Aleksandr Skvortsov (fazogir)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Aleksandr Aleksandrovich Skvortsov
Tavalludi 6-may 1966-yil (1966-05-06) (57 yosh)
Shelkovo, Rossiya
Fuqaroligi Rossiya
Millati Rus
Kosmik karyera
Daraja Rossiya Harbiy havo kuchlari polkovnigi
Kosmosdagi vaqt
545 kun 23 soat 8 daqiqa
Tanlash 1997
Jami EVAs
2
Jami EVA vaqti
12 soat 34 daqiqa
Missiyalar Soyuz TMA-18 (Expedition 23/24), Soyuz TMA-12M (Expedition 39/40), Soyuz MS-13 (Expedition 60/61)
Missiya belgisi

Aleksandr Aleksandrovich Skvortsov (ruscha: Aлександр Aлександрович Скворцов; 1966-yil 6-mayda tugʻilgan) - rus kosmonavti. U uchta kosmik parvoz faxriysi boʻlib, ular Xalqaro kosmik stansiyada uzoq muddatli missiyalar edi. Uning birinchi kosmik parvozi 2010-yil apreldan sentabrgacha boʻlib oʻtdi. Bunda "Soyuz TMA-18" kosmik kemasida uchirildi. U stansiyaga Oleg Kotov qoʻmondoni boʻlgan 23-ekspeditsiya orqali yetib keldi. 24-ekspeditsiya iyun oyida boshlanganda, Skvortsov unga qoʻmondon boʻldi.

Shaxsiy hayot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Skvortsov Yelena Georgievna Skvortsova (qizlik familiyasi Krasnikova) bilan turmush qurgan. Ularning bir qizi bor, 1990-yilda tugʻilgan Anna Aleksandrovna Skvortsova. Uning otasi Aleksandr Aleksandrovich Skvortsov 1942-yilda tugʻilgan. Onasi Nina Ivanovna Skvortsova (Zabelina) 1938-yilda tugʻilgan. Skvortsovning sevimli mashgʻulotlariga shoʻngʻish, futbol, badminton, baliq ovlash, ovchilik va turizm kiradi. U, shuningdek, malakali suv osti shoʻngʻuvchisi va paraplanda uchish boʻyicha oʻqituvchi.

Ta'lim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Skvortsov 1987-yilda Stavropol harbiy-havo kuchlari uchuvchilar va navigatorlar maktabini (Stavropol Shpakovskoye aeroportida joylashgan) uchuvchi-muhandis sifatida, 1997-yilda esa Qizil bayroq ordeni Harbiy havo mudofaasi akademiyasini tamomlagan. Hozirda  u Rossiya Davlat xizmati akademiyasida huquqshunoslik yoʻnalishi boʻyicha ishlamoqda.[1]

Mukofotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Skvortsov quyidagilar bilan taqdirlangan:

Tajriba[tahrir | manbasini tahrirlash]

Skvortsov L-39, MiG-23 va Su-27 samolyotlarida uchuvchi, katta uchuvchi va samolyotlarni shakllantirish boʻlimi boshligʻi sifatida uchgan. Skvortsov taxminan 1000 soat parvoz vaqtini qayd etgan. U Harbiy havo kuchlarining 1-toifali uchuvchisi, malakali gʻavvos va parabort instruktori.

Kosmonavt faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Skvortsov "Soyuz TMA-18" ichida XKSdan tushirish uchun soʻnggi tayyorgarlik koʻrmoqda.
Skvortsov kosmik stantsiyaning Zvezda xizmat moduli ichida.

Skvortsov 1998-yil yanvaridan 1999-yil noyabrigacha asosiy kosmik mashgʻulotlarni yakunladi. 1999-yil noyabr oyida u sinov-kosmonavti malakasini oldi. 2000-yil yanvar oyidan boshlab Xalqaro kosmik stansiyada malaka oshirdi. 2008-yil mart oyida Skvortsov 21/22 ekspeditsiyaning zaxira ekipajiga bort muhandisi va "Soyuz TMA" komandiri sifatida tayinlandi.

Ekspeditsiya 23/24[tahrir | manbasini tahrirlash]

Skvortsov 23-ekspeditsiyada Xalqaro kosmik stansiyada (XKS) parvoz muhandisi boʻlib ishlagan.[2] U 2010-yil 2-aprelda Qozogʻistondagi Bayqoʻngʻir kosmodromidan rossiyalik kosmonavt Mixail Korniyenko va NASA astronavti Treysi Kolduell-Dayson bilan birga Soyuz TMA-18 bortida XKSga sayohat qilgan. U 2010-yil 6-may kuni XKS bortida koinotda oʻzining 44 yoshini nishonladi.

Skvortsov ISS 24 ekspeditsiyasining qoʻmondoni edi. 2010-yil 31-mayda boʻlib oʻtgan an'anaviy "Qoʻmondonni almashtirish" marosimida ISS 23 ekspeditsiyasi qoʻmondoni Oleg Kotov oʻz vazifalarini Skvortsovga topshirdi.[3]

24-ekspeditsiya yakunida qoʻmondon Aleksandr Skvortsov, Mixail Kornienko va NASA astronavti Treysi Kolduell-Dyson boʻlgan "Soyuz TMA-18" kosmik kemasi 2010-yil 24-sentabr kuni EDT vaqti bilan soat tungi 10:02da kosmik stantsiyadan tushirildi. Oddiy tushishdan soʻng, "Soyuz" ekipaji 25-sentabr GMT vaqti bilan tonggi 5:23 da Qozogʻistonning Arkalik shahri yaqinida qoʻndi.

Skvortsov Yerga qaytib, oʻz tajribasini tomoshabinlar bilan oʻrtoqlashgandan soʻng, "Men achchiq ovqatni yaxshi koʻraman, men oʻzim juda issiq chili sousini tayyorlayman. Men uni juda sogʻindim. Men ISSdagi barcha achchiq ketchup zaxiralarini tugatdim va vasabi sendvichlarini tayyorlab yeyish orqali hammani hayratda qoldirdim. Bu mening yoqilgʻim, xuddi raketadagi kabi".[4]

Ekspeditsiya 39/40[tahrir | manbasini tahrirlash]

Skvortsov Oleg Artemyev va Stiven Swanson bilan birga Soyuz TMA-12M bortida 39-ekspeditsiya ekipajida bort muhandisi sifatida koinotga qaytdi. Missiya 2014-yil 25-martda boshlandi va 2014-yil 11-sentabrda yakunlandi.[5]

Ekspeditsiya 60/61[tahrir | manbasini tahrirlash]

Skvortsov 2019-yil 20-iyulda kosmosga uchirildi. Shu kuni Xalqaro kosmik stansiyaga yetib kelib,[6] 60/61 Ekspeditsiya ekipajiga qoʻshildi.[7]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ma'lumotlar NASA rasmiy ma'lumotlari asosida yangilab borilishi kerak

  1. NASA. „Biographical Data:Skvortsov Alexander Alexandrovich“ (2009-yil avgust). Qaraldi: 19-mart 2010-yil.
  2. NASA. „NASA Assigns Space Station Crews, Updates Expedition Numbering“ (21-noyabr 2008-yil). 2012-yil 17-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-iyun.
  3. NASA. „ISS On-Orbit Status 05/31/10“ (31-may 2010-yil). 2022-yil 10-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-iyun.
  4. Russian Federal Space Agency. „Soyuz TMA-18 Cosmonauts Share Some Experiences from Space“ (2010-yil 28-sentyabr). 2012-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 17-oktyabr.
  5. „Station Trio Lands Completing 169 Days in Space“. NASA.gov. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-iyun.
  6. Gebhardt, Chirs. „Soyuz-FG on penultimate flight delivers three new crewmembers for ISS – NASASpaceFlight.com“. NASASpaceflight.com (20-iyul 2019-yil).
  7. „Hatches Open, Expedition 60 Crew at Full Staff“. NASA (20-iyul 2019-yil).