oʻtgach, Frunzenerlar ikkinchi oʻrinni egalladilar va endi SSSR chempionatining ikkinchi darajali ligasi deb atala boshlagan „A“ toifasida ishtirok etish huquqini oldilar („B“ klassi yangi tashkil etilgan uchinchi darajali deb atala boshlandi. SSSR chempionati ligasi).

Alga oʻzining eng katta muvaffaqiyatiga 1967-yilda erishgan. Oʻtkir hujumkor futbol unga SSSR Birinchi ligasida 3-oʻrinni egallashga imkon berdi. Klub sovet futbolining yuqori pogʻonasiga chiqishi uchun bir necha ochko yetarli emas edi. Oʻsha avlodning koʻplab futbolchilari Oliy liga jamoalariga taklif qilindi va „Alga“ni tark etishdi.

1973-yilda „Alga“ soʻnggi 20-oʻrinni egallab, birinchi marta Birinchi ligani tark etdi.

1974-yilda zona va yarim final turnirlarida ketma-ket gʻalaba qozongan „Alga“ final turnirida gʻolib chiqdi va Ikkinchi liganing yagona chempioni boʻldi.

Ammo keyingi yili jamoa yana muvaffaqiyatsiz oʻynadi va Birinchi ligada yana soʻnggi 20-oʻrinni egalladi va yana Ikkinchi ligaga qaytdi.

Keyingi ikki mavsumda jamoa zona guruhida 4 va 2-o‘rinlarni egallab, Birinchi ligaga qaytishga yaqin turgandi. Qolaversa, keyingi holatda zona turnirida g‘olib chiqish uchun atigi 2 ochko yetarli bo‘lmadi.

1978-yilda „Alga“ ikkinchi marta Ikkinchi liganing zona turnirida gʻalaba qozondi, lekin birinchi ligaga chiqish huquqi uchun pley-offda magʻlub boʻldi va soʻnggi 4-6 oʻrinni boshqa uchta pley-off magʻlublari bilan boʻlishdi (oʻsha yili). Ikkinchi ligada 6 ta guruh bor edi va ularning gʻoliblari oʻzaro ikkita oʻyinda qarama-qarshilik bilan oʻzaro toʻp surdi 3 ta birinchi ligaga safar). Ammo pley-off oʻyinlaridan soʻng SSSR futbol federatsiyasi kutilmagan qaror qabul qilib, zona chempionatlarining barcha oltita gʻolibiga sinfda oʻtish imkonini berdi. Shu tariqa „Alga“ birinchi liga yoʻllanmasini qoʻlga kiritdi.

Ammo keyingi yili jamoa birinchi ligada yana oxirgi, bu safar 24-oʻrinni egalladi va yana Ikkinchi ligaga qaytdi. Bu safar yakuniy. Umuman olganda, „Alga“ SSSR Birinchi ligasida 27 mavsum oʻtkazdi.

Keyingi yillarda jamoa bir necha bor qaytishga urinishdi va hatto bir necha bor Birinchi ligaga qaytishga yaqin edi (toʻrt marta jamoa zona turnirida 2-oʻrinni, ikki marta 3-oʻrinni, yana bir marta 4 va 6-oʻrinlarni egalladi). Natijada „Alga“ SSSR Ikkinchi ligasida 16 mavsum oʻtkazdi.

Qirgʻiziston[tahrir | manbasini tahrirlash]

1992 yildan boshlab vaqti-vaqti bilan nomini oʻzgartirgan klub Qirgʻiziston chempionati oliy divizionida oʻynay boshladi. U 5 marta mamlakat chempioni, 9 marta kubok sohibi bo‘lgan. Shu bilan birga, 1993-yilda ikkinchi jamoa ham oliy ligada („Alga“ nomi bilan; oʻsha yili birinchi jamoa „Alga“ -RIIF deb nomlangan), 1993-yilda Qirgʻiziston kubogi finalida oʻynagan „Alga“ -RIIF „Alga“ni magʻlub etdi (4:0).

U 2005-yilgi mavsumdan keyin oʻz faoliyatini toʻxtatdi. 2007-yilda „Aviator-AAL“ nomi ostida jamoani jonlantirishga harakat qilindi, ammo chempionatning yarmini oʻynagach, u egalari tomonidan tarqatib yuborildi.

2010-yil boshida klub „Alga“ eski nomi bilan qayta tiklandi va Qirg‘iziston chempionati oliy divizionida eʼlon qilindi.

Yutuqlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

SSSR[tahrir | manbasini tahrirlash]

SSSR chempionati

Birinchi liga — 1947-1973, 1975 va 1979-yillar.
- Bir guruh bilan bitta turnirda:
  - 11 : 1950, 1972.
- Zona guruhlari bilan turnirda (guruhlardan birida joy):
  - -oʻrin: 1962-yil (10 guruh oʻrtasida 11-22 final oʻrinlari).
  - -oʻrin: 1967-yil (3 guruh oʻrtasida 7-9- oʻrin).
  - 4-oʻrin: 1948-yil (6 guruh oʻrtasida 19-24-sonli oʻrin), 1966-yil (3 guruh oʻrtasida 10-12- final oʻrin).
Ikkinchi liga — 1974, 1976-1978, 1980-1991.
- Ikkinchi liganing yakuniy final turniri (1974 va 1978-yillarda):
  - 1-oʻrin: 1974.
  - 4-6 oʻrinlar: 1978.
- Zonaviy turnirda (guruhlardan birida joy):
  - 1-oʻrin: 1974, 1978 .
  - 1-oʻrin: 1977, 1980, 1983, 1988, 1989.
  - 1-oʻrin: 1987, 1991.

SSSR kubogi

1/16 final — 1954, 1965, 1971, 1972, 1973, 1975, 1990/91 .

Qirgʻiziston[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qirg‘iziston chempioni (5): 1992, 1993, 2000, 2001, 2002.
Qirg‘iziston kubogi sohibi (9): 1992, 1993, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003.
Qirgʻiziston Superkubogi finalchisi : 2013 yil
Ala-Too kubogi (Qirgʻiziston klublari turniri) (1): 2014 yil.
Ala-Too kubogi (xalqaro turnir) (1): 2007 yil.

Hozirgi tarkib[tahrir | manbasini tahrirlash]

2021-yil 5-noyabr holatiga to'g'ri

Raqam	Futbolchi	Lavozim
33	Pavel Matyash	Darvozabon
1	Meder Uson uulu	Darvozabon
28	Aydar Mambetaliev	Himoyachi
26	Chingiz Subanov	Himoyachi
19	Amanbek Manybekov	Himoyachi
24	Andrey Dolzhenko	Himoyachi
17	Danil Artyukov	Himoyachi
87	Sultonbek Bakitbek uulu	Himoyachi
15	Baybars Abdrahmonov	Himoyachi
21	Bekzat Kenzhebekov	Yarim himoyachi
23	Bayastan Talantbekov	Yarim himoyachi
29	Aydar Alymqulov	Yarim himoyachi
11	Amanjan Janybek uulu	Yarim himoyachi
14	Adil Qodirjonov	Yarim himoyachi
4	Emmanuel Makinde	Yarim himoyachi
8	Azim Azarov	Yarim himoyachi
9	Chingiz Idrisov	Yarim himoyachi
31	Temirlan Keneshov	Yarim himoyachi
20	Andrey Zorin	Yarim himoyachi
24	Nurtay Qurmantay	Yarim himoyachi
22	Temirbolot Tapayev	Yarim himoyachi
10	Anton Zemlyanuxin	Yarim himoyachi
55	Qodirbek Shaharbekov	Hujum
21	Askat Tilek uulu	Hujum
77	Aleriva Oluvaseun	Hujum
27	Mamatziya Joʻldoshov	Hujum