Qoradaryo

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Qoradaryo
Qoradaryo (Andijon yaqinda)
Qoradaryo (Andijon yaqinda)
Tavsif
Uzunligi
Suv sarfi m³/s
Joylashuvi
Davlat Oʻzbekiston va Qirgʻiziston
Qoradaryo

QoradaryoAndijon viloyatidagi daryo (boshlanish qismi Qirgʻizistonda). Sirdaryoning asosiy irmoklaridan biri. Uz. (Tar daryosi bilan birga) 318 km, havzasining maydoni 28,6 ming km². Fargʻona tizmasining jan.-sharqiy va Olay tizmasining shim. yon bagʻirlaridan boshlanadigan Tar va qoragʻulja daryolarining qoʻshilishidan hosil boʻladi. Kampirravot darasigacha kengligi 0,5 km dan 4–5 km gacha boʻlgan terrasali vodiyda oqadi. Daryoga ikkita yirik irmoq — Yassi va Qur-shob daryolari kelib qoʻshiladi. Kampir-ravot qishlogʻi yaqinida vodiy keskin torayib dara hosil qiladi. Soʻng Qoradaryo Fargʻona vodiysida oqadi. Baliqchi qishlogʻi yaqinida Norin daryosi bilan qoʻshilib, Sirdaryoni hosil qiladi. Daryoning oʻrtacha yillik suv sarfi Uchtepa yaqinida 136 m³/sek. Shu joyda yillik eng koʻp suv sarfi 265 m3/sek ga yetgan (1969-yil), eng kam suv sarfi 68,4 m³/sek (1975-yil). Daryo qor va muzlik suvlaridan toʻyinadi. Yillik oqimining 55% mart — iyul oylariga toʻgʻri keladi. Daryo suvining oʻrtacha loyqaligi 1 kg/m³. Baʼzan qishda qisqa muddat qirgoqqa yaqin qismi muzlab muz va shovush oqishi kuzatiladi. Fargʻona vodiysiga chiqqanidan soʻng daryo suvi koʻplab sugʻorishga sarflanadi. Katta Fargʻona kanali, Shahrixonsoy, Andijonsoy va Paxtaobod kanallari Qoradaryodan suv oladi. Daryo suvidan Andijon viloyati va Qirgʻizistonning Oʻsh viloyati ekin maydonlari sugʻoriladi.