Akbar Ganji
| Akbar Ganji | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi |
31-yanvar 1960-yil |
| Fuqaroligi | Eron |
| Kasbi | Jurnalist, yozuvchi |
| Mukofotlari |
Jahon gazetalari assotsatsiyasining „Erkinlikning oltin qalami“ mukofoti, Inson huquqlari himoyachilari uchun Martin Ennals mukofoti, Milton Fridman mukofoti, Jon Xamfri erkinlik mukofoti |
Akbar Ganji (forscha: اکبر گنجی) 1960-yil 31-yanvarda Tehronda tugʻilgan)[1][2] — eronlik jurnalist, yozuvchi va Islom inqilobi gvardiyasi korpusining sobiq aʼzosi[3]. U „Eronning nufuzli siyosiy dissidenti“[4] va matbuot senzurasining „qizil chiziqlarini“ muntazam kesib oʻtgan jurnalist sifatida taʼriflangan. Yoshligida Eron inqilobining tarafdori boʻlgan. „Zanjirli qotilliklar“ deb nomlanuvchi dissident mualliflarning oʻldirilishi haqida bir qator hikoyalarni nashr etganidan keyin 2001-2006-yillarda Tehrondagi Evin qamoqxonasida oʻtirgan[5]. U qamoqxonada boʻlganida, uni Eronning teokratik tizimini „demokratiya“ bilan almashtirishga chaqirgan birinchi „dissident, musulmon va sobiq inqilobchi“ sifatida tasdiqlagan manifest eʼlon qildi[6]. U „Eronning eng taniqli siyosiy mahbusi“ sifatida taʼriflangan[7][8].
Yevropaning koʻplab shaharlarining faxriy fuqarosi unvoni va fuqarolik faoliyati uchun alohida unvonlar bilan taqdirlangan[9]. Ganji oʻz faoliyati uchun bir qancha xalqaro mukofotlarga sazovor boʻlgan, jumladan, Jahon gazetalari assotsiatsiyasining „Ozodlik oltin qalami“ mukofoti[10], Kanada jurnalistlari Soʻz erkinligi xalqaro matbuot erkinligi mukofoti, Inson huquqlari himoyachilari uchun Martin Ennals mukofoti, Kato instituti Milton Fridman Ozodlikni ilgari surigani uchun mukofoti va Jon Humphrey erkinligi mukofoti.
Yoshlik davri[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ganji Tehronda dindor va qashshoq oilada oʻsgan. U Eron-Iroq urushi paytida Islom inqilobi qoʻriqchilari korpusida xizmat qilgan. U aloqalar boʻyicha magistr darajasiga ega[11].
2009-yilgi saylovlar noroziliklari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ganji 2009-yilgi Eron saylovlari noroziliklarini qattiq qoʻllab-quvvatlagan. U Erondagi siyosiy mahbuslarning ahvolini yoritish va Erondagi yomon sharoitga xalqaro eʼtiborni jalb qilish maqsadida Birlashgan Millatlar Tashkiloti qarorgohi tashqarisida ochlik eʼlon qildi.
Mukofot va unvonlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
- PEN America faxriy aʼzosi (2000)
- Kanadalik jurnalistlar erkin fikr bildirish uchun Xalqaro matbuot erkinligi mukofoti (2000)
- Shimoliy Amerika Yaqin Sharq tadqiqotlari assotsiatsiyasi, MESA Akademik erkinlik mukofoti (2005)
- Matbuot erkinligi mukofoti, Italiya (2005)
- Jahon gazetalari assotsiatsiyasi, Ozodlikning oltin qalami (2006)
- Italiyaning Florensiya shahrining faxriy fuqarosi (2006)
- Inson huquqlari himoyachilari uchun Martin Ennals mukofoti (2006)
- Milliy matbuot klubi, Jon Auuchon matbuot erkinligi mukofoti (2006)
- Jon Humphrey Ozodlik mukofoti, Huquqlar va Demokratiya (2007)[12]
- Milton Fridman Ozodlik uchun mukofot (2010)
- Jahon matbuoti erkinligi qahramoni, Xalqaro matbuot instituti (2010)[13]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Inside“.
- ↑ „Akbar Ganji – BetterWorldHeroes.com – Biography“. Betterworld.net. Qaraldi: 2013-yil 30-iyul.
- ↑ „Biography: Akbar Ganji“ (en). Cato Institute. Qaraldi: 2021-yil 11-yanvar.
- ↑ Kahn. „Akbar Ganji in conversation with Charles Taylor“. Ssrc.org (2008-yil 23-dekabr). 2009-yil 6-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 10-noyabr.
- ↑ „Iranian dissident freed from jail“. BBC News (2006-yil 18-mart).
- ↑ Ebadi, Shirin, Iran Awakening, by Shirin Ebadi with Azadeh Moaveni, Random House, New York, 2006, p.193
- ↑ „Iranian Political Prisoner on Hunger Strike Nears Death“ (en). NPR. Qaraldi: 2021-yil 29-iyun.
- ↑ „A top dissident refuses to give in“. The Economist (2005-yil 8-dekabr). Qaraldi: 2021-yil 29-iyun.
- ↑ „Katajun Amirpur, Akbar Ganji: Beggars of the state“. signandsight (2006-yil 18-iyul). Qaraldi: 2013-yil 30-iyul.
- ↑ „Prominent Iranian Journalist Receives Press Freedom Award in Moscow“. Payvand (2006-yil 5-iyun). 2018-yil 22-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 10-noyabr.
- ↑ „Akbar Ganji“. Qaraldi: 2023-yil 3-fevral.
- ↑ „John Humphrey Freedom Award 2009“. Rights & Democracy (2010). 2011-yil 27-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 11-may.
- ↑ „World Press Freedom Heroes: Symbols of courage in global journalism“. International Press Institute (2012). 2012-yil 16-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 26-yanvar.