Abu Dujana
Abu Dujana Simak ibn Xarash (arabcha: أَبو دجانة سماك بن خرشة[1]) — Muhammad paygʻambarning ansorlik sahobalari[2]. Muhammad paygʻambar bilan birga Badr, Uhud, Xaybar va Hunayn janglarida qatnashgan, soʻngra murtadlarga qarshi urushlarda qatnashgan. U Yamama jangida halok boʻlgan[3].
Biografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]
Abu Dujana Yasribda (zamonaviy Madina) tugʻilgan[4]. Asli Xazraj qabilasidan. Makkalik musulmonlar Madinaga koʻchirilishidan oldin islomni qabul qilgan[5]. Muhammad payg‘ambar u bilan Utba ibn G‘azvon o‘rtasida birodarlik aloqalarini o‘rnatgan. Uhud jangi kuni Muhammad payg‘ambar qo‘liga qilich olib: "Buni mendan kim oladi? ", — va hamma unga qoʻllarini choʻzib: "Men, men! Keyin soʻradilar: "Va uni mendan kim toʻgʻri oladi? ", deb odamlar taraddudlanishdi va Abu Dujana: „Men buni toʻgʻri olib olaman“, — dedi va bu qilichni olib, u bilan mushriklarning boshlarini kesa boshladi. Abu Dujana g‘urur bilan dushman oldida yurishni boshladi. Payg‘ambarimiz Muhammad alayhissalom Abu Dujananing mag‘rur yurishini ko‘rib: „Albatta, bu yurish Alloh taoloning g‘azabini qo‘zg‘atadi, lekin bunday joyda emas“, dedilar.
Abu Dujana eng jasur musulmonlardan biri edi. Mushriklarga qarshi janglarda qatnashgan. Janglar paytida u tez-tez boshiga qizil bint kiyib, raqiblar oldida janglar oldidan koʻz-koʻz qilardi[6]. Uhud jangida jonini xavf ostiga qo‘yib, Muhammad payg‘ambarni himoya qildi va og‘ir yaralandi[5]. Jang chog‘ida Abu Dujana tog‘ etagida turgan ayollarga yaqinlashguncha unga qarshi chiqqan har bir kishi bilan muomala qildi. Ular nog‘ora chalar, biri sheʼr o‘qirdi. U qilichini ayolga qaratdi, lekin uni oʻldirishdan oʻzini tiydi. Jang tugaganidan keyin undan bu haqda soʻrashganida, Abu Dujana: „Men bu qilich bilan ayolni oʻldirmasdan, Paygʻambarimiz sollallohu alayhi vasallamning qilichlarini hurmat qildim“, deb javob berdi[7][8].
Xalifa davrida Abu Bakr murtadlarga qarshi kurashdi.
Oʻlim[tahrir | manbasini tahrirlash]
Abu Dujana 633-yilda Yamama jangida „soxta paygʻambar“ Musaylima[5] ga qarshi oʻldirilgan. Musaylima Abu Dujana va Vahsha ibn Harb tomonidan oʻldirilgani xabar qilingan. Vaxshi Musaylamani nayzasi bilan urganida, Abu Dujan yordamga kelib, qilich bilan uradi. Shunda Vahshiy: „Uni qaysi birimiz o‘ldirganimizni faqat Alloh taolo biladi“, dedi[9]. Shu kuni oyogʻi sindi, lekin shahid boʻlgunga qadar kurashni toʻxtatmadi[10].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ https://azbykaislama.com/abu-dudzhana/
- ↑ https://azbykaislama.com/abu-dudzhana/
- ↑ https://azbykaislama.com/abu-dudzhana/
- ↑ https://azbykaislama.com/abu-dudzhana/
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Али-заде 2007.
- ↑ Life of the Prophet Muhammad : Al-Sira Al-Nabawiyya By Omar Ibn Kathir, Ibn Kathir, Al-Sira Al-Nabawiyya, pg.20
- ↑ https://azbykaislama.com/abu-dudzhana/
- ↑ https://azbykaislama.com/abu-dudzhana/
- ↑ A.I. Akram, The Sword of Allah: Khalid bin al-Waleed (Radi Allahu Anhu), His Life and Campaigns, Nat. Publishing. House, Rawalpindi (1970) ISBN 0-7101-0104-X.
- ↑ https://azbykaislama.com/abu-dudzhana/