Afg'on mujohidlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Afg'on mujohidlari
Faol

Afg'on mujohidlari ( arabcha: مجاهد , mujohiddin — din himoyachisi, din yoki vatan uchun kurashuvchi)Afgʻoniston Demokratik Respublikasi va Afgʻonistondagi fuqarolar urushi davrida yagona isyonchi kuchdan tashkil topgan tartibsiz qurolli guruhlar aʼzolari; 1979-1992 yillarda Afgʻoniston hukumati va Sovet Armiyasiga qarshi kurashgan.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1979-yildan mahalliy aholidan sovet harbiylari va Afg'oniston hukumati Babrak Karmal va Najibullaga qarshi qurolli kurash olib borish maqsadida tashkil topgan. 1990-yillar oʻrtalarida urush tugaganidan soʻng, afgʻon mujohidlarining bir qismi Tolibon harakati safiga, ikkinchi qismi esa Shimoliy ittifoq boʻlinmalariga qoʻshildi. “Mujohid” soʻzi arabcha boʻlib (“ mujohid ”, koʻplik “mujohiddin”), soʻzma-soʻz “eʼtiqod uchun kurashuvchi” [1] maʼnosini bildiradir. Sovet Armiyasi va Afg'oniston hukumati ularni dushmanlar ( dariycha: دشمان - dušman, dushmon, pashtucha dĚmạn - duxman, dušman - " dushman "), yoki oddiygina isyonchilar [2], afg'onlar esa sovet askarlarini Shuravi ( dariycha: شوروی ) deb atashgan. - šuraviy, shuravi - "sovet").

Mafkura va strategiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Dushmanlar mafkurasini targʻib qilishdagi siyosiy platformaning asosiy yoʻnalishi va asosi “Har bir afgʻonning burchi oʻz vatani – Afgʻoniston va oʻz eʼtiqodi – muqaddas islomni kofirlardan himoya qilishdir” degan asosiy tamoyilning eʼlon qilinishi edi.
  • Barcha sodiq musulmonlarning muqaddas islom bayrog‘i ostida birlashishi: “... Alloh nomi bilan har bir mo‘min musulmonning burchi muqaddas urush – jihoddir, buning uchun u borib kofirlarni o‘ldirishi kerak, shundagina u jannat eshigidan kira oladi” [3] .
  • Dushmanlarning ma'naviy va siyosiy rahbarlari katta mablag 'sarflanganligiga alohida e'tibor berishdi.
  • Mujohidlar eng yaqin jangovar vazifalarni hal qilish doirasida turli o'lchamdagi guruhlarning bir qismi sifatida harakat qilishdi: kichik mobil otryadlar, katta guruhlar va yirik tuzilmalar.
  • Ba'zan turli sonli qurolli tuzilmalar, jangovar shaylik, jihozlar va tashkiliylik darajasi asosiy maqsad - Sho'rolarni haydab chiqarish va amaldagi hukumatni ag'darishdan tashqari, o'zlarining shaxsiy va moliyaviy manfaatlarini ko'zlaganlar.
  • Ko'pincha siyosiy partiyalar, ularning rahbarlari o'rtasidagi ta'sir doiralarini taqsimlash va xorijiy homiylikni taqsimlashdagi ustunlik bilan bog'liq ichki qarama-qarshiliklar dushmanlarning o'zlari o'rtasida qurolli to'qnashuvlarga olib keldi.
  • Biroq, umumiy maqsad bilan bog'liq bo'lgan turli qarama-qarshiliklarga qaramay, mujohidlar yagona harbiylashtirilgan birlashma sifatida keng frontda keng ko'lamli harbiy operatsiyalarni o'tkazish uchun tuzilmalarning yagona o'zaro hamkorligini tashkil etib, muhim kuch va vositalarni tezda safarbar etishga muvaffaq bo'lishdi
  • 1979-1989 yillardagi urush davomida hukumat doiralarida, armiya qo'mondonligi saflarida, DRA Davlat xavfsizlik vazirligi, Ichki ishlar vazirligi, mahalliy aholi orasida mujohidlar keng tarmoqli va quduqlarga ega edilar. -uyushgan razvedka tarmog'i.
  • Dushman otryadlari geografik, partiyaviy, milliy, konfessiyaviy, qabilaviy xususiyatlarga ko'ra tuzildi, ularning harakatlari mahalliy dala qo'mondonlari va mahalliy rahbarlarning nufuzli qo'mondonligi tomonidan muvofiqlashtirildi va nazorat qilindi, bu muammosiz va samarali harakat qilish imkonini berdi.
  • Mujohidlarning OKSVA, davlat hokimiyati va DRA qurolli kuchlari bilan qurolli kurashidan maqsad Sovet qo'shinlarini olib chiqib ketish va Afg'onistondagi Sovet Ittifoqiga moyil hukumatni ag'darish edi.
DShK, AKMS va RPG-7 bilan qurollangan ILA mujohidlari, 1987 yil

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Толковый словарь Беслова
  2. „Глава IV Как воюют моджахеды / Трагедия и доблесть Афгана“. 24-sentabr 2015-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 3-sentabr 2015-yil.
  3. „МОДЖАХЕДЫ — Культура веры. Путеводитель сомневающихся“. 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 20-sentabr 2014-yil.