Paxtaobod tumani

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Paxtaobod (tuman)dan yoʻnaltirildi)
Paxtaobod tumani
Пахтаабадский район
tuman
Tarkibida Andijon viloyati
Maʼmuriy markazi Paxtaobod
Hokim Bozorov Mahmudjon Tursunovich [1]
Rasmiy tillar Oʻzbek
Vaqt mintaqasi UTC+5
Xaritada
Paxtaobod tumani xaritada
Koordinatalari: 40°55′59.99″N 72°30′0.00″E / 40.9333306°N 72.5000000°E / 40.9333306; 72.5000000 G O

Paxtaobod tumani Andijon viloyatining shimoliy sharqida joylashgan. Paxtaobod tumani viloyat markazi Andijon shahridan 24 km shimoliy-sharqda boʻlib, dengiz sathidan 300 metr balandlikda joylashgan. Iqlimi moʻtadil. Aholisi 165 ming kishi (2009-yil) Paxtaobod tumanini Qoradaryo,Tentaksoy,Chirtaksoy daryolari kesib oʻtadi. Tuman markaziga 1975-yilda Paxtaobod shahri maqomi berilgan. Umumiy yer maydoni 26 ming 33 gektar.

Paxtaobod tumani — 1926-yil 29-sentabrda tashkil qilingan. 1962-yil 24-dekabrda Izboskan tumani bilan birlashtirilgan. 1970-yil 7-dekabrda yana yangidan tashkil qilingan. Shimoliy va shimoliy-sharqdan Qir-gʻiziston Respublikasining Jalolobod viloyati, gʻarbdan Izboskan tumani, janubdan Andijon tumani, sharqda (58 km masofada) Qirgʻiziston Respublikasi va Jalol-quduq tumanlari bilan chegaradosh. Tumanda 1 tabshahar (Paxtaobod), 5 qishloq fuqarolari yigʻini (Boʻston, Ittifoq, Madaniyat, Paxtakor, Uygʻur) bor. Markazi — Paxtaobod shahri

Tabiati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tuman hududi viloyatning shimolda, Norin va Qoradaryo vohasidagi yassi tekislikda joylashgan. Relyefi gʻarbdan sharqqa balandlasha boradi. Oʻrtacha balandligi 260 m. Tuproqlari, asosan, boʻz tuproq. Daryo boʻylarida oʻtloqi boʻz tuproq, botqoq-oʻtloqi va botqoq tuproqlar tarqalgan. Yovvoyi hayvonlardan qizilquyruq, qumsichqon, jayra, qoʻshoyoq, koʻrsichqon, kuyon, boʻri, tulki, qobon, boʻrsiq, kaltakesak, ilon va boshqalar, qushlardan: chumchuq, chugʻurchiq, soʻfitoʻrgʻaylar va bashqalar bor. Tuman hududi orqali Qoradaryo, Tentaksoy, Moylisoy oqib oʻtadi. Daryo va soy qirgʻoqlarining ayrim joylari harsang toshlar bilan mustahkamlangan. K,.x. ekinlari Qoradaryo, Moylisoydan sugʻoriladi. Iqlimi keskin kontinental. Yanvarning oʻrtacha harorati —3,5°, iyulniki 26,7°. Eng past harorat —26°, eng yuqori harorat 42°. Vegetatsiya davri 217 kun. Yillik oʻrtacha yogʻin 300-400 mm. Yogʻin, asosan, qishda va bahorda yogʻadi.

Aholisi, asosan, oʻzbeklar, shuningdek, uygʻur, qirgʻiz, tojik, tatar, rus va boshqa millat vakillari ham yashaydi. Aholining oʻrtacha zichligi 1 km² ga 475 kishi. Shaharliklar 23,2 ming kishi, qishloq aholisi 114,7 ming kishi.

Xoʻjaligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tumanda yetakchi tarmoq qishloq xoʻjaligi hisoblanadi. Paxtachilik, gʻallachilik, sabzavotchilik, polizchilik, bogʻdorchilik, chorvachilik bilan shugʻullaniladi. Paxtaobod tumanida 13 ta shirkat, 406 ta fermer xoʻjaligi bor. Tumandagi jami ekin maydoni 17,4 ming ga, shu jumladan, 8,2 ming ga yerga paxta, 6,8 ming ga yerga don, 280 ga yerga kartoshka, 820 ga yerga sabzavot ekiladi. 996 ga yer mevazor, 92 ga yer tokzor bilan band (2003).

Statistika[tahrir | manbasini tahrirlash]

Paxtaobod tumanidagi 41 umumiy oʻrta taʼlim maktabi, 4 ta IDUMI da 35 mingdan ziyod oʻquvchi taʼlim oladi, 3 ta sport, 1 ta musiqa maktabi, 1 ta kasb-hunar maktabi faoliyat koʻrsatadi. 44 ta kutubxona, 4 ta madaniyat va istirohat bogʻi, Oʻzbekiston xalq shoiri Habibiy uy-muzeyi, stadion bor. Tumanda 2 ta kasalxona, poliklinika, 21 ta qishloq vrachlik punkti, dorixonalar va boshqa tibbiy muassasalar mavjud[2].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]