2017-yilgi Ozarbayjon Gran-prisi
| 2017-yilgi Ozarbayjon Gran-prisi | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
2017-yilgi Formula 1 Jahon chempionati doirasidagi 8-poyga (jami 20 ta)
| |||||
|
Baku City Circuit trassasi | |||||
| Poyga haqida maʼlumotlar[1] | |||||
| Sana | 2017-yil 25-iyun | ||||
| Rasmiy nomi | Formula 1 FlyEmirates Azerbaijan Grand Prix[2][3] | ||||
| Joylashuv |
Baku City Circuit Boku, Ozarbayjon | ||||
| Trassa turi | Vaqtinchalik koʻcha trassasi | ||||
| Trassa uzunligi | 6.003 km (3.730 mi) | ||||
| Jami masofa | 51 aylana, 306.049 km (190.170 mi) | ||||
| Ob-havo sharoiti | quyoshli | ||||
| Tomoshabinlar soni | 71,451[4] | ||||
| Pole-pozitsiya egasi | |||||
| Haydovchi | Mercedes | ||||
| Vaqt | 1:40.593 | ||||
| Eng tezkor aylana | |||||
| Haydovchi |
| Ferrari | |||
| Vaqt | 1:43.441 , 47-aylanada | ||||
| Podium | |||||
| Birinchi | Red Bull Racing-TAG Heuer | ||||
| Ikkinchi | Mercedes | ||||
| Uchinchi | Williams-Mercedes | ||||
|
Har bir aylanadagi yetakchilar
| |||||
2017-yilgi Ozarbayjon Gran-prisi (ingl. 2017 Azerbaijan Grand Prix; ozar. 2017 Azərbaycan Qran prisi) (rasmiy nomi: 2017 Formula 1 Azerbaijan Grand Prix) – 2017-yil 25-iyunda Ozarbayjonning Boku shahridagi Baku City Circuitda boʻlib oʻtgan Formula 1 poygasi. Ushbu musobaqa 2017-yilgi FIA Formula 1 jahon chempionatining sakkizinchi bosqichi boʻlib[5], Formula 1 jahon chempionati doirasida Ozarbayjon Gran-prisi nomi ostida ilk marotaba oʻtkazilgan poyga edi. Bu ushbu trassada, shuningdek, Ozarbayjonda oʻtkazilgan ikkinchi Gran-pri boʻldi[6][a].
Ferrari poygachisi Sebastian Vettel ushbu bosqichga Jahon poygachilar chempionatida Mercedes vakili Lewis Hamiltondan 12 ochko ilgarilab yetib keldi. Jahon konstruktorlar chempionatida esa Mercedes Ferraridan 8 ochko bilan yetakchilik qilar edi. Lewis Hamilton poygani yetakchi sifatida boshladi[7]. Red Bull Racing poygachisi Daniel Ricciardo saralash bosqichidagi avariyadan soʻng tiklanib, oʻzining faoliyatidagi beshinchi gʻalabasini qoʻlga kiritdi va Mercedes vakili Valtteri Bottasni ortda qoldirdi[8]. Lance Stroll esa 2001-yilgi Germaniya Gran-prisida Jacques Villeneuvedan keyin poyga yakunida shohsupaga chiqqan birinchi kanadalik boʻldi hamda tarixda podiumga chiqqan ikkinchi eng yosh poygachi sifatida qayd etildi. Bu Williams jamoasi uchun 2021-yilgi Belgiya Gran-prisigacha boʻlgan soʻnggi podium natijasi boʻldi[9].
Bu, shuningdek, 2020-yilgi Italiya Gran-prisigacha boʻlgan davrda qizil bayroq koʻrsatilgan soʻnggi poyga boʻldi.
Hisobot
[tahrir | manbasini tahrirlash]Erkin mashgʻulot
[tahrir | manbasini tahrirlash]Birinchi erkin mashgʻulotlarda Red Bull poygachisi Max Verstappen 1:44.410 vaqt koʻrsatkichini qayd etib, eng tezkor boʻldi[10]. Uning ortidan jamoadoshi Daniel Ricciardo ikkinchi, Ferrari vakili Sebastian Vettel esa uchinchi boʻlib qayd etildi. Ikkinchi erkin mashgʻulotlarda ham Max Verstappen (Red Bull) eng tezkor natijani qayd etdi (ushbu mashgʻulot oxirida, 1-burilishda toʻsiqlarga qattiq urilishiga qaramay), undan keyin Valtteri Bottas va Daniel Ricciardo joylashdi[11]. Shanba kuni boʻlib oʻtgan uchinchi va soʻnggi erkin mashgʻulotda Bottas peshqadam boʻldi, Kimi Räikkönen ikkinchi, Lewis Hamilton uchinchi oʻrinni egalladi[12]. Bottas barcha uchta mashgʻulot ichida eng tezkor vaqtni – 1:42.742 – koʻrsatdi[12].
Saralash
[tahrir | manbasini tahrirlash]Jolyon Palmer 3-erkin mashgʻulotdagi yongʻin tufayli S1 bosqichida birorta ham aylana vaqt koʻrsata olmadi.
Q3 bosqichida Lewis Hamilton 1:40.593 vaqt koʻrsatkichini qayd etib, pol-pozitsiyani qoʻlga kiritdi. U jamoadoshi Valtteri Bottasdan 0,434 soniyaga, uchinchi oʻrindagi Kimi Räikkönendan esa 1,100 soniyaga tezroq boʻldi. Lance Stroll mavsumda ilk bor jamoadoshi Felipe Massadan yuqori natija qayd etdi. Daniel Ricciardo devorga urilib ketdi va poygani oʻninchi oʻrindan boshladi.
Poyga
[tahrir | manbasini tahrirlash]Hamilton startdan boshlab peshqadamlikni egalladi, uning ortidan Bottas, Räikkönen va Vettel ketdi. Daniil Kvyat 1-burilishda yoʻldan chiqib ketdi, yoʻlakka qaytayotganida, uning jamoadoshi Carlos Sainz Jr. toʻqnashuvdan qochish uchun spin qildi. Birinchi aylananing 3-burilishida ikki fin poygachisi – Bottas va Räikkönen toʻqnashib ketdi va Bottasning old oʻng shinasida teshilish yuz berdi. Vettel bundan foydalanib, ikkinchi oʻrinni egalladi, uning ortidan Sergio Pérez va Max Verstappen joylashdi. Bottas majburan pit-stopga yoʻl oldi va yetakchilardan bir aylana orqada qoldi.

Ricciardo 6-aylanada tormozlaridagi chiqindilarni tozalash uchun pit-stopga kirdi va 17-oʻrinda poygaga qaytdi. Uning jamoadoshi Verstappen esa 12-aylanada dvigatelidagi muammo sabab poygani tark etdi. Daniil Kvyatning yoʻlak chetida qolib ketgan bolidini olib tashlash uchun birinchi bor xavfsizlik mashinasi yoʻlga chiqqunicha Hamilton Vettelning ortidan borar edi. Ushbu xavfsizlik mashinasi davrida Bottas oʻzini yetakchilardan bir aylana orqada qolib ketishdan qutqaradi. 17-aylanada poyga qayta boshlandi, biroq darhol yana xavfsizlik mashinasi yoʻlga chiqdi, bu safar yoʻldagi Räikkönenning Ferrarisidan chiqqan chiqindilarni tozalash uchun.
Har ikkala xavfsizlik mashinasi davrida ham Hamilton mashinaning juda sekin harakatlanayotganidan bir necha bor shikoyat qildi. 19-aylanada, xavfsizlik mashinasi holati davom etayotgan paytda, Vettel Hamiltonning ortidan kelib urildi va natijada uning old qanoti, Hamiltonning esa orqa diffuzori shikastlandi. Shundan soʻng, u Hamiltonning yoniga kelib, mashinasini keskin burib unga urildi – bu bilan u, oʻz fikricha, Hamilton uni tormoz bilan sinayotganiga (brake-testing) norozilik bildirdi. Biroq, teletranslyatsiya qaydlari va mashina maʼlumotlari Hamilton birinchi toʻqnashuv paytida hech qanday tormoz bosmaganini koʻrsatdi. Poyga komissarlari voqeani tekshiruvga oldilar. 20-aylanada poyga qayta boshlandi – Felipe Massa uchinchi oʻringa koʻtarilib, Vettelga bosim oʻtkaza boshladi, biroq oradan bir necha burilish oʻtgach, Force India poygachilari Esteban Ocon va Sergio Pérez toʻqnashib, yoʻlakka yana chiqindilar sochildi. Toʻqnashuv Oconning shinasini teshib yubordi va u poygada oxirgi oʻrinlarga tushib qoldi. Pérez esa old qanotidan ayrildi hamda old chap osma richagi shikastlanishi sabab pit-leynga yetib kelgach, poygani tark etishga majbur boʻldi. Ularning ortidan yaqin masofada kelayotgan Räikkönen ham avariyadan sochilgan chiqindilar tufayli shinasidan ayrildi; shikastlangan gʻildirak esa uning mashinasining pol qismiga va orqa qanotiga zarar yetkazdi, natijada u ham garajga qaytib, poygani tark etdi. Oradan koʻp oʻtmay uchinchi xavfsizlik mashinasi yoʻlga chiqdi. Fernando Alonso radio orqali yoʻldagi chiqindilar sonidan shikoyat qilgach, 22-aylanada yoʻlakni marshallar tozalashi uchun poyga qizil bayroq bilan toʻxtatildi.
Qizil bayroq davri 20 daqiqadan ortiq davom etdi va bu vaqt ichida jamoalar mashinalarida ish olib bordi. Force India Oconning shinalarini almashtirdi, Ferrari esa Vettelning old qanotini yangisiga almashtirdi. Mercedes Hamiltonning orqa diffuzori ustida ishladi. Boshqa poygachilar esa mashinalaridan tushib, muhandislari va jamoa rahbarlari bilan suhbatlashdi. Avval poygani tark etgan Räikkönen va Pérezning mashinalari ham jamoalari tomonidan garajda taʼmirlandi. Ishlar oʻz vaqtida yakunlandi va ikkala poygachiga ham poygaga qaytishga ruxsat berildi, biroq ular yetakchilardan bir aylana ortda edilar.
Yoʻlak chiqindilardan tozalangach, poyga xavfsizlik mashinasi ortidan qayta boshlandi. Qayta startda Hamilton yetakchi edi, uning ortida Vettel, Massa, Stroll va Ricciardolar edi. Ricciardo 1-burilishda ikkala Williams haydovchilarini ham ortda qoldirib, uchinchi oʻrinni egalladi. Massa esa mashinasidagi muammo sabab qiynalayotgan edi – yuqori tezlikda old osma richag qattiq titrardi. Raqobatbardosh boʻlmagan jamoa – Haasning haydovchisi Kevin Magnussen bu vaziyatdan va Nico Hülkenbergning sustkashligidan foydalanib, ikkalasini ham ortda qoldirib 5-oʻringa chiqdi. Massa esa qolgan barcha poygachilar tomonidan osonlik bilan ortda qoldirildi. 25-aylanada Hülkenberg devorga urilib, old osma richagi shikastlangani uchun 6-oʻrinda poygani tark etdi. Keyingi aylana davomida esa Massa mashinasidagi muammo – old osma amortizatorining sinishi tufayli poygani tark etdi.
29-aylanaga kelib, Hamilton, Vettel, Ricciardo va Lance Stroll qolganlardan uzoqlashib, 5-oʻrindagi Magnussendan 10 soniyadan ortiq farqqa ega edi. Ammo aynan shu aylanada Hamiltonning mashinasidagi bosh suyanchigʻi toʻsatdan boʻshashib qoldi. U dastlab uni joyiga qaytarishga oʻzi urinib koʻrdi, biroq 31-aylanada poyga boshqaruvi xavfsizlik sabab uni majburan pit-leynga chaqirdi. Xuddi shu aylanada Vettel Hamilton bilan boʻlgan hodisasi uchun xavfli haydash sabab 10 soniyalik „stop/go“ jazosi oldi. Vettel 33-aylanada jazoni oʻtadi va yoʻlga 7-oʻrinda, kutilmagan pit-stopidan keyin tirbandlikda qolib ketgan Hamiltondan biroz oldinroqda qaytdi. Bu esa yetakchi oʻrinlarni Ricciardo, Stroll va Kevin Magnussenga egallashiga sabab boʻldi. Tezroq yurayotgan Ocon, Bottas, Vettel va Hamilton guruh boʻlib yetakchilarni quvishga tushib, Alonso va Magnussenni bemalol ortda qoldirishdi. Bottas Oconni ortda qoldirib, bir aylana ortdan qaytgan boʻlsa-da, podiumga, uchinchi oʻringa chiqdi. Räikkönen va Pérez qizil bayroq davrida mashinalariga garajda (pit-leynda emas) ishlov berilgani uchun „drive-through“ jazosi oldi. Ikkalasi ham oxir-oqibat poygani tark etdi.

Ricciardo yetakchilikni bemalol qoʻlida ushlab turgan paytda, Stroll Bottas, Vettel va Hamiltondan 12 soniya oldinda edi, ammo ular tezda yaqinlashayotgan edi. Hamilton jamoaviy buyruq berishni, yaʼni Bottas tezligini pasaytirib, Vettelni ortda qoldirishiga yordam berishni soʻradi, lekin jamoa buni rad etdi, chunki Bottasning soʻnggi aylanalarda Strollni quvib yetish imkoniyati hali yaxshi edi. Sauber haydovchilari Marcus Ericsson va Pascal Wehrlein 10-oʻrin uchun kurashayotib toʻqnashishdi, ammo ikkalasi ham jiddiy shikastlarsiz poygani davom ettira oldi. Ricciardo poygani ishonchli tarzda gʻolib boʻlib yakunladi va Red Bullga 2017-yilgi mavsumdagi birinchi gʻalabani olib keldi. Bottas marraga bir necha metr qolganda finish chizigʻida Strollni ortda qoldirib, atigi 0,105 soniya farq bilan ikkinchi oʻrinni oldi. Shunga qaramay, Stroll uchinchi boʻlib, oʻzining podiumdagi ilk oʻrnini qoʻlga kiritdi va uchlikda yakunlagan ikkinchi eng yosh haydovchiga aylandi. Vettel toʻrtinchi, Hamilton beshinchi, Ocon oltinchi, Magnussen yettinchi, Sainz sakkizinchi, McLarenning mavsumdagi ilk ochkolariga ega boʻlib Alonso toʻqqizinchi, Wehrlein esa oʻninchi boʻldi. Umuman olganda, toʻqqiz xil konstruktor ochko oldi.
Poyga natijasida Vettel Jahon haydovchilar chempionatida Hamilton ustidan farqini 14 ochkoga yetkazdi, Mercedes esa Jahon konstruktorlar chempionatida Ferrari ustidan ustunligini 24 ochkogacha oshirdi[13].
Natijalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Saralash
[tahrir | manbasini tahrirlash]| O‘. | № | Haydovchi | Konstruktor | Saralash | So‘n. o‘rin | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| S1 | S2 | S3 | |||||
| 1 | 44 | Mercedes | 1:41.983 | 1:41.275 | 1:40.593 | 1 | |
| 2 | 77 | Mercedes | 1:43.026 | 1:41.502 | 1:41.027 | 2 | |
| 3 | 7 | Ferrari | 1:42.678 | 1:42.090 | 1:41.693 | 3 | |
| 4 | 5 | Ferrari | 1:42.952 | 1:41.911 | 1:41.841 | 4 | |
| 5 | 33 | Red Bull Racing-TAG Heuer | 1:42.544 | 1:41.961 | 1:41.879 | 5 | |
| 6 | 11 | Force India-Mercedes | 1:43.162 | 1:42.467 | 1:42.111 | 6 | |
| 7 | 31 | Force India-Mercedes | 1:43.051 | 1:42.751 | 1:42.186 | 7 | |
| 8 | 18 | Williams-Mercedes | 1:43.613 | 1:42.284 | 1:42.753 | 8 | |
| 9 | 19 | Williams-Mercedes | 1:43.165 | 1:42.735 | 1:42.798 | 9 | |
| 10 | 3 | Red Bull Racing-TAG Heuer | 1:42.857 | 1:42.215 | 1:43.414 | 10 | |
| 11 | 26 | Toro Rosso | 1:42.927 | 1:43.186 | 11 | ||
| 12 | 55 | Toro Rosso | 1:43.489 | 1:43.347 | 151 | ||
| 13 | 20 | Haas-Ferrari | 1:44.029 | 1:43.796 | 12 | ||
| 14 | 27 | Renault | 1:43.930 | 1:44.267 | 13 | ||
| 15 | 94 | Sauber-Ferrari | 1:44.317 | 1:44.603 | 14 | ||
| 16 | 14 | McLaren-Honda | 1:44.334 | 192 | |||
| 17 | 8 | Haas-Ferrari | 1:44.468 | 16 | |||
| 18 | 9 | Sauber-Ferrari | 1:44.795 | 17 | |||
| 19 | 2 | McLaren-Honda | 1:45.030 | 183 | |||
| 107% qoidasi: 1:49.121 | |||||||
| — | 30 | Renault | No time | 204 | |||
| Manba:[7] | |||||||
- Izohlar
- ^1 – Carlos Sainz Jr. avvalgi poygada Felipe Massa bilan toʻqnashuvga sabab boʻlgani uchun startni uch pogʻona ortdan boshlash jazosini oldi.
- ^2 – Fernando Alonso ruxsat etilgan quvvat bloki komponentlari soni oshib ketgani uchun startni qirq pogʻona ortdan boshlash jazosini oldi.
- ^3 – Stoffel Vandoorne ruxsat etilgan quvvat bloki komponentlari soni oshib ketgani uchun startni oʻttiz pogʻona, rejalashtirilmagan transmissiya almashtirilgani uchun esa qoʻshimcha besh pogʻona orqaga surish jazosini oldi.
- ^4 – Jolyon Palmer S1 bosqichida aylana vaqti koʻrsata olmadi, ammo styuardlar qaroriga koʻra poygada qatnashishiga ruxsat berildi.
Poyga natijalari
[tahrir | manbasini tahrirlash]| O‘. | № | Haydovchi | Konstruktor | Aylana | Vaqt / Poygani tark etish sababi | Saral. o‘rin |
Ochkolar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 3 | Red Bull Racing-TAG Heuer | 51 | 2:03:55.573 | 10 | 25 | |
| 2 | 77 | Mercedes | 51 | +3.904 | 2 | 18 | |
| 3 | 18 | Williams-Mercedes | 51 | +4.009 | 8 | 15 | |
| 4 | 5 | Ferrari | 51 | +5.976 | 4 | 12 | |
| 5 | 44 | Mercedes | 51 | +6.188 | 1 | 10 | |
| 6 | 31 | Force India-Mercedes | 51 | +30.298 | 7 | 8 | |
| 7 | 20 | Haas-Ferrari | 51 | +41.753 | 12 | 6 | |
| 8 | 55 | Toro Rosso | 51 | +49.400 | 15 | 4 | |
| 9 | 14 | McLaren-Honda | 51 | +59.551 | 19 | 2 | |
| 10 | 94 | Sauber-Ferrari | 51 | +1:29.093 | 14 | 1 | |
| 11 | 9 | Sauber-Ferrari | 51 | +1:31.794 | 17 | ||
| 12 | 2 | McLaren-Honda | 51 | +1:32.160 | 18 | ||
| 13 | 8 | Haas-Ferrari | 50 | +1 aylana | 16 | ||
| 141 | 7 | Ferrari | 46 | Toʻqnashuv oqibatidagi shikastlanish | 3 | ||
| Tark | 11 | Force India-Mercedes | 39 | Toʻqnashuv oqibatidagi shikastlanish | 6 | ||
| Tark | 19 | Williams-Mercedes | 25 | Osma tizim | 9 | ||
| Tark | 27 | Renault | 24 | Baxtsiz hodisa | 13 | ||
| Tark | 33 | Red Bull Racing-TAG Heuer | 12 | Moy bosimi | 5 | ||
| Tark | 26 | Toro Rosso | 9 | Elektr tizimi | 11 | ||
| Tark | 30 | Renault | 7 | Dvigatel | 20 | ||
| Manba:[8] | |||||||
- Izohlar
- ^1 – Kimi Räikkönen poygani tark etdi, biroq u gʻolibning masofasining 90% ini bosib oʻtgani uchun natijasi hisoblandi.
Poygadan keyingi chempionat jadvallaridagi holat
[tahrir | manbasini tahrirlash]
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Izoh: Har ikkala jadvalda faqat eng yaxshi beshta oʻrin koʻrsatilgan.
Izohlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Baku City Circuit 2017 yilgi mavsumdan oldin, poyga Ozarbayjon Gran-prisiga aylantirilishidan avval, 2016-yilda Yevropa Gran-prisini o‘tkazgan.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „2017 Formula 1 Azerbaijan Grand Prix“. formula1.com. Formula One World Championship Limited. 2019-yil 15-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2025-yil 12-avgust.
- ↑ Mitchell, Malcolm „2017 Formula 1 World Championship Programmes - The Motor Racing Programme Covers Project“. Progcovers.com.
- ↑ Mitchell, Malcolm „Baku City Circuit - The Motor Racing Programme Covers Project“. Progcovers.com.
- ↑ „F1 reveals overall rise in 2017 attendance“. Gpupdate.net (2017-yil 8-dekabr). 2017-yil 9-dekabrda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „FIA Announces World Motorsports Council decisions“. Fédération Internationale de l'Automobile (2016-yil 30-noyabr). 2016-yil 30-noyabrda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „No German Grand Prix on F1 2017 calendar but Azerbaijan race is official“. The Guardian. Reuters (2016-yil 30-noyabr).
- ↑ 7,0 7,1 „2017 Formula 1 Azerbaijan Grand Prix – Qualifying“. Formula1.com. Formula One World Championship Ltd (2017-yil 24-iyun).
- ↑ 8,0 8,1 „2017 Formula 1 Azerbaijan Grand Prix – Race Result“. Formula1.com. Formula One World Championship Ltd (2017-yil 25-iyun).
- ↑ „Williams F1- Podiums“.
- ↑ „2017 Formula 1 Azerbaijan Grand Prix – Practice 1“. BBC Sport.
- ↑ „2017 Formula 1 Azerbaijan Grand Prix – Practice 2“. Formula1.com.
- ↑ 12,0 12,1 „2017 Formula 1 Azerbaijan Grand Prix – Practice 3“. Formula1.com.
- ↑ „F1: Ricciardo wins Azerbaijan Grand Prix after Hamilton and Vettel clash – as it happened“. Guardian (2017-yil 25-iyun).
- ↑ 14,0 14,1 „Azerbaijan 2017 - Championship • STATS F1“. www.statsf1.com.
