AQSh banknotlarida tasvirlangan shaxslar roʻyxati

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
AQSH dollari
ISO 4217: USD
Davlat nomi: Qoʻshma Shtatlar AQSH
Simvol:

AQSh tarixining borishiga u yoki bu darajada taʼsir koʻrsatgan 53 nafar amerikalik milliy valyuta banknotlarida tasvirlanish sharafiga muyassar boʻlishgan. Ularga prezidentlar, vazirlar mahkamasi aʼzolari, kongressmenlar, sudyalar, harbiy arboblar va Qoʻshma Shtatlarning asoschilari kiradi. 1862-yilda Kongressning maʼqullashi bilan AQSH moliya vaziri banknotlarni bezash, chop etish va chiqarishni nazorat qilish bo‘yicha keng vakolatlarga ega bo‘ldi[1][2]. Banknotlarning dizayni Zarbxona va matbaa byurosi tomonidan amalga oshirilgan, yakuniy nusxasi vazir tomonidan uning imzosi bilan tasdiqlangan[3].

1928-yilda AQSh Gʻaznachiligi portretlarni joylashtirishga yangi yondashuvni taklif qildi. Vazirlik mutaxassislari AQSHning ayrim prezidentlarining portretlari boshqalarga qaraganda ommaga koʻproq tanish[4], shuning uchun ularni banknotlarda tasvirlash kerak, degan xulosaga kelishdi. Biroq, Aleksandr Hamilton, Salmon Chase va Benjamin Franklinning portretlari uchun istisnolar qilingan. Oʻshandan beri erkin muomaladagi banknotlarda tasvirlangan AQSh davlat arboblari soni oʻzgarishsiz qoldi.

Banknotlarda AQShning beshta davlat arbobining portretlari hayotlik chog‘ida tasvirlangan. Avraam Linkoln 1861-yilda 10 dollarlik banknotada tasvirlangan. Linkoln kabinetidagi Gʻaznachilik kotibi Salmon Cheyz 1862-yilda 1 dollarlik gʻazna qogʻoziga joylashtirish uchun oʻz portretini tasdiqlatdi. 1860-yillarning boshlarida foizli veksellarga AQSH armiyasining bosh qoʻmondoni Uinfild Skottning portreti qoʻyilgan. 1864-yilda Amerika Qoʻshma Shtatlarining 10-gʻaznachisi Frensis Spinner,Gravür va matbaa byurosining birinchi direktori Spenser Klark 3 dan 50 sentgacha boʻlgan qogʻoz pullarda tasvirlanishdi. Biroq, 1873-yilda Spinner va Klarkning harakatlari tufayli Kongress AQShning har qanday qimmatli qogʻozlari, qarzlari, harbiy va pochta hujjatlarida tirik odamlarning portretlarini chop etishni taqiqladi[5].

1 USD

Roʻyxatga quyidagilar kiradi:

  • Subyektlarning nomlari alifbo tartibida joylashtiriladi, shuningdek sub’ektning tugʻilgan va vafot etgan sanalari — „Ism“ ustuni ostida koʻrsatiladi;
  • AQSh banknotlaridagi sub’ektlarning tasvirlari — „Portret“ ustuni ostida koʻrsatiladi;
  • Subyektning AQSh davlat xizmatida boʻlgan vaqtida egallab turgan lavozimlarining nomlari xronologik tartibda — „Lavozim“ ustuni ostida koʻrsatiladi;
  • AQSH banknotasining turi, nominal qiymati va chiqarilgan yili — „AQSh banknotlari“ ustuni ostida koʻrsatiladi[6];
  • Maʼlum bir shaxsning AQSH banknotlarida eng erta paydo boʻlgan yilga toʻgʻri keladigan koʻrsatkich — „D.p.p., dastlabki paydo boʻlish sanasi“ ustuni ostida koʻrsatiladi.
  • Roʻyxatga dollar va sent nominalidagi federal milliy muomaladagi banknotalar, shuningdek, Milliy banklarning banknotalari kiritilgan. Milliy boʻlmagan maqsadlardagi federal nashrlarning banknotalari aks ettirilmagan. Roʻyxatda guruh portretlari, shuningdek, allegorik tasvirlar mavjud emas.

Har xil turdagi banknotlar uchun qisqartmalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Har xil turdagi banknotlarda koʻplab sub’yektlarning portretlari tasvirlangan. Muayyan AQSh banknotasining turi, nominal qiymati va chiqarilgan yili banknotning seriya raqamiga muvofiq Fridberg katalogi[7] deb ataladi. Katta oʻlcham AQShning dastlabki banknotlari boʻlib, taxminan 187 × 79 mm edi. (7,375 x 3,125 dyuym). Kichik qogʻozlar — hozirda muomalada boʻlgan banknotaning turi boʻlib, oʻlchami 156×67 mm (6,125 x 2,625 dyuym). Biroq, kesilgan chiziqlar va ramkaga qarab, eʼlon qilingan oʻlchamlardan 2 mm gacha boʻlgan ogʻishlarga ruxsat beriladi. (0,08 dyuym)[8]. Oʻta katta banknotalar bir xil oʻlchamga ega emas, lekin ularning barchasi katta banknotalardan biroz kattaroq hisoblanadi.

Banknotdagi qisqartmalar
Abbreviatura Banknot turi Banknot oʻlchami
DN Demand Note Katta
LT Legal Tender Katta
CITN Compound Interest Treasury Note Oʻta katta
IBN Interest Bearing Note Oʻta katta
RC Refunding Certificate Oʻta katta
SC Silver Certificate Katta
TN Treasury Note Katta
NBN National Bank Note Katta
FRBN Federal Reserve Bank Note Katta
FRN Federal Reserve Note Katta
GC Gold Certificate Katta
SSN Small Size Banknote Kichik

Banknotlarda tasvirlangan shaxslar[tahrir | manbasini tahrirlash]

AQSh banknotlarida tasvirlangan 53 shaxsning har biri alifbo tartibida joylashtirilgan. Ularning unvonlari, egallab turgan lavozimlari berilgan. Saylangan va tayinlangan davlat lavozimlari juda keng qamrovli boʻlib, lavozimlar oʻsish xronologik tartibida keltirilgan.


Banknotlarda tasvirlangan shaxslar
Ism Tugʻilgan Vafot etgan Portret[9] Lavozim/Unvon AQSH banknoti[10] D.p.p[11]
Adams John Quincy Adams[12] 1767-07-1111-Iyul 1767-yil 1848-02-2323-Fevral 1848-yil
US-$500-LT-1869-Fr-184.jpg
 AQSHning Niderlandiyadagi elchisi (1794-17), Prussiya (1797-1801); Shtat Senatori (Massachusets, 1802); AQSH Senatori (Massachusets, 1803-1808); AQSHning Rossiyadagi elchisi (1809-1814), Buyuk Britaniya (1815-1817); AQSH Davlat kotibi (1817-1825); AQSH prezidenti (1825-1829)[.[13]. LT $500 (1869-yil) 1869-yil
Benton Thomas Hart Benton[14] 1782-03-1414-Mart 1782-yil 1858-04-1010-Aprel 1858-yil AQSH Senatori (Missuri, 1821-1851); AQSh vakillar palatasi deputati (Missuri, 1853-1855). GC $100 (1870-yil) 1870-yil
Chase Salmon Portland Chase[15] 1808-01-1313-Yanvar 1808-yil 1873-05-077-May 1873-yil AQSH Senatori (Ogayo, 1849-1855 va 1861); Gubernator (Ogayo, 1856-1860); AQSH moliya vaziri (1861-1864); Qoʻshma Shtatlar bosh sudyasi (1864-1873)..

LT $1 (1862-yil)
CITN $10 (1863-yil)
IBN $10 (1864-yil)
IBN $1,000 (1861-yil)
FRN $10,000 (1918-yil)
SSN $10,000 (1928-34-yillar)

1861-yil
ClarkWilliam Clark 1770-08-011-Avgust 1770-yil 1838-09-011-Sentabr 1838-yil Tadqiqotchi
AQSh qoʻshinlari kapitani (1789-1796), Hindiston ishlari boʻyicha maʼmur (1807—13 va 1822—38);[16] Missuri Gubernatori, Missouri Territory (1813-20).[17]

LT $10 (1901-yil)

1901-yil
ClayHenry Clay[18] 1777-04-1212-Aprel 1777-yil 1852-06-2929-Iyun 1852-yil
US-$50-LT-1869-Fr-151.jpg
 Shtat vakillik palatasi deputati (Kentukki, 1803); AQSH senatori (Kentukki, 1806-07 & 1810-11); Palata spikeri (1811—14, 1815—20, 1823—25); AQSH Davlat kotibi (1825-1829); AQSh Senatori (Kentukki, 1831-1843 va 1849-52)[19].

LT $50 (1869-yil)

1869-yil
ClevelandGrover Cleveland[20] 1837-03-1818-Mart 1837-yil 1908-06-2424-Iyun 1908-yil
US-$20-FRBN-1915-Fr.828.jpg
 Gubernator (Nyu-York, 1883-85); AQSH prezidenti (1885—89, 1893—97)..

FRBN $20 (1915-yil)
FRN $20 (1914-yil)
SSN $1,000 (1928-34-yillar)

1914-yil
ClintonDeWitt Clinton[21] 1769-03-022-Mart 1769-yil 1828-02-1111-Fevral 1828-yil Shtat vakillik palatasi deputati (Nyu-York, 1797-1798); Shtat Senatori (Nyu-York, 1798-1802 va 1805-1811); AQSH Senatori (Nyu-York, 1802-1803); Nyu-York meri (1803-07, 1808-1810 va 1811-15); leytenant gubernator (Nyu-York, 1811-1813); Prezidentlikka nomzod (1812);Gubernator (Nyu-York, 1817-23, 1825-1828)[22].

LT $1,000 (1869-yil)

1869-yil
DecaturStephen Decatur[23] 1779-01-055-Yanvar 1779-yil 1820-03-2222-Mart 1820-yil
US-$20-SC-1880-Fr.311.jpg
 AQSH dengiz floti kommandori, Kvazi-urushi, Birinchi Barbarlar urushi qatnashchisi, Kongress oltin medali bilan taqdirlangan (1813).

SC $20 (1878-yil)

1878-yil
Everett Edward Everett[24] 1794-04-1111-Aprel 1794-yil 1865-01-1515-Yanvar 1865-yil
US-$50-SC-1891-Fr.331.jpg
 AQSH vakillik palatasi deputati (Massachusetts, 1825-35);Massachusets Gubernatori (1836-40), AQSHning Buyuk Britaniyadagi vakili (1841-1845) AQSH Davlat kotibi (1852-1853); AQSh Senatori (Massachusets, 1853-1854)

SC $50 (1878-yil)

1878-yil
Farragut David Glasgow Farragut[25] 1801-07-055-Iyul 1801-yil 1870-08-1414-Avgust 1870-yil AQSH dengiz floti Admirali va Bosh qoʻmondoni,[26](1810-1868), 1812- yilgi urushlar, Gʻarbiy Hindiston urushi, Amerika fuqorolar urushi ishtirokchisi; Kongress maqtoviga sazovor boʻlgan (1862[26] & 1866).[26]

TN $100 (1890-yil)

1890-yil
Fessenden William Pitt Fessenden[27] 1806-10-1616-Oktabr 1806-yil 1869-09-088-Sentabr 1869-yil AQSH vakillik palatasi deputati (Meyn, 1832, 1840, 1845-46, 1853-54); AQSh deputati (Meyn, 1841-1843); AQSH Senatori (Meyn, 1854-1864); AQSH moliya vaziri (1864-1865)[28].

NBN $20 (1882-yil, revers)

1882-yil[29].
Franklin Benjamin Franklin[30] 1706-01-1717-Yanvar 1706-yil 1790-04-1717-Aprel 1790-yil
US-$50-LT-1880-Fr.164.jpg
 Kontinental Kongress asoschisi; Pensilvaniya delegati, Amerika Qoʻshma Shtatlari Bosh pochta boshligʻi (1775, inauguratsiya egasi), Mustaqillik Deklaratsiyasi imzolovchisi (1776); AQSHning Fransiyadagi elchisi (1778—85), Shvetsiya (1782—83); Pensilvaniya prezidenti (1785-1788), , AQSh Konstitutsiyaviy konventsiyasida Pensilvaniya delegati(1787).

LT $50 (1874-yil)
RC $10 (1879-yil)
FRN $100 (1914-yil)
SSN $100 (1928-yildan Hozirgacha)

1874-yil
Fulton Robert Fulton[31] 1765-11-1414-Noyabr 1765-yil 1815-02-2424-Fevral 1815-yil
US-$2-SC-1896-Fr.247.jpg
 Muhandis; ixtirochi

SC $2 (1896-yil, revers)

1896-yil
GallatinAlbert Gallatin[32] 1761-01-2929-Yanvar 1761-yil 1849-08-1212-Avgust 1849-yil
US-$500-LT-1863-Fr-183c.jpg
 Shtat vakillik palatasi deputati (Pennsylvaniya, 1790-92); AQSH Senatori (Pensilvaniya, 1793-1794); AQSH vakillik palatasi deputati (Pennsylvaniya, 1795-1801); AQSH moliya vaziri (1801-1814); AQShning Fransiyadagi elchisi (1815-1823), AQShning Buyuk Britaniyadagi elchisi (1826-1827)[33].

LT $500 (1862-yil)

1862-yil
GarfieldJames Abram Garfield]][34] 1831-11-1919-Noyabr 1831-yil 1881-09-1919-Sentabr 1881-yil
US-$20-GC-1882-Fr-1177.jpg
 Shtat Senatori (Ogayo, 1859-1861);[35] AQSH armiyasi general-mayori (1861-63);[36] QSh Vakillar palatasi deputati (Ogayo, 1863-81); AQSH prezidenti (1881). Charlz J. Gito tomonidan 1881-yil 2 iyulda otib oʻldirilgan[37].

NBN $5 (1882-yil)
GC $20 (1882-yil)

1882-yil
Grant Ulysses Simpson Grant[38] 1822-04-2727-Aprel 1822-yil 1885-07-2323-Iyul 1885-yil
US-$5-SC-1886-Fr.264.jpg
 AQSH qoʻshinlari General qoʻmondoni (1843-54, 1861-69 & 1877-85); Qoʻshma Shtatlar harbiy kotibi, (12-Avgust 1867-yil — 12-Yanvar 1868-yil);[39] AQSH prezidenti (1869-77)
Meksika Amerika urishi, Amerika fuqorolar urushlari qatnashchisi; Kongress maqtoviga sazovor boʻlgan (1863)va Kongress oltin medali bilan taqdirlangan (1863)[40].

SC $1 (1899-yil)
SC $5 (1886-yil), (1896-yil, revers)
FRBN $50 (1918-yil)
FRN $50 (1914-yil)
GC $50 (1913-yil)
SSN $50 (1928-yildan — hozirgacha)

1886-yil
Hamilton Alexander Hamilton[41] 1757-01-1111-Yanvar 1757-yil 1804-07-1212-Iyul 1804-yil
US-$20-LT-1880-Fr-145.jpg
 Kontinental armiya podpolkovnigi (1775-); Kontinental kongress asoschisi (1782-83); Shtat vakillik palatasi deputati ((Nyu-York, 1787)); AQSH moliya vaziri (1789-1795); General-mayor, AQSh armiyasining katta zobiti (1799-1800)[42].

DN $5 (1861-yil)
LT $2 (1862-yil)
LT $5 (1862-yil)
LT $20 (1869-yil)
LT $50 (1862-yil)
CITN $50 (1863-yil)
IBN $50 (1864-yil)
IBN $500 (1864-yil)
FRN $1,000 (1918-yil)
GC $1,000 (1870-yil)
SSN $10 (1928-yildan hozirgacha)

1861-yil
Hancock Winfield Scott Hancock[43] 1824-02-1414-Fevral 1824-yil 1886-02-099-Fevral 1886-yil
US-$2-SC-1886-Fr.242.jpg
 AQSH armiyasida General-mayor (1844—86); Meksika-Amerika urushi, Amerika fuqarolar urushi qatnashchisi. Kongressning maqtoviga sazovor boʻlgan (1866)[44] Prezidentlikka nomzod(1880).

SC $2 (1886-yil)

1886-yil
Harrison Benjamin Harrison[45] 1833-08-2020-Avgust 1833-yil 1901-03-1313-Mart 1901-yil AQSH qoʻshinida brigada generali (1862-1865);[46] Amerika Qoʻshma Shtatlari Senatori (Indiana, 1881-1887),AQSH prezidenti (1889-93).

NBN $5 (1902-yil)

1902-yil
Hendricks Thomas Andrews Hendricks[47] 1819-09-077-Sentabr 1819-yil 1885-11-2525-Noyabr 1885-yil Shtat vakillik palatasi deputati (Indiana, 1848-1849); AQSh Vakillik palatasi deputati (Indiana, 1851-1855); AQSH gʻaznachisinig yordamchisi (1853); AQSH Senatori (Indiana, 1863-1869); Gubernator (Indiana, 1873-1877); AQSH vitse-prezidenti (1885, lavozimida vafot etgan)[48]

SC $10 (1886-yil)

1886-yil
Hillegas Michael Hillegas[49] 1729-04-2222-Aprel 1729-yil 1804-09-2929-Sentabr 1804-yil Shtat assambleyasi vakili (Pensilvaniya, 1765-1775); AQSH gʻaznachisi (1775-89, inauguratsion egasi).

GC $10 (1907-yil)

1907-yil
Jackson Andrew Jackson[50] 1767-03-1515-Mart 1767-yil 1845-06-088-Iyun 1845-yil
US-$5-LT-1880-Fr-72.jpg
 AQSh Vakillik palatsi deputati (Tennessi, 1796-1797); AQSH Senatori (Tennessi, 1797-1798); Tennessi Oliy sudining sudyasi (1798-1804); AQSH armiyasi General-mayori, Kongress oltin medali bilan taqdirlangan (1815); Florida harbiy gubernatori (1821 yil 10 mart — 1821 yil 18 iyul); AQSH Senatori (Tennessi, 1823-1825) AQSH prezidenti (1829-1837). Richard Lourens tomonidan 1835-yil 30-yanvarda Kapitoliy binosi yonida suiqasdga (AQSh Prezidentiga nisbatan birinchisi) urinish amalga oshirilgan[51]

LT $5 (1869-yil)
LT $10,000 (1878-yil)
IBN $50 [ikki yil] (1861-yil)
FRBN $10 (1915-yil)
FRN $10 (1914-yil)
GC $10,000 (1870-yil)
SSN $20 (1928-yildan hozirgacha)

1861-yil
Jefferson Thomas Jefferson[52] 1743-04-1313-Aprel 1743-yil 1826-07-044-Iyul 1826-yil
US-$2-LT-1880-Fr-52.jpg
 Fuqarolar uyi asoschisi (Virjiniya, 1769));Virjiniya kontinental kongressi delegati (1775-76 va 1783-84), Mustaqillik Deklaratsiyasi imzolovchisi (1776); Gubernator (Virjiniya, 1779-1781); AQSHning Fransiyadagi vakili (1785-1789); AQSH Davlat kotibi (1790-1793, inauguratsiya egasi); Prezidentlikka nomzod (1796); AQSH vitse-prezidenti (1797-1801); AQSH prezidenti (1801-1809)

LT $2 (1869-yil)
FRBN $2 (1918-yil)
SSN $2 (1928-yildan xozrigacha)

1869-yil
Knox John Jay Knox, Jr.[53] 1828-03-1919-Mart 1828-yil 1892-02-1212-Fevral 1892-yil Gʻaznachilik boʻlimi valyuta nazoratchisi, (1872-84).[54][54]

NBN $100 (1902-yil)

1902-yil
Lewis Meriwether Lewis[55] 1774-08-1818-Avgust 1774-yil 1809-10-1111-Oktabr 1809-yil Gubernator Luiziana/Missuri hududi (1807-09)..[56]

LT $10 (1901-yil)

1901-yil
Lincoln Abraham Lincoln[57] 1809-02-1212-Fevral 1809-yil 1865-04-1515-Aprel 1865-yil Shtat vakillik palatasi deputati (Illinoys, 1834-1841); AQSh vakillik palatasi deputati (Illinoys, 1847-1849); AQSH prezidenti (1861-1865)[58]. 1865 yil 15 aprelda Jon Uilks But tomonidan oʻldirilgan[59].

DN $1 (1861-yil)
LT $10 (1862-yil)
LT $100 (1869-yil)
CITN $20 (1863-yil)
IBN $20 (1864-yil)
SC $1 (1899-yil)
SC $5 (1923-yil)
FRBN $5 (1915-yil)
FRN $5 (1914-yil)
GC $500 (1870-yil)
SSN $5 (1928-yildan hozirgacha)

1861 -yil
Madison James Madison[60] 1751-03-1616-Mart 1751-yil 1836-06-2828-Iyun 1836-yil
US-$5000-GC-1882-Fr-1221a.jpg
 Birinchi Virjiniya Bosh Assambleyasining aʼzosi (1776); Virjiniya, Kontinental Kongress delegati (1780-83 va 1786-88);Virjiniya delegatlar palatasi deputati (1783-1786) (1783-86); AQSh Konstitutsiyaviy konventsiyasi asoschisi (1787); AQSh vakillar palatasi deputati (Virjiniya, 1789-1797) AQSH Davlat kotibi (1801—09); AQSH prezidenti (1809-1817).

LT $5,000 (1878-yil)
FRN $5,000 (1918-yil)
GC $5,000 (1870-yil)
SSN $5,000 (1928-34-yillar)

1870-yil
Manning Daniel Manning 1831-05-1616-May 1831-yil 1887-12-2424-Dekabr 1887-yil
US-$20-SC-1891-Fr-317.jpg
 AQSH moliya vaziri (1885—1887)

SC $20 (1886-yil

1886-yil
Mansfield Joseph King Fenno Mansfield[61] 1803-12-2222-Dekabr 1803-yil 1862-09-1818-Sentabr 1862-yil
US-$500-LT-1880-Fr-185l.jpg
 AQSH armiyasi General-mayori (1822—62); Meksika-Amerika urushi, Amerika fuqarolar urushi qatnashchisi.

LT $500 (1874-yil)

1874-yil
Marcy William Learned Marcy[62] 1786-12-1212-Dekabr 1786-yil 1857-07-044-Iyul 1857-yil Nyu-York shtati militsiyasining general-adyutanti (1821-1823); Nyu-York shtati nazoratchisi (1823); Nyu-York Oliy sudining sudyasi (1829-1831); AQSH Senatori (Nyu-York, 1831-1833); Gubernator (Nyu-York, 1833-1839); Meksika daʼvolari boʻyicha komissar (1839-1842); AQSH harbiy kotibi (1845-1849); AQSH Davlat kotibi (1853-1857)[63]

SC $1,000 (1878-yil)

1878-yil
Marshall John Marshall[64] 1755-09-2424-Sentabr 1755-yil 1835-07-066-Iyul 1835-yil
US-$20-TN-1890-Fr-374.jpg
 Kontinental qoʻshin kapitani (1776-81);[65] Virjiniya Bosh Assambleyasi vakili (1782-91, 1797); AQSHning Fransiyadagi elchisi (1797); AQSH vakillik palatasi deputati (Virginia, 1799-1800); AQSH Davlat kotibi (1800—01) Qoʻshma Shtatlar bosh sudyasi (1801-1835).

TN $20 (1890-yil)
FRN $500 (1918-yil)

1890-yil
McCulloch Hugh McCulloch[66] 1801-12-077-Dekabr 1801-yil 1895-05-2424-May 1895-yil Valyuta nazoratchisi (1863—1865); AQSH moliya vaziri (1865—69 va 1884—1885).

NBN $20 (1902-yil)

1902-yil
McKinley William McKinley, Jr.[67] 1843-01-2929-Yanvar 1843-yil 1901-09-1414-Sentabr 1901-yil
US-$500-GC-1928-Fr-2407.jpg
 AQSH armiyasi mayori (1861-65); AQSh palatasi deputati (Ogayo, 1877-1884 va 1885-1891); Gubernator (Ogayo shtati, 1892-1896);[68] AQSh prezidenti (1897-1901). Leon Czolgosz tomonidan 1901-yil 6-sentyabrda oti oʻldirilgan.[69]

NBN $10 (1902-yil)
SSN $500 (1928-1934-yillar)

1902-yil
McPherson James Birdseye McPherson[70] 1828-11-1414-Noyabr 1828-yil 1864-07-2222-Iyul 1864-yil
US-$2-TN-1891-Fr-357.jpg
 AQSH armiyasi general mayori (1853-64), Amerika fuorolar urushi ishtirokchisi; Jangda oʻdirilgan [71].

TN $2 (1890-yil)

1890-yil
Meade George Gordon Meade[72] 1815-12-3131-Dekabr 1815-yil 1872-11-066-Noyabr 1872-yil AQSH armiyasi general mayori (1862-69), Meksika Amerka urushi, amerika fuqorolar urushi ishtirokchisi; Kongress minnatdorchiligini olgan (1864)[73]

TN $1,000 (1890-yil)

1890-yil
Monroe James Monroe[74] 1758-04-2828-Aprel 1758-yil 1831-07-044-Iyul 1831-yil Kontinental armiya mayori (1776-1779);Virjiniya shtati militsiyasining polkovnigi (1780)[75]Kontinental Kongress aʼzosi (1783-1786); AQSH vakillik palatasi deputati (Virjiniya, 1786 va 1810-1811); AQSH senatori (Virjiniya, 1790-94); AQSHning Fransiyadagi vakili (1794-1796); Gubernator (Virjiniya, 1799-1802 va 1811); AQShning Buyuk Britaniyadagi vaziri (1803—07); AQSH Davlat kotibi (1811-14 va 1815-1817); Qoʻshma Shtatlar harbiy kotibi (v.v.b, 1814-yil 27-avgust — 1815-yil 15-mart)[76]AQSH prezidenti (1817-25).

SC $100 (1878-yil)

1878-yil
Morris Robert Morris[77] 1734-01-3131-Yanvar 1734-yil 1806-05-088-May 1806-yil AQSH asoschilaridan biri ; Kontinental Kongress delegati (1776); Mustaqillik deklaratsiyasi imzolovchisi (1776); Shtat vakillik palatasi deputati(Pennsylvaniya, 1778-1781 va 1785-1787); AQSH moliya boʻlim boshgligʻi (1781-1784).

LT $1,000 (1862-yil)
SC $10 (1878-yil)

1862-yil
Morse Samuel Finley Breese Morse[78] 1791-04-2727-Aprel 1791-yil 1872-04-022-Aprel 1872-yil
US-$2-SC-1896-Fr.247.jpg
 Ixtirochi,[79] Morze alifbosi asoschisi[80]

SC $2 (1896-yil, revers)

1896-yil
Running Running Antelope 1821 (circa)c.1821-yil 1896 (circa)c.1896-yil
US-$5-SC-1899-Fr.271.jpg
 Sioux boshligʻi hunkpapa

SC $5 (1899-yil)

1899-yil
Scott Winfield Scott[81] 1786-06-1313-Iyun 1786-yil 1866-05-2929-May 1866-yil AQSH armiyasi general qoʻmondoni (1808—61); 1812-yilgi urush, Seminol urushi, qora kalxat urushi, Meksika-Amerika urushi, Amerika fuqarolar urushi ishtirokchisi; Mexiko harbiy gubernatori (1847-1848); Qoʻshma Shtatlar harbiy kotibi (v.v.b, 1850-yil 24-iyul — 1850-yil 15-avgust)[82] AQSH prezidentligiga nomzod (1852). Kongress oltin medali bilan taqdirlangan (1814[83] ava 1848).[83]

IBN $500 [Ikki yil] (1861-yil)
IBN $100 [Uch yil] (1864-yil)

1861-yil
Seward William Henry Seward[84] 1801-05-1616-May 1801-yil 1872-10-1616-Oktabr 1872-yil
US-$50-TN-1891-Fr-376.jpg
 Shtat Senatori (Nyu-York, 1831-1834);Gubernator (Nyu-York, 1839-1843); Amerika Qoʻshma Shtatlari Senatori (Nyu-York, 1849-1861);[85] Qoʻshma Shtatlar Davlat kotibi (1861-69) AQSH prezidenti Lincoln otib oʻldirilgan kecha Sewardni ham oʻldirishga harakat qilishgan.[86]

TN $50 (1891-yil)

1891-yil
Sheridan Philip Henry Sheridan[87] 1831-03-066-Mart 1831-yil 1888-08-055-Avgust 1888-yil Amerika armiyasi generali (1853-88); Amerika fuqorolar urushi, Hindiston urushi qatnashchisi. Kongress maqtoviga sazovor boʻlgan (1865)[87]

SC $5 (1896-yil, revers)
TN $10 (1890-yil)

1890-yil
ShermanJ John Sherman[88] 1823-05-1010-May 1823-yil 1900-10-2222-Oktabr 1900-yil AQSH vakillik palatasi deputati (Ogayo, 1855-1861); ASH senatori (Ogayo, 1861-1877 va 1881-1897); AQSh Senatining vaqtinchalik prezidenti (1885-1887)[89] AQSH moliya vaziri (1877-81); AQSH Davlat kotibi (1897-1898).

NBN $50 (1902-yil)

1902-yil
Sherman William Tecumseh Sherman[90] 1820-02-088-Fevral 1820-yil 1891-02-1414-fevral 1891-yil
US-$500-TN-1891-PROOF.jpg
 Qoshma shtatlar harbiy kotibi (V. V.B 9-Sentabr 1869 yil — 18-Oktabr 1869-yil);[89] AQSH armiyasi generali (1869-83), Amerika fuqorolar urushi, Hindiston urushi ishtirokchisi .Kongress maqtoviga sazovor boʻlgan (1864[91] va 1865).[91]

TN $500 (1891-yil)

1891-yil[92]
Stanton Edwin McMasters Stanton[93] 1814-12-1919-Dekabr 1814-yil 1869-12-2424-Dekabr 1869-yil AQSH bosh prokurori (1860-61); AQSH harbiy kotibi (1862-68); AQSH oliy sudi sudyasi (1869-yilda lavozimiga kirishgunga qadar vafot etgan).[93]

TN $1 (1890-yil)

1890-yil
Sumner Charles Sumner[94] 1811-01-066-Yanvar 1811-yil 1874-03-1111-Mart 1874-yil
US-$500-SC-1880-Fr-345c.jpg
 AQSH senatori (Massachusetts, 1851-1874).

SC $500 (1878-yil)

1878-yil
Thomas George H. Thomas[95] 1816-07-3131-Iyul 1816-yil 1870-03-2828-Mart 1870-yil
US-$5-TN-1891-Fr.365.jpg
 AQSH armiyasi general mayori (1864-70), AQSH armiyasida xizmat qilgan (1840-70); Meksika Amerika urushi, Amerika fuqorolar urushi qatnashchisi. Kongressga minnatdorchiligini olgan (1865).[96]

TN $5 (1890-yil)

1890-yil
WashingtonG George Washington[97] 1732-02-2222-Fevral 1732-yil 1799-12-1414-Dekabr 1799-yil AQSH asosochilaridan biri; Virjiniya deputati (1758-1775);[98] Kontinental kongress delegati (1774-1775); Qitʼa armiyasining bosh qoʻmondoni (1775-1783),[99] AQSH Konstitutsiyaviy konventsiyasi aʼzosi (1787); AQSh prezidenti (1789-1797);General-leytenant, Amerika Qoʻshma Shtatlari armiyasi qoʻmondoni (1798-1799)[100]

LT $1 (1869-yil)
CITN $100 (1863-yil)
IBN $100 (1864-yil)
IBN $1,000 [Ikki yil] (1861-yil)
IBN $500 [Uch yil] (186-yilv)
SC $1 (1896-yil, revers)
SC $1 (1923-yil)
SC $2 (1899-yil)
FRBN $1 (1918-yil)
GC $20 (1905-yil)
SSN $1 (1928-yildan — hozirgacha)

1861-yil
WashingtonM Martha Washington[101] 1731-06-022-Iyun 1731-yil 1802-05-2222-May 1802-yil AQSHning birinchi xonimi (1789-1797).

SC $1 (1886-yil)
SC $1 (1896-yil, revers)

1886-yil
Webster Daniel Webster[102] 1782-01-1818-Yanvar 1782-yil 1852-10-2424- Oktabr 1852-yil

AQSH vakillik palatasi deputati (Nyu-Xempshir, 1813-1817); AQSh vakillik palatasi deputati (Massachusets, 1823-1827); AQSH Senatori (Massachusets, 1827-1841 va 1845-1850); Prezidentlikka nomzod (1836); AQSH Davlat kotibi (1841—1843 va 1850—1852).[103]

LT $10 (1869-yil)

1869-yil
WilsonWoodrow Wilson[104] 1856-12-2828-Dekabr 1856-yil 1924-02-033-Fevral 1924-yil Gubernator (Nyu Jersi, 1911-13); AQSH prezidenti (1913-1921). Tinchlik uchun Nobel mukofoti sovrindori (1919).[105]

SSN $100,000 (1934-yil)

1934-yil
WindomWilliam Windom[106] 1827-05-1010-May 1827-yil 1891-01-2929-Yanvar 1891-yil
US-$2-SC-1891-Fr.246.jpg
 Shtat vakillik palatasi deputati (Minnesota, 1859-69); AQSH senatori (Minnesota, 1870-1871, 1871-1881 va 1881-1883); AQSH moliya vaziri (1881, 1889—1891)[104].

SC $2 (1891-yil)

1891-yil
Wright Silas Wright, Jr.[107] 1795-05-2424-May 1795-yil 1847-08-2727-Avgust 1847-yil
US-$50-GC-1882-Fr-1195.jpg
 AQSH vakillik palatsi deputati (Nyu York 1827-1829 va 1829-1830); AQSH senatori (Nyu York, 1833-1844); Gubernator (Nyu York, 1845-1847).

GC $50 (1882-yil)

1882-yil


Sarlavhalar/lavozimlarning qisqacha mazmuni[tahrir | manbasini tahrirlash]

Quyida 1861-yildan hozirgi kungacha AQSH banknotlarida tasvirlangan 53 nafar shaxsning u yoki bu vaqtda egallagan unvonlari/lavozimlari haqida qisqacha maʼlumot berilgan. Lavozimlar roʻyxati toʻliq emas, lekin markaziy saylangan federal va shtat amaldorlari, Prezident kabineti aʼzolari, harbiy arboblar va Amerika Qoʻshma Shtatlari hukumatining bir qancha asoschilari va yaratuvchilarini qamrab olgan.

53 nafar shaxs kamida 132 ta tayinlangan lavozimlarni egallab, jami 763 yildan ortiq davlat xizmatida ishlagan.

Summary of titles/positions held
Position/title No. people
AQSH prezidenti 13
Vitse prezident 2
Palata speakeri 1
AQSh senati vaqtincha prezidenti 1
AQSH davlat kotibi 11
AQSH moliya vaziri 8
AQSH harbiy kotibi 3
Prokuror 1
AQSH senatori 20
AQSH Vakillik palatasi aʼzosi 17
Shtat senatori 6
Shtat vakillik palatasi deputati 11
Gubernator 15
AQSH kontinental kongress delegati 7
AQSH mustaqillik deklaratsiyasi imzolovchisi 3
AQSH konstitutsion konvensiya aʼzosi 5
General 6
AQSH oliy sudi sudyasi 2

AQSH dollari iqtisodiyotda oʻrni[tahrir | manbasini tahrirlash]

Amerika Qoʻshma Shtatlari dollari (inglizcha United States dollar, MPA: [jʊˌnaɪ.tɪd ˈsteɪts ˈdɑlɚ]) — Amerika Qoʻshma Shtatlarining pul birligi, dunyoning asosiy zaxira valyutalaridan biri. 1 dollar = 100 sent. Ingliz matnlarida ramziy belgi: $Harf valyuta kodi: USD. AQSHda markaziy bank funksiyalarini bajaradigan Federal rezerv tizimi pul chiqarish huquqiga ega.

AQSH dollari boshqa baʼzi mamlakatlarda ham milliy valyuta maqomiga ega (masalan, Marshall orollari, Salvador). Aynan AQSh dollari koʻpincha milliy valyuta yagona qonuniy toʻlov vositasi boʻlmagan mamlakatlarda qoʻshimcha (parallel) valyuta hisoblanadi.

Jahon savdo aylanmasining 80% dan ortigʻi AQSH dollariga toʻgʻri keladi[108].

Bloomberg maʼlumotlariga koʻra, SWIFT tizimidagi banklararo aylanmada 2013-yilning mayidan 2014-yilning mayigacha boʻlgan davrda AQSh dollarining ulushi 42 foizni tashkil qilgan. Shu bilan birga, yevroning ulushi (shu davr uchun) 32%, yuan 1,47%, Rossiya rubli 0,35%[109].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Laws of the United States Relating to Loans and the Currency. Including the Coinage Acts. Compiled by the Treasury Department. — Washington, D. C.: U. S. Government Publishing Office, 1878.
  2. ↑ https://www.moneyfactory.gov/faqlibrary.html
  3. ↑ Pri etom akti kongressa, kasayuщiesya razmeщeniya chix-libo portretov na banknotax, prevaliruyut nad resheniyami ministerstva
  4. ↑ https://www.moneyfactory.gov/faqlibrary.html
  5. ↑ "Laws of the United States Relating to Loans and the Currency Including the Coinage Acts". Treasury Department, p. 128.
  6. ↑ Po umolchaniyu ukazivaetsya, chto portreti subʼektov izobrajeni na litsevix storonax banknot. V sluchae izobrajeniya portreta na oborotnoy storone, v dannoy grafe budet stoyat pometka „oborot“.
  7. ↑ Large size notes represent the earlier types or series of U. S. banknotes. Their „average“ dimension is 7.375 x 3.125 inches (187 x 79 mm). Small size notes (described as such due to their size relative to the earlier large size notes) are an „average“ 6.125 x 2.625 inches (156 x 67 mm), the size of modern U. S. currency. "Each measurement is +/- 0.08 inches (2mm) to account for margins and cutting
  8. ↑ https://books.google.ru/books?id=eMFWoWl2UYkC&printsec
  9. ↑ Clicking on the majority of the portraits will reveal the entire note.
  10. ↑ Treasury Collection Highlights: Part 1, The National Currency Foundation, qaraldi: 29 December 2012
  11. ↑ IAD (Initial Appearance Date) indicates each individual’s earliest appearance on the scope of U. S. banknotes covered by this list.
  12. ↑ Adams, John Quincy, (1767–1848), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  13. ↑ Sobel, p. 6.
  14. ↑ Benton, Thomas Hart, (1782–1858), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  15. ↑ Chase, Salmon Portland, (1808–1873), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  16. ↑ William Clark informs Indian nations that the U.S. has won the war., Wisconsin Historical Society, qaraldi: 1 January 2013
  17. ↑ Kansas Historical Quarterly - William Clark's Diary, Kansas Historical Society, qaraldi: 1 January 2013
  18. ↑ Clay, Henry, (1777–1852), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  19. ↑ Sobel, p. 71.
  20. ↑ Sobel, p. 72.
  21. ↑ Clinton, De Witt (1769–1828), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 7 February 2013
  22. ↑ Clinton, DeWitt, (1769–1828), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  23. ↑ The Biography of the Principal American Military and Naval Heroes, Applewood Books, Bedford MA, September 2009, ISBN 9781429021715, qaraldi: 30 December 2012
  24. ↑ Everett, Edward, (1794–1865), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  25. ↑ Eicher, John H. & David J., p. 229.
  26. ↑ 26,0 26,1 26,2 Eicher, John H. & David J., p. 230.
  27. ↑ Fessenden, William Pitt, (1806–1869), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  28. ↑ Sobel, p. 124
  29. ↑ Although the $20 1882 Date Back and Value Back National Bank Notes carry a series date of 1882, they were not issued/released until the late 1880s to early 1890s
  30. ↑ Franklin, Benjamin, (1706–1790), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  31. ↑ Robert Fulton: A Symbol of the American Dream, Fordham University, 2013-02-13da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 30 December 2012
  32. ↑ Gallatin, Albert, (1761–1849), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  33. ↑ Sobel, p. 139.
  34. ↑ Garfield, James Abram, (1831–1881), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  35. ↑ Sobel, p. 140.
  36. ↑ Eicher, John H. & David J., p. 247.
  37. ↑ „A Great Nation in Grief“ (PDF), The New York Times, 3 July 1881, qaraldi: 22 December 2012
  38. ↑ Eicher, John H. & David J., p. 264.
  39. ↑ Sobel, p. 153.
  40. ↑ Eicher, John H. & David J., p. 265.
  41. ↑ Hamilton, Alexander, (1757–1804), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  42. ↑ Heitman, p. 269.
  43. ↑ Eicher, John H. & David J., p. 275.
  44. ↑ Eicher, John H. & David J., p. 276.
  45. ↑ Harrison, Benjamin (1833–1901), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  46. ↑ Eicher, John H. & David J., p. 281.
  47. ↑ Hendricks, Thomas Andrews, (1819–1885), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  48. ↑ Sobel, p. 172.
  49. ↑ Egle, William Henry; Hillegas, M. (1888), „Michael Hillegas“, The Pennsylvania Magazine of History and Biography, 11 (4): 406–409, JSTOR 20083226
  50. ↑ Jackson, Andrew, (1767–1845), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  51. ↑ Life and Death in the White House, National Museum of American History, qaraldi: 29 December 2012
  52. ↑ Jefferson, Thomas, (1743–1826), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  53. ↑ Knox Family, Rutherford B. Hayes Presidential Center, qaraldi: 30 December 2012
  54. ↑ John Jay Knox, Office of the Comptroller of the Currency, qaraldi: 30 December 2012
  55. ↑ Lewis & Clark, National Park Service, qaraldi: 30 December 2012
  56. ↑ Lewis and Clark: The Journey Ends, Smithsonianmag.com, qaraldi: 1 January 2013
  57. ↑ Lincoln, Abraham, (1809–1865), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  58. ↑ Sobel, p. 232.
  59. ↑ „President Lincoln Shot by an Assassin“, The New York Times, 15 April 1865, qaraldi: 22 December 2012
  60. ↑ Madison, James, Jr. ,(1751–1836), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  61. ↑ Eicher, John H. & David J., p. 361.
  62. ↑ Marcy, William Learned, (1786–1857), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  63. ↑ Sobel, p. 241.
  64. ↑ Marshall, John, (1755–1835), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  65. ↑ Heitman, p. 381.
  66. ↑ Sobel, p. 249.
  67. ↑ McKinley, William, Jr., (1843–1901), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  68. ↑ Sobel, p. 254.
  69. ↑ „Nation Grieves at Loss of President“ (PDF), The New York Times, 15 September 1901, qaraldi: 22 December 2012
  70. ↑ Eicher, John H. & David J., p. 381.
  71. ↑ „The Dead of 1864“, The New York Times, 29 January 1865, qaraldi: 22 December 2012
  72. ↑ Eicher, John H. & David J., p. 382.
  73. ↑ Eicher, John H. & David J., p. 383.
  74. ↑ Monroe, James, (1758–1831), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  75. ↑ Heitman, p. 396.
  76. ↑ Heidler, David S. and Jeanne T. (2004). Encyclopedia of the War of 1812. Naval Institute Press. Annapolis, MD. ISBN 1-59114-362-4. P. 16.
  77. ↑ Morris, Robert, (1734–1806), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  78. ↑ Samuel F.B. Morse Papers, The Library of Congress, qaraldi: 30 December 2012
  79. ↑ Inventor of the Week – Samuel F.B. Morse, Lemelson-MIT, 19 February 2003da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 30 December 2012
  80. ↑ Kennicott, Philip (5 July 2011), „Samuel Morse's painting "Gallery of the Louvre" on display at National Gallery“, The Washington Post, 1 July 2013da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 6 January 2013 {{citation}}: More than one of |archivedate= va |archive-date= specified (yordam); More than one of |archiveurl= va |archive-url= specified (yordam)
  81. ↑ Eicher, John H. & David J., p. 473.
  82. ↑ Eicher, John H. & David J., p. 474.
  83. ↑ 83,0 83,1 Eicher, John H. & David J., pp. 473-474.
  84. ↑ Seward, William Henry, (1801–1872), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  85. ↑ Sobel, p. 326.
  86. ↑ „The Attempt to Assassinate Seward“ (PDF), The New York Times, 14 March 1909, qaraldi: 6 January 2013
  87. ↑ 87,0 87,1 Eicher, John H. & David J., p. 481.
  88. ↑ Sherman, John, (1823–1900), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  89. ↑ 89,0 89,1 Sobel, p. 328.
  90. ↑ Eicher, John H. & David J., p. 482.
  91. ↑ 91,0 91,1 Eicher, John H. & David J., p. 484.
  92. ↑ The $500 1891 Treasury Note was designed, plates engraved, and proof certified and approved by the Bureau of Engraving and Printing. However, the issue was never released/circulated.
  93. ↑ 93,0 93,1 Sobel, p. 339.
  94. ↑ Sumner, Charles, (1811–1874), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  95. ↑ Eicher, John H. & David J., p. 525.
  96. ↑ Eicher, John H. & David J., pp. 525-526.
  97. ↑ Washington, George, (1732–1799), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  98. ↑ House of Burgesses, 4 January 2013da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 1 January 2013
  99. ↑ Heitman, p. 571.
  100. ↑ Sobel, p. 375.
  101. ↑ First Lady Biography: Martha Washington, National First Ladies' Library, 2012-06-30da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 30 December 2012
  102. ↑ Webster, Daniel, (1782–1852), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  103. ↑ Sobel, p. 378.
  104. ↑ 104,0 104,1 Sobel, p. 391.
  105. ↑ All Nobel Peace Prizes, Nobelprize.org, qaraldi: 6 January 2013
  106. ↑ Windom, William, (1827–1891), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  107. ↑ Wright, Silas, Jr., (1795–1847), Biographical Directory of the United States Congress, qaraldi: 29 December 2012
  108. ↑ https://echo.msk.ru/programs/beseda/1325270-echo/
  109. ↑ https://www.bloomberg.com/news/articles/2014-07-06/putin-s-land-grab-undermines-global-ambition-for-ruble

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Eicher, John H. and David J. (2001). Civil War High Commands Stanford, CA, Stanford University Press. ISBN 0-8047-3641-3.
  • Friedberg, Arthur L. and Ira S. (2010). Paper Money of the United States, 19th Edition. Clifton, NJ, The Coin & Currency Institute, Inc. ISBN 0-87184-519-9.
  • Heitman, Francis B. (1914). Historical Register of Officers of the Continental Army During The War of the Revolution. Washington, DC, The Rare Book Shop Publishing Company, Inc.
  • Sobel, Robert, (ed.) (1990). Biographical Directory of the United States Executive Branch 1774-1989. Westport, CT, Greenwood Press. ISBN 0-313-26593-3.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=AQSh_banknotlarida_tasvirlangan_shaxslar_roʻyxati&oldid=3875892" dan olindi