Liverpool F.C.

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Liverpul (futbol klubi)dan yoʻnaltirildi)
Liverpool
Fayl:Liverpool FC.svg
Toʻliq nomi Liverpool Football Club
Laqabi The Reds
Asos solingan 3-iyun, 1892-yil (131 yil avval) (1892-06-03)[1]
Stadion Anfield
Stadion hajmi 57,394[2]
Egasi Fenway Sports Group
Prezidenti Tom Werner
Murabbiyi Jürgen Klopp
Vebsayt https://www.liverpoolfc.com/
Musobaqasi Angliya Premer-ligasi
Andoza:English football updater
Asosiy libosi
Ikkinchi libosi

Liverpul F. K.[tahrir | manbasini tahrirlash]

Liverpul darvozasi

Liverpul Futbol Klubi Angliyaning Liverpul shahrida joylashgan professional futbol klubi boʻlib, Angliya futbolining eng yuqori toifasi boʻlgan Premer-ligada ishtirok etadi. 1892-yilning 3-iyunida tashkil etilgan klub keyingi yili Futbol ligasiga qoʻshildi va tashkil topganidan beri „Enfild“da oʻynab kelmoqda.

„Liverpul“ Angliya futbolidagi yirik sovrinlar boʻyicha eng muvaffaqiyatli klub hisoblanadi. Mamlakat ichida klub oʻn toʻqqizta Liga chempionligini, sakkizta Angliya kubogini, rekord darajadagi toʻqqizta Liga kubogini va oʻn beshta FA Community Shieldni qoʻlga kiritdi. Xalqaro musobaqalarda klub oltita evrokubokni, boshqa ingliz klublaridan koʻra koʻproq, uchta UEFA kubogini, toʻrtta UEFA Superkubogini, shuningdek, Angliya rekordini va bir marta FIFA klublar oʻrtasidagi jahon chempionatini qoʻlga kiritdi. Klub 1970 va 1980 yillarda Bill Shenkli, Bob Peysli, Jo Fagan va Kenni Dalglish klubni birgalikda oʻn bitta Liga chempionligi, bir nechta ichki kuboklar va toʻrtta evrokuboklarga olib chiqqanlarida, klub oʻzini ingliz va Evropa futbolida asosiy kuch sifatida koʻrsatdi. Nisbatan kam vaqtdan soʻng, „Liverpul“ 2005 yilda Rafael Benites va 2019 yilda Yurgen Klopp qoʻl ostida yana evrokubokni qoʻlga kiritdi va 2020 yilda Premer-liga davridagi birinchi ichki chempionat chempionligini qoʻlga kiritdi."Liverpul" dunyodagi eng koʻp qoʻllab-quvvatlanadigan klublardan biri, shuningdek, eng qimmatli klublardan biri. Klub Mersisayd derbisida shaharlararo raqib boʻlgan „Manchester Yunayted“ va mahalliy muxolifat „Everton“ bilan uzoq yillik raqobatga ega. 1964 yilda Shenkli qoʻl ostidagi jamoa qizil koʻylak va oq shortidan oʻsha paytdan beri ishlatib kelinayotgan toʻliq qizil rangli uy chizigʻiga oʻzgardi. Klub madhiyasi — „Siz hech qachon yolgʻiz yurmaysiz“.

Janjal[tahrir | manbasini tahrirlash]

Klub tarafdorlari ikkita katta fojiaga duch kelishdi. Birinchisi, 1985 yilda Bryusselda boʻlib oʻtgan Evropa kubogi finalida devorning qulashi natijasida 39 kishi halok boʻlgan Heyzel stadionidagi falokat edi. Qurbonlarning aksariyati italiyaliklar va tribunadagi zoʻravonlikdan qochgan „Yuventus“ muxlislari edi. Natijada UEFA boshqa barcha ingliz jamoalarini besh yilga, „Liverpul“ni esa olti yilga yevrokuboklardan chetlashtirdi. Ikkinchisi, 1989-yildagi Hillsborodagi falokat boʻlib, unda 97 nafar „Liverpul“ tarafdorlari perimetri devoriga urilib halok boʻlgan edi. Teylor hisobotining tavsiyalari Angliya futbolining yuqori ikki pogʻonasida joylashgan barcha oʻrindiqli stadionlar foydasiga toʻsiq bilan oʻralgan tik teraslarni yoʻq qilishga olib keldi. Adolat uchun uzoq davom etgan targʻibot-tashviqot ishlari qoʻshimcha tekshiruvlar, komissiyalar va mustaqil hay’atlarni koʻrdi va natijada muxlislarni oqladi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Liverpul F. C. „Everton“ qoʻmitasi va klub prezidenti va „Enfild“dagi yer egasi Jon Xolding oʻrtasidagi kelishmovchilikdan keyin tashkil etilgan. Stadionda sakkiz yil oʻtgach, Everton 1892 yilda Gudison Parkiga koʻchib oʻtdi va Xolding Liverpul FKga asos soldi. Enfildda oʻynash.[3] Dastlab „Everton F. C. and Athletic Grounds Ltd“ (qisqacha „Everton Athletic“) deb nomlangan klub Liverpul F. C.ga aylandi. 1892 yilning martida va uch oy oʻtgach, futbol assotsiatsiyasi klubni Everton sifatida tan olishdan bosh tortganidan soʻng rasmiy tan olindi.[4]

„Liverpul“ oʻzining birinchi oʻyinini 1892 yil 1 sentyabrda Roterxem Taunga qarshi mavsumoldi oʻrtoqlik uchrashuvida oʻtkazdi va unda 7:1 hisobida gʻalaba qozondi. „Liverpul“ning „Roterxem“ga qarshi maydonga tushgan jamoasi butunlay shotland oʻyinchilaridan iborat edi — oʻsha paytlarda Shotlandiyadan Angliyaga oʻynash uchun kelgan oʻyinchilar shotlandiyalik professorlar nomi bilan mashhur edi. Menejer Jon MakKenna Shotlandiyaga skautlik safaridan soʻng oʻyinchilarni jalb qilgan edi — shuning uchun ular „Maclar jamoasi“ sifatida tanildi.[5] Jamoa oʻzining debyut mavsumida Lankashir ligasida gʻolib chiqdi va 1893-94 yilgi mavsum boshida Futbol Ligasi Ikkinchi Divizioniga qoʻshildi. 1896 yilda klub birinchi divizionga koʻtarilgandan soʻng Tom Uotson menejer etib tayinlandi. U 1901 yilda Liverpulni birinchi liga chempionligiga olib keldi, 1906 yilda yana gʻalaba qozondi.[6]

„Liverpul“ 1914 yilda „Byornli“ga 1:0 hisobida magʻlub boʻlib, Angliya kubogi finaliga chiqdi. U 1922 va 1923 yillarda ketma-ket Liga chempionligini qoʻlga kiritdi, biroq 1946-47 yilgi mavsumgacha boshqa sovrin yutmadi, oʻshanda klub sobiq „Vest Xem Yunayted“ markaziy yarim himoyachisi Jorj Kay nazorati ostida beshinchi marta Birinchi divizionni qoʻlga kiritdi.[7 ] „Liverpul“ 1950 yilda „Arsenal“ga qarshi oʻynab, ikkinchi marta Kubok finalida magʻlubiyatga uchradi.[8] Klub 1953-54 yilgi mavsumda Ikkinchi divizionga tushib ketdi.[9] 1958-1959 yillardagi Angliya kubogida „Liverpul“ boshqa ligadagi „Worcester City“ga 2:1 hisobida magʻlub boʻlganidan koʻp oʻtmay, Bill Shenkli bosh murabbiy etib tayinlandi. Kelgach, u 24 oʻyinchini qoʻyib yubordi va Enfilddagi oʻyinchoqlar saqlanadigan xonani murabbiylar strategiyani muhokama qiladigan xonaga aylantirdi; bu erda Shenkli va boshqa „Boot Room“ aʼzolari Jo Fagan, Ruben Bennett va Bob Peysli jamoani qayta shakllantirishni boshladilar.

1959—1985[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ushbu mashhur natijadan koʻp oʻtmay, Bill Shankli menejer etib tayinlandi. Jamoa tarkibi jiddiy yangilandi bir vaqtning oʻzida 24 ta yangi oʻyinchi keldi. Bundan tashqari, u dastlab omborxona sifatida ishlatilgan Enfilddagi xonani murabbiylar choy (yoki boshqa ichimliklar) ustida taktikani muhokama qilishlari mumkin boʻlgan xonaga aylantirdi. U yerda Shankli, shuningdek, Boot Room asoschilari Jo Fagan, Robin Bennett va bob Peysli jamoani qayta qurishni boshladilar.

Birinchi divizionga qaytishga 1961/62-yilgi mavsumda erishildi, keyin klub 1963/64-yilgi mavsumda 17 yil ichida birinchi marta ligada gʻalaba qozondi. Keyin 1966-yilda „Liverpul“ 7-Angliya Premyer-ligasi gʻolibi boʻldi, bir yil oldin esa qoʻshimcha vaqtda "Lids Yunayted"ni magʻlub etib, " qizillar „ oʻzining birinchi Angliya Kubogini qoʻlga kiritdi. Klub UEFA Chempionlar Ligasi va Kubogini qoʻlga kiritdi[3], 1973-yilda finalda “Borussiya" ni 3:0 hisobida magʻlub etdi va keyingi yili Angliya Kubogini qoʻlga kiritdi. Shundan soʻng Shankli ketishga qaror qildi va uning oʻrniga uning yordamchisi bob Peysli tayinlandi[4].

Paisli yanada muvaffaqiyatli boʻldi. Peysli davrida „Liverpul“ 490 ta rasmiy oʻyin oʻtkazdi, unda 275 ta gʻalaba qozondi, 91 ta oʻyin tenglikka olib keldi va 124 ta magʻlubiyatga uchradi. Shu vaqt ichida klub 19 ta yirik turnirda, shu jumladan oltita chempionlik unvoniga sazovor boʻldi. Bob Peysli 1977, 1978 va 1981-yillarda Chempionlar Ligasida uch marta gʻolib chiqqan dunyodagi ikkita murabbiydan biri.

Paisli 1983-yilda isteʼfoga chiqdi va (Shankli singari) jilovni Boot Room hamkori Jo Faganga topshirdi. „Liverpul“ Faganning birinchi mavsumida uchta sovrinni qoʻlga kiritdi: chempionat, futbol ligasi Kubogi va Yevropa chempionlari Kubogi, mavsumda uchta sovrinni qoʻlga kiritgan birinchi ingliz jamoasi boʻldi. „Liverpul“ 1985 yilda yana Yevropa chempionlari Kubogi finaliga chiqdi. "Yuventus" ga qarshi oʻyin Bryusselda "Eyzel"stadionida oʻtkazildi. Oʻyin boshlanishidan oldin fojia yuz berdi: „Liverpul“ muxlislari ikki guruh muxlislarni ajratib turadigan toʻsiqlarni buzishdi va „Yuventus“muxlislariga hujum qilishdi. Natijada 39 kishi, asosan italiyaliklar halok boʻldi. Shunga qaramay, oʻyinni bekor qilmaslik toʻgʻrisida qaror qabul qilindi. „Liverpul“ 0:1 hisobida magʻlub boʻldi. Ingliz klublariga besh yil davomida Yevropa kuboklarida ishtirok etish taqiqlandi, „Liverpul“ 10 yillik taqiq oldi, keyinchalik u olti yilga qisqartirildi. Oʻn toʻrt muxlis qotillik uchun jinoiy javobgarlikka tortildi.

OAVda Liverpul[tahrir | manbasini tahrirlash]

1964-yil 22-avgustda Enfildda „Arsenal“ga qarshi oʻyinning eng sara lavhalari namoyish etilgan „Liverpul“ BBCning „Kunning eng yaxshi oʻyini“ning birinchi sonida ishtirok etdi. Birinchi rangli futbol oʻyini „Liverpul“ va „Vest Xem Yunayted“ oʻrtasida 1967-yil mart oyida jonli efirda namoyish etilgan. .[140] „Liverpul“ muxlislari Pink Floydning „Fearless“ qoʻshigʻida „You’ll Never Walk Alone“dan parchalar kuylashdi.[141] Klubning 1988 yilgi Angliya kubogi finalidagi chiqishini nishonlash uchun Liverpul Jon Barns va jamoaning boshqa aʼzolari ishtirokida „Enfild Rap“ qoʻshigʻini chiqardi.

Klub rasmiylari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Egasi: Amerika Qoʻshma Shtatlari Fenway Sports Group
  • Faxriy hayot prezidenti: Angliya Devid Mures
  • Elchilar: Uels Ian Rush, Angliya Robbi Fauler, Angliya Maykl Ouen

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Happy birthday LFC? Not quite yet...“. Liverpool F.C.. — „Liverpool F.C. was born on 3 June 1892. It was at John Houlding's house in Anfield Road that he and his closest friends left from Everton FC, formed a new club.“. 2014-yil 18-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 15-mart.
  2. „Premier League Handbook 2020/21“. Premier League. 2021-yil 12-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 12-aprel.
  3. „Liverpool FC is one of the world's most successful football clubs with 51 major men's honours.“. Qaraldi: 2024-yil 28-may.
  4. „MERSEYSIDE DERBY“. Qaraldi: 2024-yil 28-may.