1-Féminine divizioni
 | Ushbu sahifani Fransiya ayollar futboli chempion jamoalari roʻyxati bilan birlashtirish taklif etiladi. (munozara) |
| Davlat | Fransiya |
|---|---|
| Konfederatsiya | UEFA |
| Futbol tuzilmasidagi oʻrni | 1 |
| Tashkil etilgan | 1974 |
| Jamoalar soni | 12 |
| Pastki liga | Division 2 Féminine |
| Ichki kuboklar | Chempionlar kubogi |
| Xalqaro musobaqalar | UEFA Champions League |
| Amaldagi chempion | Lyon (15) |
| Eng koʻp marta chempion | Lyon (15) |
| TV hamkorlar |
Canal+ (Fransiya) ATA Football (Global) |
| Veb-sayt | Veb-sayt |
| Amaldagi oʻyin | 2022—2023-yilgi mavsum |
D1 Feminine yoki D1F nomi bilan qisqartirilgan va homiylik sabab D1 Arkema nomi bilan tanilgan 1-Féminine divizioni Fransiyadagi ayollar futbolining eng yuqori divizioni hisoblanadi. Fransiya futbol federatsiyasi tomonidan boshqariladigan ligada oʻn ikkita professional klub ishtirok etadi.
1974-yilda tashkil etilgan liga 1992-yilgi format boʻyicha hozir ham boʻladi. Mavsumlar sentyabrdan iyungacha davom etadi, jamoalar mavsumda har biri 22 tadan jami 132 ta oʻyin oʻtkazadi. Aksariyat oʻyinlar shanba va yakshanba kunlari oʻtkaziladi. Oʻyin muntazam ravishda dekabr oyining ikkinchi haftasidan keyin toʻxtatiladi va yanvar oyining uchinchi haftasida yana boshlanadi. Division 1 Feminine UEFA 2019—2020-yilgi ayollar assotsiatsiyasi klublari koeffitsientlariga koʻra Yevropadagi eng yaxshi ayollar ligasi deb topilgan[1].
Lyon — birinchi divizionda eng koʻp gʻolib chiqqan klub (14); Klub ketma-ket unvonlar boʻyicha ham rekordga ega (oʻn toʻrtta). Paris Saint-Germain 2020—2021-yilgi mavsumda birinchi chempionlikni qoʻlga kiritgan musobaqaning amaldagi chempioni hisoblanadi.
1-divizion Ayollar divizioni dastlab 1918-yilda yaratilgan va ayollar futbolchisi Alice Milliat boshchiligidagi Fransiyadagi ayollar futbol tashkiloti Fédération des Sociétés Féminines Sportives de France (FSFSF) tomonidan boshqarilgan. Liga ayollar futboli taʼqiqlanganligi sababli tarqalgunga qadar oʻn ikki mavsum davom etdi. 1975-yilda ayollar futboli rasman qayta tiklandi va 1-divizion Ayollar ligasi Fransiya futbol federatsiyasi tomonidan moliyalashtirildi. Professionalizm 2009—2010-yilgi mavsumda joriy qilingan va Fransiyadagi ayol futbolchi oʻsha mavsumda oʻz klublari bilan professional shartnomalar imzolay boshlagan[2][3].
2022-yil iyul oyida FIFA 23 videooʻyinida 1-divizion Feminine ishtirok etishi eʼlon qilindi[4].
Musobaqa formati[tahrir | manbasini tahrirlash]
1-divizionda 12 ta klub bor. Mavsum davomida, odatda, sentyabrdan iyungacha, har bir klub ikki marta, bir marta oʻz stadionida va bir marta raqib stadionida jami 22 oʻyinda oʻtkazadi. Ayollar ligalari 2016—2017-yilgi mavsumgacha Fransiyadagi erkaklar havaskorlar ligasi kabi oʻtkazildi, jamoalar gʻalaba uchun toʻrt ochko va durang uchun ikki ochko olishdi. magʻlubiyat uchun bir ochko berildi, ammo ligada endi 3-1-0 tizimi qoʻllaniladi. Jamoalar umumiy ochkolar, soʻngra toʻplar farqi va keyin kiritilgan gollar boʻyicha tartiblanadi. Har mavsum yakunida eng koʻp ochko toʻplagan klub chempion boʻladi. Agar ochkolar teng boʻlsa, toʻplar farqi va keyin kiritilgan gollar orqali gʻoliblar aniqlanadi. Agar hali ham teng boʻlsa, jamoalar bir xil pozitsiyani egallagan hisoblanadi. Agar chempionlik, quyi ligaga tushib ketish yoki boshqa musobaqalarga yoʻllanmada oʻzaro durang boʻlsa, neytral maydondagi pley-off oʻyini reytingni hal qiladi. Eng past oʻrinni egallagan ikkita jamoa 2-divizion Ayollar ligasiga tushib ketadi va D2 Feminine-dagi ikkita guruh gʻoliblari oʻz oʻrniga koʻtariladi.
2001—2004-yillar oraligʻida ligada pley-off tizimi qabul qilingan. Liga jadvalidagi eng yaxshi toʻrtta klub mavsum yakunlanganidan soʻng pley-off jadvaliga kiritildi va gʻolib chempion boʻldi. 1974-yildan 1992-yilgacha liga bir nechta guruhlardan iborat boʻlib, har bir guruh gʻoliblari chempionni aniqlash uchun pley-off bosqichiga chiqishdi.
Yevropa saralanishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
2019—2020-yilgi mavsumgacha 1-divizionda faqat eng yaxshi ikki oʻrinni egallagan jamoalar UEFA Ayollar Chempionlar Ligasining 32-bosqichiga yoʻllanma oladi.
UEFA ayollar koeffitsienti boʻyicha aniqlangan 2020—2021-yilgi mavsumdan boshlab, 1-divizion gʻolibi toʻgʻridan-toʻgʻri UEFA Ayollar Chempionlar Ligasining guruh bosqichiga yoʻllanmani qoʻlga kiritadi, ikkinchi jamoa esa ikkinchi bosqichga, uchinchi jamoa esa birinchi tur musobaqasiga yoʻllanma oladi
UEFA ayollar koeffitsienti boʻyicha aniqlangan 2021—2022-yilgi mavsumdan boshlab, eng yaxshi uchta jamoa UEFA ayollar chempionlar ligasiga yoʻllanma oladi.
Klublar[tahrir | manbasini tahrirlash]
2020—2021-yilgi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Quyidagi 12 ta klub 2020—2021-yilgi mavsumda 1-divizionda Ayollar ligasida qatnashadi.
| Klub | Joylashuv oʻrni 2019—2020-yillarda |
Tashkil etilgan yil | Yuqori liga oʻrinlari | Oxirgi chempionlik |
|---|---|---|---|---|
| Bordo | 3 | 1981-yil | 0 | - |
| Dijon | 9 | 2010-yil | 0 | - |
| FC Fleury 91 | 7 | 2017-yil | 0 | - |
| EA Guingamp | 6 | 1973-yil | 1 | 1988-89 |
| Issy | D2 Ayollar guruhi A 1-chi | 1997-yil | 0 | - |
| Gavr | D2 Ayollar guruhi B 1-chi | 2014-yil | 0 | - |
| Lyon | 1 | 1970-yil | 14 | 2019-20 |
| Monpelye | 4 | 1990-yil | 2 | 2004-05 |
| Parij FK | 5 | 1971-yil | 6 | 2005-06 |
| Paris Saint-Germain | 2 | 1971-yil | 1 | 2020-21 |
| Reims | 8 | 1970-yil | 5 | 1981-82 |
| Soyaux | 10 | 1968-yil | 1 | 1983-84 |
Eng yaxshi toʻpurarlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Quyidagi jadvalda 2001—2002-yilgi mavsumdan boshlab har bir mavsumning eng yaxshi toʻpurarlari roʻyxati keltirilgan. Oldingi mavsumlar uchun maʼlumot mavjud emas.
| Mavsum | Gollar | Oʻyinchi |
|---|---|---|
2001–02
|
22
|
 Marinette Pichon (Saint-Memmie Olympique)
|
2002–03
|
26
|
Sandrine Brétigny (Lyon)
|
2003–04
|
18
|
Claire Morel (Lyon)
|
2004–05
|
38
|
Marinette Pichon (Juvisy)
|
2005–06
|
36
|
Marinette Pichon (Juvisy)
|
2006–07
|
42
|
Sandrine Brétigny (Lyon)
|
2007–08
|
27
|
Laëtitia Tonazzi (Juvisy)
|
27
|
 Kátia (Lyon)
| |
19
|
Eugénie Le Sommer (Saint-Brieuc)
| |
20
|
Laëtitia Tonazzi (Juvisy)
| |
22
|
Eugénie Le Sommer (Lyon)
| |
24
|
 Lotta Schelin (Lyon)
| |
25
|
Gaëtane Thiney (Juvisy)
| |
34
|
Lotta Schelin (Lyon)
| |
33
|
 Ada Hegerberg (Lyon)
| |
20
|
Ada Hegerberg (Lyon) Eugénie Le Sommer (Lyon)
| |
31
|
Ada Hegerberg (Lyon)
| |
22
|
Marie-Antoinette Katoto (PSG)
| |
16
|
Marie-Antoinette Katoto (PSG)
| |
22
|
 Khadija Shaw (Bordeaux)
| |
18
|
Marie-Antoinette Katoto (PSG)
|
Mukofotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Gʻolibning kubogi va individual gʻolibning medali oʻyinchilariga qoʻshimcha ravishda, Professional Futbolchilar Milliy Ittifoqi (UNFP) liganing eng yaxshi ayol oʻyinchisiga UNFPning „Yilning eng yaxshi ayol oʻyinchisi“ mukofotini topshiradi. Mukofotning amaldagi gʻolibi Germaniya terma jamoasi va „ Lyon“ yarim himoyachisi Dzsenifer Marozsandir. 2009—2010-yilgi mavsumdan soʻng, ligani nazorat qiluvchi Fransiya futbol federatsiyasi ham yilning eng yaxshi futbolchisi sovrinini topshirishni boshladi. Gʻolibni aniqlagan hakamlar hayʼati D1 Feminine guruhidagi oʻn ikkita menejerdan iborat[5]. 1-divizionda oyning eng yaxshi ayol futbolchisi mukofoti 2020-yilda qoʻshilgan[6].
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Women's association club coefficients“. UEFA. Qaraldi: 2021-yil 18-yanvar.
- ↑ „Statut pro pour ces dames“. L'Équipe (2009-yil 6-mart). 2009-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 16-iyun.
- ↑ „Foot féminin, la lueur d'un statut professionnel“. FootAmat (2009-yil 14-mart). 2009-yil 14-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 16-iyun.
- ↑ Stuart. „Fifa 23 to add women’s club football for first time“. The Guardian (2022-yil 20-iyul). Qaraldi: 2022-yil 3-avgust.
- ↑ „Challenge de la meilleure joueuse de D1“ (fr). French Football Federation. 2010-yil 30-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 1-iyun.
- ↑ „Diani, Player of the Month for September“. French Football Federation (2020-yil 7-oktyabr). Qaraldi: 2021-yil 18-aprel.